Сандық техника қазіргі заманғы адамның өміріне мықтап енді. Оны қолдану жанжақты және көп көлемді

1. 
   Мейрамханалық бизнес: даму тарихы және классификациясы
   

1. 
   тұтынушыларға қызмет көрсетуде жоғары мәдениеттілікке жету;
   
2. 
   тапсырыстарды орындаудың жылдамдылығы;
   
3. 
   қызмет көрсету мен өндірісте прогрессивті формаларды пайдалану;
   
4. 
   қызметтің кең ассортиментін ұсыну;
   
5. 
   қызметті орындауда жоғары сапалықты қамтамасыз ету;
   
6. 
   құрылымдылық бөлімшелерді тиімді орналастыру;
   
7. 
   кәсіпорынның жұмыс режимін оңтайландыру;
   

• 
  Қызмет көрсетуді жүзеге асыратын материялдар мен құралдар және жабдықтардың сапалық мінездемесі;
  
• 
  Қызмет көрсету барысында техникалық циклдың өтуі және оның физикалық техникалық мінездемсі (дыбысы, жарық т.б);
  
• 
  Тұтынушының ақпараттық қамсыздандырылуы;
  
• 
  Тұтынушыға қызмет көрсетудің уақыт кезеңі;
  
• 
  Сервис қызметі нәтижесінің қолдаудың ұзақтығы мен беріктігі;
  
• 
  Қызмет көрсететін жердің гигиеналық және санитарлық жағдайы;
  
• 
  Қызмет көрсету үрдісіндегі экологиялық мінездемесі; 
  
• 
  Қызмет көрсету және тұтынушының қауіпсіздігіне байланысты мінездемелер;
  
• 
  Қызметкелердің сандық құрамы, кәсіптік біліктілігіне мінездеме
  
• 
  Қызмет көрсетудің эстетикалық сапасы - қызмет көрсету комфорттығы, тауардың сыртқы безендірілуі, интерьер дизайны т.б [8].
  

1. 
   Түрлі тамақтарды ұсыну;
   
2. 
   Қосымша мейрамханалық қызметті пайдалануға клиенттерді тарту;
   
3. 
   Қонақжайлылық заңдарын жүзеге асыра отырып қызметтерді ұсынуы қажет.
   

• 
  Тағамдар мен сусындардың ассортиментінің сан алуандығы
  
• 
  Қызмет көрсетушілердің кәсіптік дәрежесінің жоғарылығы
  
• 
  Қызмет көрсету залының жайлылығымен қауіпсіздігі
  
• 
  Қызмет көрсету этикасы
  
• 
  Интерьердің эстетикалық, музикалық бағдарламасының болуы т.б
  

Тамақ өнеркәсіп жұмысының мақсаты – қонақтардың тамақтану процесінде жақсы әсер қалдыру. Тамақтану процесі кезінде сөйлесу және тәрбие беру процестерімен қатар, жүріп тұру жиі кездеседі. Тамақтану саласында қызмет көрсету – «қонақжайлылық» түсінігінің басты құраушы элементі болып табылады. Қонақты күту, сыйлау, оған қызмет көрсету адамзат тарихындағы әрбір қоғамдық формацияға тән, сонау ата – бабамыздың салт-дәстүрінен келе жатыр.

• 
  Вестибюльдік- қонақ үй вестибюльінде орналасқандықтан қонақтың қала тұрғындарымен кездесіп, сұхбаттасуына ыңғайлы;
  
• 
  Мейрамханалық – мейрамхана залында орналасады. Бардың бұл түрі мейрамхана интерьерінінің қонақты қызықтырушы элементі ретінде табылады;
  
• 
  Қосалқы – қонақ үй қабаттарында орналасады. Бұл барларда қонақ үй бөлмелеріндегі қонақтарға арналып шарап, сыра және де басқа да сусындар болады;
  
• 
  Банкеттік- банкет залдарында орналасады. Тек банкеттер мен конференцияларды өткізуге арналған. Банкеттік барда қымбат та танымен шараптар, сыра мен сусындар болады;
  
• 
  Бассейн жанындағы бар – жоғыры дәрежелі қонақ үйлер құрамында болады. Қонақтарға сусындардың ауқымды мәзірі, коктейльдер ұсынылады;
  
• 
  Қызметкерлерге арналған бар – қонақ үйдің немесе мейрамхананың қосалқы бөлігінде орналасады және қызметкерлерге жылдам қызмет көрсетуге арналған;
  
• 
  Мини барлар – қонақ үйдің бөлмелер орналасқан бөлігінде тұрады. Бөлмелердегі қонақтарды сусындармен, кондитерлік өнімдермен қамтамасыз етеді. Мини барлардың тағамдары шектеулі және күнделікті болықтырылады.
  
• 
  Кайтеринг. Адамдарға тапсырыс бойынша кез келген уақытты және кез келген орында мейрамханалық қызмет көрсетуге арналған жылжымалы кіші мейрамхана кайтеринг деп аталады. Мұндай мейрамханалық қызмет жеке пәтерде, яхтада немесе бағалы ескі әшекейлермен безендірілген залда көрсетілуі мүмкін. Кайтеринг қызмет көрсетудің төмендегідей түрлерін ұсына алады:
  
• 
  - алдын ала мәзір бойынша тамақ дайындау;
  
• 
  дастарханды әрлеу және қызмет көрсету;
  
• 
  жиһазбен және ыдыс – аяқпен қамтамасыз ету;
  
• 
  музыкалық ойын-сауық ұйымдастыру.
  

1. 
   Тамақтану деңгейі мен шарттарының қаржылық шығындарға сәйкестігі;
   
2. 
   Клиенттерге қызмет көрсету үшін база құру;
   
3. 
   Тұтынушылардың жайғасуын және күш жинауы үшін жағдайдарды қалыптастыру;
   
4. 
   Нормативтік талаптарға сай тапсырыстарды орындау [12].
   

1.2 Мейрамханадағы жұмысты ұйымдастыру ерекшеліктері

Мейрамхана қызмет көрсетуді ұйымдастыру бірнеше элементтерден тұрады: келермендермен кездесу, оларды орналастыру, тапсырыстарды қабылдау және рәсімдеу, тапсырыстарды буфетке беру және оларды алу, тапсырыстарды өндіріске беру, тапсырыстарды алу және келерменге беру, есеп айырысу және стол жинау.

• 
  Қызмет көрсетудің француз әдісі: тамақ тұтастай және толығымен ас үйде дайындалады, ет сыбағалауға кесіліп табаққа салынады және барлық гарнирлер. Осындай күйде табақ қонақтар отырған дастарханға әкелінеді, және де үлкен қасық пен шанышқы көмегімен, әрбір қонақтын жеке тарелкасына ет пен гарнир сыбағасы салынады. Қызмет көрсетудің бұл түрі банктермен кештерге ыңғайлы. Бұл жағдайларда даяшылар ақ қолғаптар киеді.
  
• 
  Қызмет көрсетудің орысша әдісі: қызмет көрсетудің бұл әдісі толығымен дайындалған қонақтар дастарханына алдын- ала барлық суық тағамдардың, салаттардың, сусындардың орналастырылуын қарастырады. Және де дастархандағы тағамдар мен сусындар дастархан басындағы қонақтардың бәрінің қолы жетерліктей етіп орналастырылады. Келермендер өздері өздеріне қызмет көрсетеді. Қажет болған жағдайда бір-біріне тағамдарды, салаттарды, т.б. алып береді.
  

• 
  Көпшілік шараларына қызмет көрсету. Алдымен бұл ұлан-асыр той деп, кейіннен банкет деп аталып жүр, бірақ шараның мәні біреу- қожайын қонақтарға өзінің сыйластығын көрсетіп, оларды шақырады, ал қонақтар шақыруды қабыл алып оған өздерінің сыйластығын білдіреді. Қаншалықты қожайынның қолы кең болса, соншалықты той сәтті өтеді.
  

1.3 Мейрамхана қызметін басқару

1. 
   Автоматтандырылған жұмыс орнын құру теориясы
   

1. 
   ДК негізіндегі АЖО нұсқаларын таңдау
   

Автоматтанған жұмыс орны (АЖО) не болмаса шетел терминологиясында «жұмыс станциясы» кез-келген мамандықты пайдаланушы маманның жұмыс орны, бұл жер тұлға мен арнайы қызметті орындауды автоматтандырылған түрде жүзеге асыруға арналған құралдар мен қамтамасыз етілді. Ондай құралдар, негізінен ДК болады, ол қажет етілген жағдай да басқа қосымша электрондық құрылғылармен қамсыздандырылады: дискілік сақтағыштар, басып шығару құрылғылары, оптикалық оқу құрылғылары немесе штрихтік кодты санағыштар, графикалық құрылғылары, басқа АЖО және локальді есептегіш желілерімен байланысқан құралдар және т.б.

• 
  Мәліметті өңдеудің тікелей құралдардың бар болуы;
  
• 
  Диалогты режимде жұмыс істеу мүмкіндігі;
  
• 
  Эргоэкономиканың негізгі талаптарын орындау; оператор, АЖО
  

• 
  АЖО жүйесінде жұмыс жасайтын ДК жоғары өнімділігі мен сенімділігі;
  
• 
  Шешілген мәселелер санатына программалық қамсыздандырудың парапарлығы;
  
• 
  Күрделі процесстердің максимальді автоматты деңгейі;
  
• 
  Мамандарды АЖО операторлары ретіндегі өзін-өзі қамтамасыз етуіне ыңғайлы талаптары;
  
• 
  АЖО-ны жұмыс құралы ретінде пайдаланатын маманның максимальді жайлылығын және қамсыздығын қамтамасыз ететін басқа факторлар.
  

АЖО-ның тілдік құралдары пайдаланушы әрекетімен ДЭЕМ реакциясының бір мағыналық сәйкестігі үшін қажет. Оларсыз оқу процессі, диалогты жасау, қатені табу мен дұрыстау мүмкін емес. Бұндай тілдерді жасау қиындығы олар көбіне процедуралық емес болу керектігіне негізделеді. Егер процедуралық тіл берілген әрекет орындалуын көрсетсе, процедуралық емес-бөлшектенусіз бұған қажет етілген әрекетті орындау керектігі көрсетіледі. Ақырғы пайдаланушылар мәліметтік қамтамасыздықты тарату процессін толық білмеу керек болғандықтан, АЖО интеллектуалдығының жоғарылығына қарай оның тілінде процедуралық мүмкіндіктің көлемдігі көзделген болуы керек.

• 
  Мәліметті;
  
• 
  Анықтамалық;
  
• 
  Есептегіш;
  
• 
  Мәтінді өңдейтін.
  

• 
  ·Интерпретатция (пәндік облыстан мәліметтер мен факті арасындағы байланыс пен жүйені анықтау үшін оларға талдаумен бейнесін жасау);
  
• 
  ·Диагностика (басқарылатын объектінің жағдайын іздеу, анықтау және бейнелеу);
  
• 
  ·Мониторинг (АЖО қызметін тұрақты бақылау мен алынған нәтижені бекіту);
  
• 
  ·Жоспарлау (әрекеттің берілген келісімін қамтамасыз ету);
  
• 
  Жобалау (пайдаланушылық интерфейсті және дамуды қамтамасыз ету).
  

2. 
   Объектілі - бағытталған бағдарламалау негіздері
   

Delphi – бұл дельфий оракулы тұрған грек қаласы. Бұл атпен феноменальды сипаттамасы бар жаңа бағдарлама өнiмi аталған.

• 
  Машина кодының жоғары дәрежелi компиляторы.
  
• 
  Жүйелi және жылдамдыққа жасалған программалық сөйлемдер.
  

2.1.4 Пайдаланған компоненттер туралы мәліметтер

Бағдарламаны құру барысында стандартты қарапайым компоненттер мен үшбуынды архитектураны жүзеге асыратын компоненттер қолданылған. Сол компоненттердің негізгі қасиеттерін қарап шығайық.

2.2 Delphi визуалды ортасында кәсіпкердің АЖО жобалау

Мейрамхана әкімішілігінің ақпаратты кейбір бөлімдерді енгізуіне байланысты, ең негізгі мәселе бұл программаның енгізілген мәліметтерді қарастырып отыратындығында:

• 
  Тұтынушылармен жұмыс бойынша мәліметтер қоры
  
• 
  Персоналдың жұмыс кестесі бойынша мәліметтер қоры
  
• 
  Әкімшілік жұмыс бойынша мәліметтер қоры
  
• 
  Тұтынушылардың мейрамхана қызметкерлеріне деген ескертулері мен алғыстары