Сабақтың нөмірі: №1 Сабақтың тақырыбы: 0. А атом құрылысы Атом күрделі бөлшек


Қысқаша тезисті конспект (мәтін, сызба, кесте және т.б. түрінде)



бет27/30
Дата21.10.2022
өлшемі496.72 Kb.
#463152
түріСабақ
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30
хим каз-10 ЕМН

2. Қысқаша тезисті конспект (мәтін, сызба, кесте және т.б. түрінде).
деңгей, деңгейше, орбиталь, айналу, квант саны, изотоптар, (радиоактивті) ыдырау, (масс-) спектрометр, (масс-) спектр, (электрондық) конфигурация, иондану, экрандау

Казақша

орысша

ағылшынша

Атом

Атом

Atom

Элемент

Элемент

Element

Изотоптар

Изотопы

Isotopes

Салыстырмалы атомдық масса

Относительная атомная масса

Relative atomic mass

Массалық атом бірлігі

Атомная единица массы

Atomic mass unit

  • Протий

Протий

Рrotius

  • Дейтерий

Дейтерий

Deuterium

  • Тритий

Тритий

Tritium

Масс-спектр дегеніміз не? Масс – спектрометрде анықталған изотоптар көрсеткіштермен салыстырмалы атомдық массаны есептеу (слайд бойынша мысалдар мен тапсырмалар келтіріледі)
Оқушылар салыстырмалы атомдық және молекулалық және молярлық массаны есептейді және элементтердің атомдық массасы мен изотоптар арасындағы байланысты анықтауды еске түсіреді.
Изотоп (изо... және грекше topos – орын) – бір химиялық элементтің атомдық нөмірі бірдей, бірақ массалық саны әр түрлі белгілі бір элемент атомдарының түрлері.Химиялық элементтердің периодтық кестесінде бір ғана орын алатын әр элементтің бірнеше изотопы болуының себебі осыдан. Изотоптарды бір-бірінен айыра білу үшін элементтің химиялық таңбасының сол жақ төменгі бұрышына реттік нөмірін (яғни ядродағы протонның санын), ал сол жақ жоғарғы бұрышына массалық санын (яғни ядродағы протондар мен нейтрондардың қосындысын) жазады. Әр элементтің периодтық кестедегі орны белгілі болғандықтан изотоптарды таңбалағанда, көбінесе, тек массалық саны ғана көрсетіледі. Мысалы, оттек изотоптарын былай белгілейді: 160, 170 және 180. Кейбір изотоптардың өздерінің жеке таңбалары да бар. Мысалы, сутектің 2Н изотопы D деп белгіленіп, дейтерий деп, ал 3Н изотопы Т деп белгіленіп, тритий деп аталады. Изотоптарды зерттеуге, әсіресе, оларды бір-бірінен бөлу мәселелеріне қосқан үлесі үшін ағылшын ғалымы Ф.У. Астон 1922 ж., ал ауыр сутекті – дейтерийді тапқаны үшін Г.К. Юри 1934 ж. Нобель сыйлығын алды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет