-
Сынып Биология уақыты
Сабақтың тақырыбы: Мәдени өсімдіктердің және үй хайуанаттарының пайда болу орталықтары. Саңырауқұлақтарды және ұсақ ағзаларды сұрыптау.
Сабақтың мақсаты: 1) Мәдени орталықтардың шығуы,орталықтардың жетіге зерттеудегі жетекші ролі көрнекті орыс ғалым- генетик Н.И.Вавиловтың алпыстан асқан еңбектері туралы айту.
2) Оқушыларға өсімдіктану пәнінен алған орталықтар туралы еске түсіру.
Жануарларды қолға үйрету орталықтары қай қағида бойынша бөлінеді?
3) Оқушыларға өсімдіктер мен жануарларды қорғауға үйрету,қоршаған ортаның тазалығын сақтау, өзің оқитын мектеп ауласының ағаштарын баптап, күтуге үйрету.
Құрал-жабдықтар: Интерактивті тақтаменен көрсетілім, электронды оқулықпен жұмыс, Н.И.Вавилов сутеті.
Сабақтың барысы. Сабақтың әдіс-тәсілдері. Аралас сабақ Ұйымдастыру оқушыларды түгендеу.
Зейінін сабаққа аудару.
Үй тапсырмасын сұрау.
-
Инбридингті сұрыптауда қандай мақсатта қолданады?
-
Өсімдік көпплоидтылығының айырмашылығы неде?
-
Корпоченко будандастыруға қандай әдістермен және қай зерзаттармен қол жеткізеді?
Жаңа сабақты меңгерту.
Н.И.Вавилов ХХ ғасырдың 20-30 жылдарында 60 астам экспедеция жасады.
Мәдени өсімдіктердіңпайда болу орталығы.(300 000)астам жинақ
Орталық атауы
|
Географиялық орны
|
іріктемелер
|
1.Оңтүстік Азия орт
2.Шығыс Азия орт.
3.Оңтүстік- Батыс, Азия
4.Жерорта теңіз орт.
5.Абиссина орталығы
6.Орталық Америка
7.Анд Оңтүстік орта
|
Үндістан,үнді қытай троп.Азия
Қытай,жапония,тайван,корея
Кіші Азия,Орта Азия,Иран, Ауғаныстан,
Жерорта теңіз жағалауы
Африка материгінің шағын ауд.
Оңтүстік Мексика
Анд тауының жотасы
|
Күріш,қант қамысы,жеміс көк
Соя, тары,жеміс көкөніс дақ.
Бидай, астық тұқымдастар, жүзім,бұршақ тұқымд.
Жоңышқа,зәйтүн,мал азығы
Банан,бидай түрлері
Жүгері, мақта, какао, асқабақ
Дәрілік өсімдіктер
|
Жануарларды қолға үйрету орталықтары.
Орталық атауы
|
Жағрафиялық орны
|
Үй хайуанаттары
|
1.Қытай-Малай орт
2.Үндіқытай
3.Оңт.Батыс Азия ор
4.Жерорта тең орт
5.Оңт Америка ортал
6.Африкалық ортал
|
Вьетнам,Лаос,Тайланд
Үндістан, пакистан,неапл
Сирия, иран,ирак,ауғаныстан
Жерорта теңіз елдері
Оңтүстік Америка
Шығыс Африка елдері
|
Шошқа, тауық,үйрек,тұт
Ит,тауық,мысық,балара
Жылқы, қой,ешкі,шошқа,нар
Жылқы, қой, шошқа,үйрек,қаз
Күркетауық,теңізшошқасы
Түйеқұс,ит,есек,шошқа
|
Саңырауқұлақтарды мәдени дақыл ретінде пайдаланды, оны үлкен екі топқа бөлді.
Зең саңырауқұлақтары антибиотиктер ашытқылар
Пеницилин алуға пайдаланды
Қазақстандық ғалымдарүлкен табыстарға қол жеткізді.
ҚРҰакадемиасы, академик А.Н.ИлялетдиновҚазақстанда екі ғылыми бағытта басқарып, дамытуда.Ол: табиғаттағы ағзалық және минералдық айналымдағы ұсақ ағзалардың рөлі және мал азығын өндірудегі ұсақ ағзалардың әрекетін пайдалану.
ҚР ҰҒА академигі профессор М.Х.Шигаев Қазақстанда антибиотикалық және малазықтық препараттар алуға, сондай –ақ наубайханада және сүт өнеркәсібінде пайдаланылатын ұсақ ағзалардың генетикасы мен сұрыптауы бойынша ғылыми бағыт жасалды.
Гендік инженерия әдісін қолдану арқылы жетістіктерге жетті.
Қортындылау. Долли қойлары.
-
Мәдент өсімдіктердің пайда болу орталықтың авторы кім?
-
Бүгінгі күні орталықтың қанша түрі бар?
-
Жануарларды қолға үйрету орталықтары қай қағида бойынша бөлінген?
-
Саңырауқұлақтар мен ұсақ ағзалардың сұрыптауда жаңа әдістері іс жүзінде пайдаланудың болашағы қандай?
Үйге тапсырма §33 Қазақстан ғалымдарын еңбектері туралы жазып келу.
Достарыңызбен бөлісу: |