Су ресурстарын кешенді пайдалану және қорғаудың бас схемасын бекіту туралы
2003 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Су кодексінің 36-бабы 12-2) тармақшасына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Су ресурстарын кешенді пайдалану және қорғаудың бас схемасы бекітілсін (бұдан әрі – СРКПҚБС).
2. Орталық мемлекеттік органдар, жергілікті атқарушы органдар мемлекеттік жоспарлау, су шаруашылығы, табиғатты қорғау және басқа да іс-шараларды жоспарлау жүйесінің құжаттарын әзірлеуде СРКПҚБС-ны басшылыққа алсын.
3. Осы қаулы 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді.
Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрі К. Мәсімов
Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2015 жылғы « » №
қаулысымен бекітілді
Су ресурстарын кешенді пайдалану және қорғаудың
бас схемасы
Астана, 2015 жыл
Мазмұны
Кіріспе 4
1.Қазақстан Республикасының Су шаруашылық-әкімшіліктік 4
аудандастыру 4
2.Қолдағы су қорлары 8
3.Аумақтың су ресурстарымен қамтамасыздығы 10
4.Экономика салаларының су ресурстарды пайдалануы 13
4.1. Тұрғын ұй және өнеркәсіпті сумен және суды қайтару 13
4.3. Суармалы егін шаруашылығы 20
4.3.1.Бассейндер бойынша суармалы егін шаруашылығының қазіргі жағдайының сарапталуы және анализі 20
4.3.2.Суармалы егіншілікке келешектегі су және жер ресурстарды пайдалану. Сценариилер 22
4.3.3.Жоспарланған суармалы аудандар (оптималды сценарий) 23
4.3.3.1.Суармалы егін шаруашылығын қалпына келтіру 23
4.3.3.2 Болжамды суармалы жүйенің техникалық деңгейі 24
4.3.3.2.Суармалы жерлердің суарылу көздері 25
4.3.3.4 Лиманды суарудың даму болашағы 26
4.4.Басқа салалар 28
4.4.1. Балық шаруашылығы 28
4.4.2. Рекреация саласы 29
4.4.3. Су көлігі 29
4.5.Көл-шаруашылық, өзенді және сағалардың экожүйелері 30
4.5.1.Ертіс өзенінің жайылымы 30
4.5.2. Сырдарья өзенінің сағасы және сағадағы сулы-батпақты жерлердің экологиялық жүйесі 33
4.5.2.Іле өзенінің сағасы 43
4.5.3.Бассейн өзендерінің сағалардың экожүйесі және көлшаруашылық жүйесін қайта құру шаралары 47
4.5.4.Сулы-батпақты жерлер және ерекше қорғалатын табиғи аймақтар(ЕҚТА) 52
4.6.Шаруашылық инфрақұрылымы және бассейндер арасында және бассейндер ішінде суды тастау нысандары 54
5.Экономика салаларымен су қорларын пайдаланудың кәзіргі заман жағдайына баға беру 58
6.Экономика салаларының суға қойылатын талаптары 61
7.Су шаруашылық есептер және баланстар 62
7.1. Су шаруашылық балансының сараптау ( 2012 ж) 63
7.2. Болашақтық (2040 ж.) су шаруашылық баланстарының есебі 66
8. Сушаруашылық есептердің реті және методикасы 114
9. Су шаруашылық есептердің нәтижесі 114
10. Негізгі қорытындылар 150
Кіріспе
Су ресурстарын кешенді пайдалану және қорғаудың бас схемасының мақсаты (әрі қарай - СРКПҚБС) елдің және жеке аймақтың даму болжамдарын, экономика салаларын су ресурстарымен кепілді қамсыздандыруын және табиғи экожүйенің тепе-теңдігі сақтауды есепке ала отырып, сушаруашылық мәселелердің шешімін анықтау болып табылады.
Әлеуметтік-экономикалық дамуы тұрақты болу үшін, су ресурстарды басқаруды және пайдаланудын лайықты өзгерістер мен жолдарын енгізуді қажет етеді.
Бас «Схеманың...» негізгі мақсаттары: аттамалының қамбасы және жерасты сулардың бары, оның игерушілік деңгейінің сарапшылығы, есептік деңгейлерге экономика саласының суын аталаптылығы болып табылады. Сенімді гидрология ақпарат теңгерімі су қажеттілігін қанағаттандыру, су тұтынушылардың сумен қамтамасыздығының қауіптілігін анықтау үшін, сушаруашылық есептері мен баланстарды есептеуге қажет.
Су тұтыну көлемінің өсуі, республиканың сонымен қатар экономиканың нақты салалары бойынша жалпы ішкі өнімнің болжамды өсуі және индикатив көрсеткіштеріні ескеріп қабылданды.
Есептік деңгейлерге мыналар қабылданған:
- негізгі деңгей 1990 ж.;
- қазіргі деңгей – 2012 ж.;
- болашақ есептік деңгейлер:
-
жақын арадағы болашақ - 2015, 2020 жылдар;
-
жобаланған болашақ - 2030 ж.;
-
ұзақ мерзімді болашақ - 2040, 2050 жылдар.
-
аудандастыру
Су шаруашылық-әкімшіліктік бөлу соның бірлігі бөлігінде су қорлары және оларды бассейндік, облыстық, ведомстволық және салалық аспектілерде, су қорларын қорғау және ұтымды пайдалану, экономика салаларымен сумен қамтамасыздандыруды оңтайландыру сұрақтары, «Су шаруашылығы» саласының жұмыс істеуі мен оның даму бағдарламасы қарастырылатын негіз болып табылады.
Су шаруашылық- әкімшілік аудандастырудың негізіне нақты аудандастыру жатады, қазіргі кезде барлық бассейннің инспекцияларының қолданылуының есептілігі және су ресурсы (БИ) қорғауына сәйкес республиканың гидрографиялық бөлуі негізгі өзеншіктің су шаруашылық бассейндерінде жүргізіледі.
Республика аумағында 8 бассейн инспекциясы өз қызметін жүзеге асырады: Арал-Сырдария, Балқаш-Алакөл, Ертіс, Есіл, Жайық-Каспий, Нұра-Сарысу, Тобыл-Торғай және Шу-Талас. Олардың қызметінің аймақ шекаралары ҚР АШМ Су ресурстары комитетімен белгіленген, оларға ағындарымен негізгі өзендердің бассейндері, басқа өзендердің бассейндері және мәнісінде, су шаруашылық- әкімшілік құрылулар болып табылатын ағынсыз аумақтар (өзен аралықтары) кіреді.
Осыған сәйкес Республика аумағында 8 бассейн инспекциясы өз қызметін жүзеге асырады: Арал-Сырдария, Балқаш-Алакөл, Ертіс, Есіл, Жайық-Каспий, Нұра-Сарысу, Тобыл-Торғай және Шу-Талас.
Әрбір бассейн испекциясының қызмет зонасының шекаралары шектерінде ағындар мен негізгі өзеннің гидрогеографиялық бассейнін, басқа өзендердің бассейндерін, сондай-ақ өзен аралықтарының ағынсыз зоналарын қамтитын су шаруашылық аудандары бөлінген. Су шаруашылық аудандардың шекараларында су шаруашылық кешеніндегі маңыздылығына қарай, су шаруашылық телімдерге бөлінген.
Республика аумағында небәрі 86 телім бөлінген, ал сушаруашылық бассейндер шегінде 5-6 дан 10-12 дейін сушаруашылық телімдері бар.
Су шаруашылық аудандардың шекараларын және телімдерді анықтау кезінде су қорларын интеграцияланған басқарудың замануй тәсілдері ескерілген. Барлық су шаруашылық аудандары мен телімдері бойынша үстірті және жерасты суларының ресурстарына баға берілген, су тұтынушылар белгіленген, экономика салалары бойынша бүгінгі күйінде және келешекке суды тұтыну және су бұру көлемдері анықталған. Аталған көрсеткіштерді бағалау бассейн бойынша тұтастай қалыптасқан және су шаруашылық жағдайға баға беруге, ағынның артықтары мен тапшылықтарын, келешекке қолданылатын су қорларының көлемдерін анықтауға, су тұтыну шектерін белгілеуге мүмкіндік береді.
1.1.кестеде және 1 суретте республика аумағының су шаруашылық- әкімшілік аудандастыруы көрсетілген.
-
кесте
Қазақстан Республикасының аумағын су шаруашылық-әкімшіліктік аудандастыру
1
|
2
|
3
|
4
|
Арал-Сырдария
|
01.00.01.01-05
|
Оңтүстік-Қазақстан
|
76,275
|
01.00.01.05,06
|
Қызылорда
|
217,356
|
01.00.01.03
|
Жамбыл
|
0,944
|
01.00.01.06
|
Ақтөбе
|
1,669
|
Барлығы:
|
296,244
|
Балқаш-Алакөл
|
02.01.02.01-07; 02.02.03.01,02; 02.04.00.00; 02.03.00.01,02
|
Алматы
|
224,137
|
02.02.03.02; 02.03.00.01,02; 02.04.00.00
|
Шығыс-Қазақстан
|
74,951
|
02.01.02.07; 02.04.00.00
|
Жамбыл
|
21,791
|
02.04.00.00
|
Қарағанды
|
85,633
|
Итого:
|
406,512
|
Ертіс
|
03.03.00.00; 03.01.04.05
|
Ақмола
|
5,816
|
03.02.05.00; 03.01.04.01-04; 03.04.00.00
|
Шығыс-Қазақстан
|
208,274
|
03.03.00.00; 03.04.00.00; 03.01.04.05
|
Қарағанды
|
14,895
|
03.03.00.00; 03.04.00.00; 03.01.04.05
|
Павлодар
|
121,656
|
Барлығы:
|
350,641
|
Есіл
|
04.01.06.01-04; 04.02.00.01-03
|
Ақмола + Астана қ.
|
123,590
|
04.01.06.01,03; 04.02.00.03
|
Қарағанды
|
8,103
|
04.01.06.03
|
Қостанай
|
5,516
|
04.02.00.01-03; 04.01.06.04,05
|
Солтүстік- Қазақстан
|
97,993
|
04.02.00.03
|
Павлодар
|
1,241
|
Барлығы:
|
236,443
|
Жайық-Каспий
|
05.01.07.03-06; 05.02.08.01,03; 05.05.00.01,02
|
Ақтөбе
|
205,814
|
05.01.07.01,02; 05.02.08.02,03; 05.03.09.00; 05.05.00.01,02
|
Атырау
|
118,631
|
05.01.07.01,03; 05.04.00.01-03; 05.05.00.01
|
Батыс- Қазақстан
|
151,340
|
05.06.00.00
|
Маңғыстау
|
165,642
|
Барлығы:
|
641,427
|
Нұра-Сарысу
|
06.01.10.03,04
|
Ақмола
|
15,943
|
06.01.10.01-03,05-07; 06.02.11.01,02; 06.03.04.00
|
Қарағанды
|
247,764
|
06.02.11.01
|
Қызылорда
|
5,906
|
06.02.11.01
|
Оңтүстік-Қазақстан
|
5,192
|
06.01.10.01; 06.03.04.00
|
Павлодар
|
1,859
|
Барлығы:
|
276,664
|
Тобыл-Торгай
|
07.02.13.01,04
|
Ақмола
|
1,580
|
07.02.13.01-03,05
|
Ақтөбе
|
93,146
|
07.02.13.01,02,06,07
|
Қарағанды
|
71,587
|
07.01.12.01-05; 07.02.13.01-04,06
|
Қостанай
|
190,484
|
Барлығы:
|
356,797
|
Шу-Талас
|
08.01.14.01-03; 08.02.15.01,02
|
Жамбыл
|
121,529
|
08.01.14.03
|
Қызылорда
|
2,757
|
08.01.14.03; 08.02.15.01,02
|
Оңтүстік-Қазақстан
|
35,782
|
08.01.14.01
|
Алматы
|
0,106
|
Барлығы:
|
160,174
|
Қазақстан Республикасында барлығы:
|
2724,902
|
Достарыңызбен бөлісу: |