В. 6 кесте
Сазды және балшықты топырақтарда, рН 5. 5-ден артық (жалпы пішіндер)
|
Қалыпты
|
5-10
|
-
|
65-130
|
110-220
|
1.0-2.0
|
66-132
|
40-80
|
-
|
Орташа
|
11-20
|
-
|
131-260
|
221-400
|
2.1-4.0
|
133-660
|
81-400
|
-
|
Жоғары
|
21-30
|
-
|
261-390
|
401-660
|
4.1-6.0
|
661-1320
|
401-800
|
-
|
Өте жоғары
|
>30
|
-
|
>390
|
>660
|
>6.0
|
>1320
|
>800
|
-
|
Қозғалмалы пішіндер
|
Қалыпты
|
-
|
-
|
3.0-6.0
|
10.0-23.0
|
-
|
1.5-3.0
|
2.0-4.0
|
3.0-6.0
|
Орташа
|
-
|
-
|
6.1-12.0
|
24.0-46 0
|
-
|
3.1-15.0
|
4.1-20. 0
|
6.1-30.0
|
Жоғары
|
-
|
-
|
12.1-18.0
|
47.0-69.0
|
-
|
15.1-30
|
20.1-40.0
|
31.0-60.0
|
Өте жоғары
|
-
|
-
|
>18.0
|
>69
|
-
|
>30.0
|
>40.0
|
>60.0
|
|
* Қалыпты деңгей - өсімдіктің қалыпты дамуы, орташа – тұқымдардың өнімділігінің азаюы, тамырлық жүйені зақымдануы, жоғары - өсімдік морфологиясының өзгеруі, өте жоғары - өсімдіктің жойылуы.
|
В. 7 кесте - Спорт гүлзәрларын жасау үшін урбоконструктопырақ құралымдарының типтері
|
|
|
|
|
Сантиметрмен
|
Тамырлық жыныс түрі
|
Қырын көрінісінен тереңдігі, см
|
0-15
|
16-30
|
31-45
|
46-60
|
Орташа сүзумен орташа саздақты
|
Қара шірік қабаты
|
Тамырлық жыныс орташа саздақты
|
Тамырлық жыныс орташа саздақты
|
Тамырлық жыныс орташа саздақты
|
Құмды жақсы сүзетін топырақтар
|
Қара шірік қабаты
|
Орташа саздақты топырақ түзуші қабат
|
Тамырлық жыныс құмды
|
Тамырлық жыныс құмды
|
Ауыр саздақты нашар сүзетін топырақтар
|
Қара шірік қабаты
|
Орташа саздақты топырақ түзуші қабат
|
Қиыршықтас пен құмнан құрғататын қабат
|
Тамырлық жыныс ауыр саздақты
|
В. 8 кесте - Қазақстан Республикасы қалаларының топырақтарындағы ауыр металдар мен мышьяктың мүмкін концентрациялары.
Килограммға миллиграммамен
|
уыр металдар мен мышьяктың концентрация деңгейлері
|
Мөлшері
|
қауіптіліктің 2 класы
|
қауіптіліктің 1 класы
|
никель
|
мыс
|
цинк
|
қорғасын
|
кадмий
|
мышьяк
|
Құмды және құмай топырақтарда фондық мөлшері
|
5-10
ср. 6
|
5-12
ср. 8
|
25-30
ср. 28
|
4-9
ср. 6
|
0. 01-0. 1
ср. 0. 05
|
0. 9-1. 7
ср. 1. 5
|
Сазды және балшықты топырақтарда фондық мөлшері
|
15-25
ср. 20
|
12-30
ср. 20
|
30-60
ср. 45
|
12-30
ср. 20
|
0. 09-0. 3
ср. 0. 22
|
1. 2-3. 2
ср. 2. 2
|
Г ҚОСЫМША
(ұсынылатын)
ОЙЫН ЖӘНЕ СПОРТТЫҚ ЖАБДЫҚ
Г. 1 кестесі - Балалардың жасына байланысты ойын және спорттық жабдықтың құрамы
|
Жасы
|
Жабдықтың міндеті
|
Ұсынылатын ойын және дене шынықтыру жабдығы
|
Мектеп алды жасындағы балалар (1-3 жас)
|
А) Тыныш ойындар, ынталылықты жаттықтыру, шытамдылық, қиялды дамыту:
|
- құм ойындары
|
|
|
|
|
Б) Өрмелеу, жүру, аттап басу, еңбектеп асытан кіру, тепе теңдікті ұстауды жаттықтыру үшін;
|
- үйшіктер, пирамидалар, гимнастика қабырғалары, бумдар, бөренелер, шоқылар
- ағаш кубтары 20х40х15 см;
|
|
|
- 15, 20, 25 см ені , ұзындығы 150, 200 және 250 см тақтайлары; ағаш тақтай – бір жақ шұы 10-15 см биіктікке көтерулі.
|
|
|
|
|
|
- сатылары, тұтқалары және орталық алаңшығы бар сырғанақ шоқылар, ұзындығы 240 см, биіктігі 48 см (орталық бөліктегі), сатылардың ені – 70 см;
|
|
|
|
|
|
- баспалдақ –саты, биіктігі 100 немесе 150 см, көлденең шабақтары арасындағы қашықтық 10 және 15 см.
|
Г. 1 кестесі
1
|
2
|
3
|
|
В) Вестибулярлы аппаратты жаттықтыру, бұлшық ет жүйесін нығайту, (арқа, іш және аяқ бұлшықтары), тепе-теңдік, ырғақ, кеңістікте бағдар сезімін жетілдіру:
|
- тербелмелер мен алтыбақанда, әткеншектер
|
Мектеп алды жасындағы балалар (3-7 жас)
|
А)Өрмелеуді жетілдіру және оқыту үшін:
|
- тік және көлденең шабақтары бар пирамидалар;
- құрылымдалған құрсау, шеңберлері бар түрлі кескіндегі сатылар;
|
|
|
- 10-15 см биіктіктегі ағаш тақтай (арнайы тұғырларға орнатылады)
|
|
Б) Тепе-теңдікке, адымдап басу, секіру, қарғуды үйрету үшін:
|
- жерде жатқан, мықты бекітілген, тегістелген беті бар бөрене, ұзындығы 2, 5-3, 5 см, ені 20-30 см;
- "Қолтыруын" бумы, ұзындығы 2, 5 м, ені 20 см, биіктігі 20 см;
|
|
|
- гимнастикалық бөрене, жазық бөлігінің ұзындығы – 3, 5 м, көлбеу – 1, 2 м, көлденең бөлігі 30 немесе 50 см, бөрененің диаметрі – 27 см.
|
|
|
- гимнастикалық орындық, ұзындығы 3 м, ені 20 см, қалыңдығы 3 см, биіктігі 20 см.
|
Г. 1 кестесі
1
|
2
|
3
|
|
В) Төрт аяқтап қозағылу, сырғанау, өрмелеу, жүргізуді оқыту үшін:
|
- Тұтқасы бар сырғанақ шоқа, ұзындығы 2 м, биіктігі 60 см;
- сырғымасы бар және сатысы бар сырғанақ шоқы, ұзындығы 240, биіктігі 80, сырғыма мен саты ұзындығы 90 см, сырғыма мен сатының ені – 70 см.
|
|
Г) Қозғалысты үйлестіру, икемділік, күшті дамытуға оқыту үшін:
|
- гимнастикалық қабырға, биіктігі 3м, өткіннің ені 1 м кем емес, көлденең шабақтың диаметрі – 22 мм, көлденең шабақтар арасындағы қашықтық – 25 см;
|
|
|
- гимнастикалық діңгектер
|
|
Д) Ептілік, қозғалыс нақтылығы, көзбен шамалауға үйрету үшін, нысанаға тигізуге үйрету үшін:
|
- нысанаға тигізу үшін құрсаулары бар діңгек, құрсаудың диаметрі – 40-50 см;
|
|
|
- “Гүл”, “әтеш” түріндегі көздеуге арналған жабдықтар, нысана орталығы 120 см (кіші мектеп алды жасындағы) биіктікте орналасқан – 150-200 см (мектеп алдындағы үлкен жастар);
|
|
|
- шығыршық лақтырғыштар – 15-20 см биіктігі бар бекітілген қазықшасы бар тақтай, шығыршық лақтырғыштар көлденең жіне еңіс орнатылуы мүмкін;
|
Г. 1 кестесі
|
|
- диаметрлері 20, 40, 60, 80 см төрт шоғырлану шеңбері түріндегі тақтайлардан жасалған қалқандардағы нысаналар, нысана орталығы алаң немесе еден деңгейінен 110-120 см биіктікте, шеңберлері қызылға (ортасы), сары және көгілдір түстерге боялады.
|
|
|
- баскетбол қалқандары, екі ағаш немесе металл тіреуіштерге бекітіледі, шығыршығы еден немесе алаң үстіртінен 2 м деңгейде орналасады.
|
Мектеп жасындағы балалар
|
Жалпы дене шынықтыру үшін:
|
- биіктігі 3 м кем емес гимнастикалық қабырға, өткіндердіңсаны – 4-6;
|
|
|
- биіктігі әр-түрлі көпір ағаштар, асылып тұрып күш жаттығуларын орындау үшін эспандер- ағаш көпірі;
|
|
|
- тартылу, аспа, түрлі әдістермен жылжуға оқыту үшін түрлі нобайдағы “қолмен жүргіш";
|
|
|
- Түрлі биіктікте бекітілген, 5-6 көлденең ағаш көпірлерін қосатын спорттық-гимнастикалық кешендер, түрлі биіктіктегі ағаш көпірлеріне спорттық снарядтар бекітіле алады:
|
Г. 1 кестесі
|
|
шығыршықтар, трапециялар, алтыбақандар, қадалар және т. б.
|
|
|
- Түрлі биіктіктегі біріктірілген ағаш көпірлері: 1, 5-2, 2-3 м, бір сызық бойынша немесе “Г”, “Т” немесе жылан сияқты орналаса алады.
|
Мектеп жасыедағы үлкен балалар
|
Бұлшық күшін жақсарты, дене бітімін жақсарты, және жалпы дене шынықтыру үшін
|
- спорттық кешендер
- спорттық- ойын кешендері (шағынскалодром, велодромы және т. с. с.)
|
Г. 2 кесте - Ойын жабдығына қойылатын талаптар
Ойын жабдығы
|
Талаптар
|
1
|
2
|
Алтыбақандар
|
Қозғалмай тұрған кезінде жер деңгейінен алтыбақан орындығына дейінгі биіктік 350 мм кем емес және 635 мм аспауы болуы тиіс. Алтыбақанның бір рамасында екі орындықтан артық орнатуға жол берілмейді. Қосарланған алтыбақандарда кішкентай балалар үшін орындықтары бірге және анағұрлым үлкен балалар үшін жазық орындық қолданылмауы тиіс.
|
Тербелмелер
|
Тепе-теңдік күйінде жерден орындыққа дейінгі биіктік 550-750 мм болуы керек. Алға және артқа қарай қозғалысы кезінде орындықтың максималды еңісі – 20 градустан аспауы керек. Тербелменің құрылымы оның ішінде отырған бала аяғының бертелменің тіреуіш бөліктеріне тиюіне жол бермеуі тиіс, онда өткір бұрыштары болмау керек, оның жұмырлау радиусы 20 мм құрауы керек.
|
Әткеншектер
|
Жер деңгейінен әткеншектің аяналып тұрған төменгі құрылымына дейінгі минималды қашықтық 60 мм кем емес және 110 мм аспауы керек. Айналмалы платформаның төменгі беті тегіс болуы керек. Әткеншектің төменгі деңгейінен оның жоғарыдағы нүктесіне дейінгі максималды биіктік 1 м құрайды.
|
Сырғанақтар
|
Сырғанаққа деген қол жетімділік саты, өрмелеу секциясы және басқа құралдары арқылы жүзеге асырылады. Жеке тұрған сырғанақтың сырғыма биіктігі , қол жетімділік түріне қарамастан, 2, 5 м астам аспауы керек. Ашық және жабық сырғанақтың ені 700 мм кем емес және 950 мм аспауы керек. Бастапқы алаңы – 5 градусқа дейін еңісі бар ұзындығы 300 мм кем болмауы керек, бірақ, әдетте, алаңның ені сырғанау учаскесінің жазық жобасына тең болуы керек. Жеке тұрған сырғанақта бастапқы алаңындағы бүйірлік қоршауының биіктігі 0, 75 м кем болмауы керек. Сырғанау учаскесінің еңіс бұрышы кез келген нүктеде 60 градустан аспауы керек. Сырғанаудың соңғы учаскесінде орташа еңіс 10 градустан аспауы керек. Сырғанақтың сырғыма шеті иілу бұрышы 100 градустан кем емес және жерге деген 50 мм кем емес бағыты бойынша иілуі тиіс. Сырғу шетінен жерге дейінгі қашықтық 10 мм аспауы керек.
Сырғанақ – туннельдің – 750 мм минималды ені мен биіктігі болуы керек.
|
Д ҚОСЫМША
(ұсынылатын)
РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ МАҚСАТТАҒЫ АУМАҚТАРДА АБАТТАНДЫРУ ТӘСІЛДЕРІ
Д. 1 кесте - Бақтың, орман бағының жәнебасқа рекреация ірі объектілерінің аллеялары мен жолдарын ұйымдастыру
|
|
|
|
Аллея мен жол түрлері
|
Ені (м)
|
Белгіленуі
|
Абаттандыру бойынша ұсыныстар
|
Негізгі жаяу жүргінші аллеялары мен жолдары*
|
6-9
|
Қарқынды жаяу жүргінші қозғалысы (300 ад/сағ артық). Бақішілік көліктің жүруіне болады. Функционалдық аймақтар мен бөліктерді өзара, екеуін де негізгі кірістермен қобақтар.
|
Жолдың әрбір 25-30 м сайын 2 м ені бар жасыл бөлетін жолақтарға жол беріледі. Егер аллея сулы жердің жағалауында болса, құламалармен, қабырғалармен және баспалдақтармен байланысты әр түрлі деңгейде шешілуі мүмкін. Жабын: борттық таспен қоршаумен қатты (плитка, асфальтбетон). Бұтақтарды 2, 5 м биікікке кесу.
. .
|
Д. 1 кесте
Екінші деңгейлі аллеялар мен жолдар*
|
3-4,5
|
Қарқынды жаяу жүргінші қозғалысы (300 ад/сағ дейін). Пайдалану көлігінің жүруіне болады. Екінші деңгейлі кірістер мен бақ объектілерін өзара қобақтар .
|
Бояу сурет жерлері бойынша трассталады, қисық сызықты кескіндері болуы мүмкін. Жабын: қатты (плитка, асфальтбетон), қиыршық тасты, тұтқырлармен өңделген. Бұтақтарды 2, 0- 2, 5 м биікікке кесу. Бақ борт, гүлдер мен шөптер-ден, су бұратын науалар немесе басқ.
|
Қосымша жаяу жүргінші жолдары
|
1, 5-2, 5
|
Шағын қарындылықты жаяу жүргінші қозғалысы. Көліктің жүруіне болмайды. Жекелеген бақ құрылыстарына әкеледі.
|
Еркін трассалау, әрбір бұрылыс объектімен, құрылыспен, топпен немесе жалғыз көшет-термен ақталған.
Мүмкін еңіс 80┐ мүмкін. Жабыны: тақта, топырақтық жақсартылған.
|
Сүрлеу жолдар
|
0, 75-1,0
|
Ландшафттың табиғи сипатымен қосымша серуендейтін торап.
|
Ірі баурайлармен, жыныстар, жыралар, жылғалар арқылы трассаланады. Жабыны: табиғи топырақ.
|
Велосипед жолдары
|
1,5-2,25
|
Велосипедтік серуендеулер.
|
Трассалауы тұйық (айналмалы, торлық, сегіздік). Техникалық қызмет көрсету пункті ұсынылады. Жабыны қатты. Бұтақтарды 2, 5 м биіктікке кесу.
|
Д. 1 кесте
Ат жүрісіне арналған жолдар
|
4, 0-6, 0
|
Салт атты, экипажбен, шанмен серуендеулер. Пайдалану көлігінің жүруіне жол беріледі.
|
60┐ дейін кішігірім бойлай еңістер. Бұтақтарды 4 м биіктікке кесу. Жабыны: топырақты жақсартылған.
|
Автомобиль жолы (парквей)
|
4, 5-7, 0
|
Автомобильдік серуендеулер және саябақішілік көліктің жүруі.
Пайдалану көлігінің жүруіне жол беріледі.
|
Жаяу жүргінші коммуникацияларынан жағында орман саябағы бойымен трассаланады.
Ең үлкен бойлай еңіс 70┐, макс. жылдамдығы - 40 км/сағ. Дөңгелеу радиустары - 15 м кем емес. Жабыны: асфальтбетон, ұсақ тасты, киыршықты, тұтқырлармен өңдеу, жиектік тас.
|
ЕСКЕРТУЛЕР:
1. Жаяу жүргінші аллеялар еніне жаяу жүргінші қозғалысының аймақтары, су бұратын науалар мен орындықтар орнатуға арналған алаңшалар қосылады. Шектейтін жасыл жолақтардың құрылысын 6 м артық ені кезінде қажет.
2. * белгісімен белгіленген аллеялар мен жолдардың типтерінде арнайы жабдықталған аумақтардан абсқа, роликті тақталарда, конькиде, өздігінен жүргіштерде тебуге жол беріледі.
3. Автомобиль жолдарын 100 га артық аумақ мөлшерімен орман саябақтарында қарастырған жөн.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
