Сабақтың тақырыбы: Мектептер мен орта оқу орындарында Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру ерекшеліктері

_____________

Мектеп директоры

1. 
   Сабақтың тақырыбы: Мектептер мен орта оқу орындарында Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру ерекшеліктері
   
2. 
   Сабақтың мақсаты:
   
3. 
   Уақыты: 45 минут.
   
4. 
   Өткізілетін орны: 10 сынып
   
5. 
   Көрнекілік құралдар: АӘД оқулығы.
   
6. 
   Сабақтың барысы:
   

Взвод командирі оқушыларды сапқа тұрғызады, оқытушыға рапорт береді, амандасу, түгендеу, оқушылардың сырт көрінісін тексеру.

1. 
   Азаматтык, қорғаныстағы медициналық қызметтің міндеттері жайлы айтып беріңдер.
   
2. 
   Шаруашылық объектілерінде қандай Азаматтык, қорғаныс қызметтері қурылады?
   
3. 
   Азаматтық қорғаныс қызметінің жалпы міндеттері жайлы айтыпберіңдер.
   
4. 
   Азаматтық қорғаныс күштері дегеніміз не және олар не үшін тағайындалады?
   
5. 
   Азаматтық қорғаныстың негізгі қурылымдық топтарын және оның міндеттерін атаңдар.
   

Мектептер мен оку орындарында Азаматтық корғанысты ұйымдастыру аумақтық-өндірістік принцип бойынша жүзеге асырылады. Азаматтық қорғаныс бастығы оқу орны-ның жетекшісі болып табылады. Штаб, қызмет орындары, эвакокомиссия жене азаматтык корғаныс күрылымдары күрылады. Ірі оқу орындарында азаматтык корғаныс шта-бының бастығы болып, қызметтен босатылған, лауазымы штаттық кестеге кіретін кызметші тағайындалады; шағын оку орындарында азаматтық қорғаныс штабы бастығының міндеттерін негізгі жұмысынан босатылмаған (оку ісі бойынша меңгеруші) қызметкерлердің бірі орындайды. Эвакокомиссия төрағасьшьщ қызметін, өдетге, мектептегі оку ісінің меңгерушісінің бірі орындайды.

Оку орындарындағы кұрылымдар негізінен өз объекті-леріндегі адамдарды қүтқару бойынша шараларды жүзеге асыру үшін кұрылады. Ірі оқу орындары мынадай күры-лымдар кұрады:

1. 
   қүрама жөне кұтқару жасақтары (командалар,
   буындар); 2.барлау топтары (буындар); 3.байланыс топтары (буындар); 4.өртке қарсы командалар; 4.апатты-техникалык командалар (топтар); 5.залалсыздандыру командалары; 6.санитарлық постылар; 7.санитарлық дружиналар;
   

10. 
    паналарға күтім көрсету топтары (буындар).
    

Азаматтық корғаныстың медициналық қызметі түрлі министрліктер мен ведомстволардағы медициналык мекемелер және денсаулык. сақтау ұйымдары базасында құрылады. Оның жүйесіне кіретіндер:

а) бейбіт уақыттағы медициналық мекемелер түрлері (амбулаториялар, емханалар, денсаулық сақтау пункттері,
диспансерлер, ауруханалар, ғылыми-зерттеу институттары,медицинальщ институттар мен мекемелер жөне т.б.);

ө) АҚМҚ-тің арнайы құрылымдары мен мекемелері олардың базасында соғыс кезінде құрылатын маман-дандырылған медициналық көмек көрсету органдары мен жасақтары қүрылымдары (МЖЖБ мен МЖЖЖ) және эпидемиялогияльщ барлау топтары, азаматтық қорғаныс медициналық мекемелері.

б) шаруашылық объектілеріндегі Қызыл Крест және Жарты Ай (СП, СД, СДЖ) коғамының қатысуымен құрылатын жаппай медшщналық қүрылымдар.

Шаруашылык объектісіндегі АҚ медициналық қызметін объектінің аға медициналық қызметшісі АҢ мен МЖ кафедрасының меңгерушісі басқарады. Ол барлық жағдай-ларда объектідегі АҚ бастығына, ал арнайы мәселелер бойынша аудандық АҚМҚ бастығына бағынады.

Объектінің АҚМҚ бастығы АҚ штабы кұрамында халықты медициналық қамтамасыз ету үшін тиісті жоспарлар, соғыс уақытына арнайы жасақталатын медициналық кұрылымдар даярлайды жөне АҚ медрщи-налық күрамының арнайы бағдарламасы бойынша мақсатты түрде үйрету жұмысын ұйымдастырады; соғыс уакытында қажетті медициналық мүлік қорларын кұруды ұйымдастыруға катысады, медициналық қызметтін барлык шараларын өмірге енгізуді қамтамасыз етеді, медишшалық кызметтің қол астындағы күштерін басқаруды жүзеге асырады.

Объектегі АҚМҚ-ның міндеттері

Медициналық кызмет мынадай негізгі тапсырмаларды атқарады:

• 
  медициналық өскерилендірілмеген күрылымдарды(СП, СД) жинактап, өзірлікте ұстап тұру;
  
• 
  халықты (өз объектісіндегі) медициналық ңорғау бойынша шаралар өткізу;
  
• 
  аурулар мен зақымданушыларға өз уақытында медициналык көмек көрсету жөне олардьщ еңбек кабілет-
  тілігін тез арада қалпына келтіру;
  
• 
  халық арасында эпидемиялық жұкпалы аурулар ошағының пайда болуына жол бермеу.
  

АҚМҚ ұйымдастыру қүрылымьша оның түрлі күштері— медициналық кұрылымдар мен мекемелер кіреді. Олар халықты жаппай жою қаруынан медициналық қорғау жөне закымданушыларға медициналық көмек көрсету бойынша басты міндеттерден келіп шығатын шараларды тікелей орындау үшін тағайындалады, сондай-ак апатты зілзалалар мен ірі өндірістік апаттарға көмек көрсетуге қатысады.АҚ медищшалык күштеріне (бірак АҚМҚ-нын ұйым-дастырылу қүрылымына кірмейтін) өскерилендірілмеген АҚ өскери бөлімдерінің медициналық бөлімшелері кіреді. АҚ медициналық өскерилендірілмеген құрылымдары: жаппай (объектілік) жөне арнайы болып бөлінеді.

Жаппай әскерилендірілмеген кұрамалары санитарлык дружиналар (СД) мен санитарлық постылар (СП) болып табылады. Олар шаруашылық объектілерінде (оқу орындарында жөне т.б.) құрылады.

СП, СД, СДЖ-ның негізгі мақсаттары — закым-данушыларға алғашкы медициналык жөрдем көрсету, сол міндетіне сөйкес белгіленген құрамалар кажетті табельдік мүлікпен жабдықталады. Олар бактериологиялық зақым-дану ошактарының пайда болуы кезінде АҚМҚ-ның эпидемияға қарсы арнайы шараларын өткізуге қатысуы үшін пайдалануы мүмкін. Кейбір СД, АҢМҢ жоспарына сөйкес, АҚ-тың арнайы медициналык құрылымы мен мекемелеріне олардың қүрамында жұмыс істеуі үшін беріледі.

Өскерилендірілмеген медициналық күрылымынын катарына алғашкы медициналык жөрдем көрсету жасақ-тары (АМЖЖ), мамандандырылған медициналык көмек көрсету бригадалары мен жасақтары (МЖЖБ, МЖЖЖ), эпидемиялык барлау топтары, әпидемияға қарсы жыл-жымалы жасактар (ЭҚЖЖ), эпидемияға қарсы маман-дандырылған жасактар (ЭҚМЖ) жатады.

Алғашқы жөрдем керсету жасақтары (АЖЖ) шұғыл түрде алғашқы дөрігерлік білікті көмек көрсету үшін тағайындалады. АЖЖ штатының жеке қүрамында 146 адам болуы керек, оның ішінде: 8 дөрігер, 38 медициналык қызметші, сондай-ақ 2 санитарлық дружина.

Алғашкы медициналык жөрдем жасақтары (АМЖЖ) ауруханалар, емхана, диспансерлер мен көсіпорындардын медикосанитарлык дружиналарынан (МД) қүрылады, олар мүліктерді түсіріп, оны бүкіл бөлімшелерге таратуды қамтамасыз етеді, медициналық қызметшілер басшы-лығымен тарату постыларын (ТП), ішнара санитарлык өңдеуді өткізуге арналған алаңдарын жабдықтайды, жасак бөлімдерінде жұмыс жасайды.

Мамандандырылған медициналык жөрдем бригадасы (ММЖБ) кала сырты аймағындағы аурухана базаларынын емдеу мекемелерінде жұмыс жүргізуге арналған. Бригада медициналық жөрдем саласының бірі бойынша маман-дандырылған екі дөрігерден, сондай-ақ екі фельдшерден бір жүргізуші мен бір жеңіл автокөлікпен жасакталады. Бірнеше ММЖБ негізгі саласы бойынша маманданды-рылған медициналық жөрдем жасағына бірігеді.

Эпидемияға карсы мекемелер базасында күрылған эпидемиологиялык барлау топтары жұкпалы аурулар ошағына эпидемиологиялық тексеру өткізуге, індетке қарсы қүрылымдар мен мекемелердің зертханаларында орын-далатын, келесі бактериологиялық зерттеулерді жүргізу мақсатында сырткы орта объектілерінен сьгааманы іріктеп алуға арналған.

Індетке қарсы күресетін жылжымалы жасақтар санитарлық індет станциясы микробиология жөне эпидемиология институттарының базарында ұйым-дастырылады. ЩЖЖ: індеттік барлау жүмыстарын жүргізеді, сыртқы орта объектілерінен сынама алып, бактериологиялык, санитарлық-химиялық жөне лабора-ториялык зерттеу өткізеді, халықтың арасында індетке қарсы шараларды ұйымдастыру жөне өткізуге қатысады, бекітілген аумакка санитарлык-гигиеналық бақылау жасайды. ЩЖЖ-ның құрылымында тиісті мамандар-мен, қажетті техникамен жөне мүлікпен жабдықталған індеттік, дезинфекциялық бөлімшелер мен зертханалар бар. Оның штатында: жеке күрамда — 65 адам, оның ітттінде тоғыз дөрігер, орта медицинальщ қызметші — он адам, сандружина — бір адам, тасымал автокөліктері — бесеу, автолаборатория — біреу, дезинфекциялаушы-себезгілі қондырғы үшеу болады.

Індетке карсы мамандандьфылған бригадалар, негізінен, аса қауіпті жұқпалар ошағында індетке қарсы шаралар мен жогарғы білікті зертханалык ұйымдастыру мен өткізуге қатысу үшін тағайындалады. ЩМБ жеке күрамының саны — 30 адам, оның ішінде —10 дөрігер, 11 — орта медициналық қызметпгі.

Жұқпалы жылжымалы госпиталь (ЖЖГ) жұқпалы ауруларды емдеу жөне жұкпалы аурулар ошағында жұмыстарды ұйымдастыру бойынша кеңес беру көмегін көрсету үтттін тағайындалады.

АҚ медициналық мекемелері басты жөне салалық ауруханалар, жеңіл закымданушыларға арналған ауру-ханалар жөне эвакоқабылдау орындары болып табылады.

Бас аурухана (БА) баскару емдеу мекемесі болып табылады, оның бірнеше міндеттемелері бар: қабылдау, зақымданушыларды салалык ауруханаларға бөліп тарату жөне медицинальщ сұрыптау, тасымалданбайтын ауру-ларды ауруханаға жатқызу жөне оларға медициналық жәрдем көрсету, оларға бағынышты ауруханаларда маман-дандырылған медициналык жәрдем (ІМЖ) үйымдастыру.

Салалық ауруханалар қатарына: дене күйігі терең жөне көлемді зақымданушыларға арналған күйік ауруханасы (К); басына, сонымен бірге кұлак, тамақ, мұрьш, бет, көз, сондай-ақ мойын мен омыртқаға закым келген адамдарға арналған нейрохирургиялык аурухана; өткір жаралану мен кеуде, іттт, жамбас ағзаларының жабық закымдануы бар адамдарға арналған торакоабдоминалды ауруханалар; жамбас пен аяқтары зақымдалған адамдарға арналған аурухана; сөуле ауруына шалдығушыларға, улағыш заттармен закым-данушыларға, төндік ауруларға арналған уытты-терапия-лык аурухана (УТ); психикалық бұзылу жөне нерв

жүйелерініқ бұзылуы бар закымданушыларға арналған психико-неврологиялык аурухана (ПН); жұкпалы ауру-ларға арналған жұкпалы ауру ауруханасы (Ж) жатады, жеңіл зақымданған ауруларға ауруханалар қаланың сырткы аумағында орналасады да, амбулаториялык жөне жартылай стационарлык емдеуді қамтамасыз етеді.

1. 
   Оқу орындарында азаматтық қорғаныс құрылымдары қандаймақсаттарда қүрылады?
   
2. 
   Азаматтық қорғаныста медициналық қызметті ұйымдастыру
   принцилтерін айтып беріңдер.
   
3. 
   Объектінің азаматтық қорғанысына медициналық қызмет көрсету
   

4. 
   Қандай ауруханаларды салалық ауруханалар қатарына жатқызуға
   болады?