Т. Я. Эрназаров 20 ж

(қолы) (аты-жөні)

Аты-жөні М.К. Каримбергенова_____________________________________

Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі аға оқытушы_________________________

Экономика жэне менеджмент кафедрасы Ломов көш. 64 - «А» корпусында (мекен-жайы), 419 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 673643.
2 Пән туралы мағлұмат

Менеджмент пәні міндетті компонент болып табылады. Қазырғы уақытты менеджмент тақырыбы белсене талқыла және алға бас бөлек-бөлек деңгейлерде болады.

«Менеджмент» пәнінің мақсаты курстың теориялық-эдістемелік түрғысынан, басқару теориясы мен тэжірибесінің қолданылуы мен дамуын нарықтық қатынастар жағдайларыңда игеру болып табылады.

Менеджмент пәнінің зерттеу объектісі – бұл ұйым қызметін басқару қағидалары, тәсілдері, механизмдері және олардың жиынтықтары.

Пәнді оқытудың негізгі мақсаттары:

- студенттер үшін менеджмент туралы теориялық білімдер кешенін құру;

- менеджментті сипаттайтын түсініктер мағанасын ұғындыру;

- дүниежүзілік тәжірибені тиімді пайдалану кезінде басқару қызметіндегі нақты дағдыларды жасау.

Пәннің негізгі міндеттері:

- тесттерді, тренингтерді, жаттығуларды, практикалық тапсырмаларды, іскерлік ойындарды және т.б. орындау арқылы студенттердің кәсіби білімдерін жетілдіру;

- басшының тәжірибелік жұмыс дағдыларын игеру;

- шығармашылық белсенділіктерді арттыру;

- іскерлік қасиеттерді дамыту.

5 Білімге, икемділікке және дағды-машықтарға қойылатын талаптар
Осы пәнді меңгеру нәтижесінде студенттердің:

- басқару еңбегінің мәні, басқарудың әдістері, қағидалары, қызметтері, басқару стильдері және кәсіпорын қызметінің жеке сфераларындағы басқару ерекшеліктері жөнінде түсініктері болуы;

- басқарушылық процестердің, негізгі ұйымдық құрылымдардың, менеджердің атқаратын міндеттері мен жұмыс стилінің табиғатын;

- менеджердің жауапкершілігі туралы, басқару деңгейлері бойынша жауапкершіліктердің бөліну;

- ұйым ресурстарын тиімді басқара;

- ұйым ресурстарын, яғни еңбек, қаражат, материалдық және т.б. тиімді басқару үшін олардың ұйым балансында қанша көлемде бар екендігін және оларға деген қажеттіліктің қанша екендігін бағалап, оны талдауға;

- ұйым қызметіне қойылған талаптарға және болашақта мүмкін болатын өзгерістерге сүйене отырып дұрыс қорытынды жасап, бірнеше баламалар ішінен тиімді шешім қабылдауға;

- ұйымда қарастырылатын жобаларды және оларды қаржыландырудағы инвестиция көздерін таңдауды экономикалық тұрғыдан қарастыруға икемді болуы;

- басқару шешімдерін әзірлеу, талдау және шешу бойынша;

Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар қажет:

- мамандыққа кіріспе; экономикалық теория; микроэкономика, макроэкономика, маркетинг, әлеуметтану, құқық негіздері.
7 Пострекизиттер

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар келесі пәндерді меңгеруі үшін қажет:

Басқару процесінде қатысатын негізгі элементтер болып коммуникация, басқару шешімдері, жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация, бақылау функциялары табылады.

Осы пән бойынша студенттерді оқытудың белсеңді әдістері: имитациялық, ойындық, имитациялық емес.

10 Курстың компоненттері
10.1 Дәрістік сабақтардың мазмұны
1 Бөлім Менеджменттің теориялық және әдістемелік негіздері
1.1 Тақырып Баскару ғылымының пәні мен әдісі

Экономикалык ғылымдар жуйесінде басқару ғылымының пәні. Менеджменттің теориялық және методологиялық негіздері Теория мен практика бірлігі, менеджментті зерттеудегі тарихи жэне логикалық тәсілдер. Басқару әдістерінің жиынтығы. Курстың мазмұны мен мәселелері «Менеджмент» оқу пәнінің пәндерімен байланысы. Оның мамандар дайындаудағы максаттары мен мәселелері.

Менеджмент туралы түсінік. Менеджмент мәселесі. Менеджмент түрлері: өндіріс менеджменті, қаржы менеджменті, инновация менеджменті, инвестиция менеджменті, дағдарысқа қарсы менеджменті, халықаралық менеджмент және басқалар. Басқарушы және басқарылушы кіші жүйелер, олардың бірлігі мен әрекеттестігі. Менеджер жэне оның функциялары. Рыноктық экономикадағы басқару объектілері. Басқару қарым-қатынастары. Коғам жүйесіндегі басқару қарым-қатынастарының турлері. Өндірісті басқару қарым-қатынастарының классификациясы.

Қазақстан Республикасында менеджменттің қалыптасуы мен дамуының саяси және экономикалық алғы шарттары.
1.3 Тақырып Басқарудағы жүйелік тәсіл негіздері

Жүйелер туралы тусінік және олардың касиеттері. Баскарудың жүйе, кұрылым және процесс араларындағы қатынасы. Жүйенің жұмыс icтey шарттары. Экономикалық жүйелердін ерекшелітері.

Басқару жүйесі ретіндегі өндіріс туралы тусінік. Өндірісті басқарудағы жуйелік тәсіл. Өндірісті басқару жүйесінің жұмыс icтeyi және оны құрастыру кағидалары.
1.4 Тақырып Менеджмент эволюциясы

Басқаруды ғылым және зерттеудің дербес саласы ретінде тану. Ф.У.Тейлор және оның «Ғылыми менеджмент қағидаларың кітабы. Басқаруды ғылыми пәнге айналдырудың алғы шарттары. Ірі салалар мен кэсіпорындар, оларды басқарудағы формаланған тәсілдер. Басқару ғылымының дамуына маңызды үлес қосқан неізі тәсілдер. Басқарудағы әртүрлі мектептерді бөлу позициясының тәсіл: ғылыми мектебі, әкімшілік мектебі адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі, тәртіптілік мектебі, басқару ғылымы мектебі немесе сандық әдістер мектебі. Ғылыми басқару мектебінің құрылуы мен дамуы, оның негізгін салушылар. Басқарудың классикалық немесе әкімшілік мектебінің өкілдері. Адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі, оның өкілдері. Тәртіпшілік мектебінің негізгі мақсаты, оның өкілдері. Басқару ғылыми мектебінің сипаттамасы. Жағдайлық тәсіл, оның өкілдері және басқару теориясына қосқан улесі. Процестік тәсіл, оның сипаттамасы және өкілдері.

Ұйым туралы тусінік. Уйымның жалпы сипаттамалары. Ұйымның негізгі ерекшеліктері мен түрлері. Формальды (ресми) және формальды емес (бейресми) ұйымдар.

Еңбекті көлденең және тік бағытта бөлу. Ұйымдағы басқару процесі Басқарудың негізгі деңгейлері. Басқарудың объектісі мен субъектісі.
2.2 Тақырып Ұйым мақсаттары және олардың классификациясы

Мақсат басқарудың қажетті элементі ретінде. Менеджменттегі мақсаттық тәсіл. Мақсатгы жасау мен тұжырымдаудың методологиялық және ұйымдастырушылық факторлары. классификациясы. Мақсат декомпозициясы және мақсат бұтағы. Мақсат және мэселелер: бipiктipy, үйлестіру, тімділік.

Ұйымның iшкi ортасы туралы түсінік. Ішкі айнымалылар: мақсаттар, кұрылым, міндеттер, технология жэне адамдар. Мақсаттар туралы түсінік және олардың әртүрлілігі. Бөлімшелердің мақсаттары. Ұйым құрылымы. Еңбекті арнайы бағытқа бөлу. Басқару көлемі. Міндеттер сипаттамасы.

Сыртқы орта сипаттамалары: факторлардың өзара байланыстығы, ортаның күрделілігі, ортаның қозғалмалылығы, ортаның бeлгiciздiгi.

Тура эсер ететін орта: жабдықтаушылар, материалдар, капитал, еңбек ресурстары, тұтынушылар, бәсекелестер.

Жанама эсер ететін орта: экономика жағдайы, әлеуметтік-мәдени факторлар, саяси факторлар, жергілікті халықпен қарым-қатынас. Технология факторының сыртқы аспектілері.

2.4 Тақырып Басқарудың ұйымдастыру құрылымы мен басқару
нормасы

Басқарудың ұйымдастыру құрылымы туралы тусінік. Басқарудың ұйымдастыру құрылымының түрлері: сызықтық, функциональдық, сызықтық-функциональдық (штабтық), матрицалық. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері

Басқарудың ұйымдастыру құрылымын жобалау. Жобалау кезеңдерінің сипаттамасы.
2.5 Тақырып Басқарудың ұйымдастыру-құқықтық нысандары

Рыноктық қарым-қатынас жағдайында шаруашылық қызметінің казіргі заманғы түрлері. Кәсіпорындарды әртүрлі ұйымдастыру-құқықтық белгілері бойынша классификациялау. Қазақстан Республикасы азаматтық кодексі және ұйымдастыру- құқықтық түрлері мемлекеттік және қазыналық кәсіпорындар коммерциялык емес ұйымдар, шаруашылық серіктестіктер мен акционерлік қоғамдар, өндірістік кооперативтер.

Шаруашылық серіктестік сипаттамалары және олардың түрлері: толық серіктестік, қосымша жауапкершілігі серіктестік, коммандитты серіктестік, жауапкершілігі шектелген серіктестік. Акционерлік қоғамдар: ашық және жабық. Еншілес және тәуелді шаруашылық серіктестіктері.
2.6 Тақырып Әрекеттестікті ұйымдастыру және өкілеттіліктер

Делегирлеу, екшеттшктёр және жауапкершілік. Өкілеттікті делегирлеу жэне менеджмент жуйесінде жауапкершілігі болу. Баскарудың деңгейлері мен функциялары бойынша жауапкершілікті болу. Сызықты және аппаратты (штабты)

Информация туралы түсінік. Информация басқару кызметінің пәні ретінде. Информацияның басқару тиімділігіне әcepi. Информацияның анықтамасы, қасиеттері классификациясы. Информацияға қойылатын талаптар. Фирма ішіндегі информация жүйесінің негізгі қағидалары, мәселелері мен функциялары.

2. 
   Тақырып Менеджменттегі коммуникация
   

Менеджмент процесіндегі шешімнің ролі. Басқару шешімдері туралы түсінік және олардың классификациясы. Басқару шешімдерін қабылдау тәсілдері. Басқару – шешімдер сапасының көрсеткіштері. Шешімдерді қабылдау мен жүзеге асыру кезеңдері.

Экономикалық тәсілдердің басқару тәсілдер жүйесіндегі алатын орны. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын үдету үшін көбінесе халық шаруашылығының барлық деңгейлеріндегі басқарудың экономикалық тәсілдеріне көшудің маңызы. Басқарудың экономикалық тәсілдерінің классификациясы.

Басқарудағы әлеуметтік-психологиялық тәсілдердің алатын орны мен ролі. Әлеуметтік-психологиялық басқару тәсілдерінің классификациясы мен сипаттамасы.

Өндірістік ұжымды құру тәсілдері, ұжымдағы топтық қарым-қатынастарды реттеу.

3. 
   Тақырып Басқарудың ұйымдастыру - өкімдік әдістері
   

Жоспралаудың мазмұны, мақсаттары мен міндеттері. Жоспар түрлері, жоспарлау формалары. Стратегиялық жоспарды жасау тәсілдері, процедуралары мен ережелері. Стратегиялық жоспарды бағалаудың сандық және сапалық критерийлері. Стратегияны жүзеге асыру процесін басқару.

Тактикалық жоспарлау. Тактикалық жоспарды жасау сипаты мен процедурасы.
5.2 Тақырып Ұйымдастыру менеджмент функциясы ретінде

Ұйымдастыру функциясының мазмұны. Ұйымдастыру функциясын

Қажеттіліктер мен мотивациялық мінез-құлық. Алғашқы және екінші реттегі қажеттіліктер. Мотивацияның мазмұндық теориясы: А. Маслоу бойынша қажеттілік иерархиясы, Ф. Герцбергтің екі факторлық теориясы, МакКлелландтың қажеттіліктер теориясы.

Мотивацияның процессуалдық теориясы: күту теориясы, әділеттілік теориясы, Портер-Лоулердің мотивация моделі (үлгісі).
5.4 Тақырып Менеджмент жүйесіндегі бақылау

Басқарудағы бақылаудың объективті қажеттілігі. Басқарудағы бақылаудың функциялары мен түрлері. Бақылау технологиясы: бақылау концепциясынтаңдау, бақылау мақсатын анықтау, бақылау нормасын (мөлшерін) сақтау, бақылау әдістері, бақылау көлемі мен саласы.

Бақылау процесі. Бақылау процесінің кезеңдері. Нормативтер мен стандарттарды жасау. Бақылау жүйесіндегі экономикалық талдау. Өзгерістерді бақылау, нәтижелерді стандарттар мәліметтерімен салыстыру, түзетулер жасау. Ұйымның экономикалық потенциалын анықтау.

Бақылаудың ұйымдастыру нысандары. Тәуелді, тәуелсіз бақылау. Фирма ішіндегі бақылау. Аудиторлық тексеру. Ұйым тәртібінің ерекше аспектілерін бақылау. Бақылаудағы кедергілер мен қарсыласулар.

Адамды басқару және топты басқару. Топтар және олардың маңыздылығы. Ресми және бейресми топтар. Хоторн эксперименттері. Формалды емес (бейресми) ұйымдарды құрастыру және дамыту механизмі. Олардың сипаттамасы. Формалды емес ұйымдарды басқару. Хоманс моделі. Формалды емес ұйымдармен байланысты қиындықтар және пайдалар.

Ұйымдағы басқару. Өкілеттілік, жеке ықпал ету және билік. Билік балансы. Ықпал ету және билік нысандары. Мәжбүр етуге негізделген билік. Қорқыту арқылы ықпал ету. Марапаттауға негізделген билік. Жағымды нығайту арқылы ықпал ету. Заңды билік. Дәстүр арқылы әсер ету. Эталондық билік (үлгі билігі). Харизм арқылы ықпал ету. Сараптау билігі. Парасатты сенім арқылы ықпал ету.

Лидерлік теориясына шолу жасау. Жеке адманың қасиеті мен көзқарасы жағынан қарағандағы тәсілі. Тәртіптілік тәсіл. Жағдайлық тәсіл.

Лидер-әлеуметтік архитектор ретінде. Құрылым мен бюрократия. Лидер және белгісіздік. Кадрлар жүйелерінің компоненттері. Формалды емес лидер. Басшылық стилі туралы түсінік және олардың түрлері, оны құрастыру факторлары. Басшылықтың автократтық, демократтық және либералдық стилі. Лайкерттің адамға бағытталған басшылықтың төрт стилдері. Жұмысқа және адамға негізделген екі өлшемді басшылық стилінің баян етілуі. Блэйк және Моутонның басқару кестесіне сәйкес басшылық стилдерін сипаттау.
6.4 Тақырып Қайшылықтарды, күйзелістерді және өзгерістерді басқару

Ұйымдық қайшылықтың табиғаты мен мазмұны. Қайшылық себептері Қайшылық функциялары. Қайшылық процесінің моделі. Қайшылық нәтижесі Ұйымдық қайшылықтардың негізгі түрлері қайшылық жағдайды басқару. Жеке адамдар арасындағы қайшылықтарды шешу әдістері.

Күйзеліс (стресс) табиғаты. Күйзеліс себептері Күйзеліс туғызатын ұйымдық және жеке адамдар факторлары. Күйзелістерді басқару. Қайшылық пен күйзеліс арасындағы өзара байланыс.
6.5 Тақырып Фирманың кадрлық саясаты

Кадрлық саясаты туралы тусінік.

Фирмада кадр саясатын жасау және жүргізу. Басқару кадрларын даярлау. Персоналды ipiктeп алу және орналастыру. Персоналды басқару. Басқару кадрларын бағалау. Персоналды пайдалану.
7 БӨЛІМ Басқару қызметінің этикасы мен мәдениеті
7.1 Тақырып Басқару кызметінің мадениеті

Басқару мәдениетінің мәні мен түсінігі. Басқару мәдениеті өндіріс тиімділігін арттыру факторы ретінде. Басқару мәдениеті адамзат мәдениетінің бөлігі ретінде.

Басқарудың корпоративті мәдениеті туралы түсінік. Корпорация мәдениетіне әсер етуші факторлар. Корпорация мәдениеті ұйымдастырушылық құрылым мен кадр жөніндегі саясаттағы құндылықтарды көрсету ретінде іске асырылады. Ұйымның мәдени аспектілерінің классификациясының сипаттамасы. Корпоративтік мәдениеттің негізгі құндылықтары.

Этикет – адам тәртібін реттеудің бір нысаны. Іскерлік этикет ережелері. Іскерлік этикеттің ерекшеліктері. Кәсіби этикет.

Менеджмент тиімділігі: ішкі және сыртқы параметрлері. Тиімділіктің экономикалық және әлеуметтік аспектілері. Фирманың менеджмент мүдделерін, меншігін және еңбек ресурстарын үйлестіру. Менеджмент және еңбек ақы төлеу. Менеджмент және фирма табыстылығы. Менеджмент тиімділігін сандық бағалаудың әдістемелік қағидалары.

Еңбек өнімділігі ұйым жұмысының тиімділігін қамтамасыз ететін көрсеткіш ретінде. Өнімділік мәселелеріне кешендік тәсіл. Өнімділікке жүйелік көзқарас. Сапа және өнімділік. Құндылық, сапа және өнімділік. Кіру-шығуң циклі. Өнімділік және сыртқы орта. Өнімділік пен ішкі орта.

Өнімділік критерииі бойынша басқару. Жоспарлау және өнімділік. Ұйымдастыру және өнімділік. Мотивациялау және өнімділік.

Өнімділікті қамтамасыз етуде коммуникациялар шешім қабылдау және басшылық Ұйымның барлық деңгейлеріндегі өнімділік.

Негізгі сұрақтар:

1 Басқарудың ғылыми қағидалары. Басқару ғылым және өнер ретінде.

2 Басқару мен кәсіпкерліктің өзара байланысы.

3 Басқарудың мәні мен қағидаларына неғізгі теориялық көзқарастар. Америкалық және Жапон менеджменті: ерекшеліктері мен өзгешіліктері.

4 Тарихи алғышарттар мен менеджмент эволюциясының дамуы.

Негізгі сұрақтар:

1 ¥йымдағы басқару процесі. Басқарудың негізгі деңгейлері.

2 Менеджмент жүйесіндегі кәсіпкерлік. Кәсіпкерлер басқарушы ретінде. 3 Жетістікке бағытгалған басқару.

4 Қазіргі заманғы менеджер моделі.
2.3-тақырып. ¥йымның ішкі және сыртқы ортасы

Негізгі сұрақтар:

1 Ішкі айнымалылар: мақсат, құрылым, міндет, технология және адамдар.

2 Сыртқы орта туралы түсінік.

3 Тура әсер ету ортасы: жабдықтаушылар, материалдар, капитал, еңбек ресурстары, тұтынушылар, бәсекелестер.

4 Жанама әсер ету ортасы: экономика жағдайы, элеуметтік-мәдени факторлар, саяси факторлар, жергілікті түрғындармен қарым-қатынас. «Технология» факторының сыртқы аспектілері.

Негізгі сұрақтар:

1 Кері байланыс. Жеке түлға аралық кедергілер. ¥йымдық кедергілер.

2 Қүжат айналымын жобалау.

3 Коммуникациялық кедергілер мен оларды өту әдістері.
3.3-тақырып. Менеджмент басқару шешімдері

Негізгі сұрақтар:

1 Белгісіздік жағдайындағы шешім үғымы.

2 Шешім салдары: бағалау мен болжау. Баламаларды талдаудың негізгі әдістері.

3 Күрделілік дәрежесі әртүрлі проблемаларды шешудегі басқару шешімдері. Бағдарламалы-мақсаттық және проблемалы-бағытталған басқару.
4.1 - тақырып. Басқарудың экономикалық әдістері

Негізгі сұрақтар:

1 Елдің элеуметтік-экономикалық дамуын тездету үшін халық шаруашылығының барлық деңгейлеріндегі басқарудың экономикалық әдістеріне көшудің маңызы.

2 Басқарудың экономикалық әдістерінің жіктемесі.

3 Нарықтық қарым-қатынастардың қалышасуы кезеңіндегі басқарудың эртүрлі деңгейлеріндегі экономикалық эдістерді қолдану ерекшеліктері.
4.2-тақырып. Басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістері

Негізгі сұрақтар:

1 Әлеуметтік-экономикалық дамуды басқарудағы элеуметтік факторлар ролін арттыру. Қайта құру түжырымдамасындағы адам факторы.

2 Шаруашылық қызметтің әлеуметтік бағытын күшейту.

3 Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын жеделдету басқарудың шаруашылық механизмінің тиімділігінің жоғаргы критерийі ретінде.
4.3-тақырып. Басқарудың үйымдастырушылық-өкімдік әдістері

1 Үйымдастырушылық-өкімдік әдістердің мәні және олардың сипаттамасы.

2 Оперативті басқаруда пайдаланылатын үйымдастырушылық әдістер.

3 Өкімшілік ықпал ету, оның басқару жүйесінің әртүрлі деңгейіндегі мақсаттары мен жүзеге асыру нысандары.

4 Экономиканы басқарудағы құқықтық әдістердің рөлі. Өндірісті басқарудағы құқықтық реттеу механизмі.
5.1-тақырып. Менеджменттегі жоспарлау

Негізгі сұрақтар:

1 Тактикалық жоспарлау. Тактикалық жоспарды жасау процедурасы мен сипаттамасы.

2 Бизнес-жоспардың міндеттері мен белімдері. Қызметті тандау, бәсекелестік артықшылықтарының түрлері. Өткізу нарығын бағалау.

3 Нарықты зерттеу процесінің кезеңдері. Маркетинг, өндіріс, қаржы жоспарының негізгі элементтері.
5.2-тақырып. ¥йымдастыру менеджмент функциясы ретінде

Негізгі сұрақтар:

1 Өкілеттілікті бөліп беруді тиімді үйымдастыру. Өкілеттілікті тиімді делегирлеуге кедергілер.

2 Басқарудың үйымдастырушылық қүрылымының түрлері: сызықтық, функциональдық, сызықтық-функциональдық(штабтык), матрицалық, жобалық. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері.

3 Үйымдастырушылық қүрылымға қойылатын негізгі талаптар.
5.3-тақырып. Менеджменттегі мотивация

Негізгі сұрақтар:

1 Мотивацияның мазмүндылық теориялары: А. Маслоу бойынша қажеттіліктер иерархиясы; Ф.Герцберттің қос факторлы теориясы; Мак Клелландтың қажеттіліктер теориясы.

2 Виктор Врумның мотивациялық модельдері.

3 Мотивацияның процессуалдық теориялары: күту теориясы, әділеттілік теориясы, Портер-Лоулердің мотивация моделі.

5.4-тақырып. Менеджмент жүйесіндегі бақылау

Негізгі сұрақтар:

1 Бақылау талаптары-белгілері. Бақылаудың дер кезінде жүргізілуі мен икемділігі. Бақылаудың қарапайымдылығы мен тиімділігі.

2 Контроллинг негізінің ұғымы. Жоспарлау жүйесі және контроллинг. Контроллинг пен менеджменттің кіші жүйелері. Контроллинг құралдары.

3 Бақылаудың техникалық тәсілдері және қазіргі заманғы басқару техникасын пайдалану.

10.3 Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары мен оның мазмұны
Студенттердің өзіндік жұмысының мазмұны 5В050600 «Экономика»

№	СӨЖ түрі	Есеп беру түрі	Бақылау түрі	Сағатқа шаққандағы көлемі
				3 кредит
1	Дәріс сабақтарына дайындалу	Дәрістер конспектісі	Сабаққа қатысу	15
2	Тәжірибе сабақтарына дайындалу	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	12
3	Аудиториялық сабақтарға енбеген материалдарды дайындау	Конспект	-	50
4	Жеке тапсырманы орындауы	Жеке тапсырма	-	10
5	Бақылау шараларына дайындалу		МБ1, МБ2, тестілеу	15 15
Барлығы:				117

1 Бөлім Менеджменттің теориялық және әдістемелік негіздері
1.1 Тақырып Баскару ғылымының пәні мен әдісі

Басқару әдістерінің жиынтығы. Курстың мазмұны мен мәселелері «Менеджмент» оқу пәнінің пәндерімен байланысы. Оның мамандар дайындаудағы максаттары мен мәселелері.

Бақылау нысаны: сұрақтарға ауызша жауап беру
1.2 Тақырып Менеджменттің мәні мен қағидалары

Рыноктық экономикадағы басқару объектілері. Басқару қарым-қатынастары. Коғам жүйесіндегі басқару қарым-қатынастарының турлері. Өндірісті басқару қарым-қатынастарының классификациясы.

Қазақстан Республикасында менеджменттің қалыптасуы мен дамуының саяси және экономикалық алғы шарттары.

Бақылау нысаны: конспект

Басқару жүйесі ретіндегі өндіріс туралы тусінік. Өндірісті басқарудағы жуйелік тәсіл. Өндірісті басқару жүйесінің жұмыс icтeyi және оны құрастыру кағидалары.

Бақылау нысаны: конспект
1.4 Тақырып Менеджмент эволюциясы

Ғылыми басқару мектебінің құрылуы мен дамуы, оның негізгін салушылар. Басқарудың классикалық немесе әкімшілік мектебінің өкілдері. Адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі, оның өкілдері. Тәртіпшілік мектебінің негізгі мақсаты, оның өкілдері. Басқару ғылыми мектебінің сипаттамасы. Жағдайлық тәсіл, оның өкілдері және басқару теориясына қосқан улесі. Процестік тәсіл, оның сипаттамасы және өкілдері.

Бақылау нысаны: конспект
2 Бөлім Басқаруды ұйымдастыру
2.1 Тақырып Ұйым туралы тусінік және оның түрлері

Еңбекті көлденең және тік бағытта бөлу. Ұйымдағы басқару процесі Басқарудың негізгі деңгейлері. Басқарудың объектісі мен субъектісі.

Бақылау нысаны: конспект
2.2 Тақырып Ұйым мақсаттары және олардың классификациясы

Мақсатгы жасау мен тұжырымдаудың методологиялық және ұйымдастырушылық факторлары. классификациясы. Мақсат декомпозициясы және мақсат бұтағы. Мақсат және мэселелер: бipiктipy, үйлестіру, тімділік.

Бақылау нысаны: конспект
2.3 Тақырып Ұйымның iшкi және сыртқы ортасы

Тура эсер ететін орта: жабдықтаушылар, материалдар, капитал, еңбек ресурстары, тұтынушылар, бәсекелестер.

Жанама эсер ететін орта: экономика жағдайы, әлеуметтік-мәдени факторлар, саяси факторлар, жергілікті халықпен қарым-қатынас. Технология факторының сыртқы аспектілері.

Бақылау нысаны: конспект

Басқарудың ұйымдастыру құрылымын жобалау. Жобалау кезеңдерінің сипаттамасы.

Бақылау нысаны: конспект
2.5 Тақырып Басқарудың ұйымдастыру-құқықтық нысандары

Акционерлік қоғамдар: ашық және жабық. Еншілес және тәуелді шаруашылық серіктестіктері.

Бақылау нысаны: конспект
2.6 Тақырып Әрекеттестікті ұйымдастыру және өкілеттіктер

Делегирлеу, екшеттшктёр және жауапкершілік. Өкілеттікті делегирлеу жэне менеджмент жуйесінде жауапкершілігі болу. Баскарудың деңгейлері мен функциялары бойынша жауапкершілікті болу. Сызықты және аппаратты (штабты)

Бақылау нысаны: конспект
3 Бөлім Менеджменттегі интеграциялық процестер
3.1 Тақырып Менеджментті информациямен қамтамасыз ету

Информацияның анықтамасы, қасиеттері классификациясы. Информацияға қойылатын талаптар. Фирма ішіндегі информация жүйесінің негізгі қағидалары, мәселелері мен функциялары.

Бақылау нысаны: конспект

2. 
   Тақырып Менеджменттегі коммуникация
   

Бақылау нысаны: конспект

Менеджмент процесіндегі шешімнің ролі. Басқару шешімдері туралы түсінік және олардың классификациясы. Басқару шешімдерін қабылдау тәсілдері. Басқару – шешімдер сапасының көрсеткіштері. Шешімдерді қабылдау мен жүзеге асыру кезеңдері.

Бақылау нысаны: конспект
4 БОЛІМ Рыноктық экономикадағы басқару әдістерінің жүйесі

4.1 Тақырып Экономикалық басқару әдістері

Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын үдету үшін көбінесе халық шаруашылығының барлық деңгейлеріндегі басқарудың экономикалық тәсілдеріне көшудің маңызы. Басқарудың экономикалық тәсілдерінің классификациясы.

Бақылау нысаны: конспект
4.2 Тақырып Басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістері

Өндірістік ұжымды құру тәсілдері, ұжымдағы топтық қарым-қатынастарды реттеу.

Бақылау нысаны: конспект

3. 
   Тақырып Басқарудың ұйымдастыру - өкімдік әдістері
   

Әкімшіл-өкімдік тәсілдердің мәні және олардың сипаттамасы. Жедел (оперативтік) басқарудағы пайдаланылатын ұйымдастырушы тәсілдері.

Бақылау нысаны: конспект
5 БӨЛІМ Менеджмент функциялары
5.1 Тақырып Менеджменттегі жоспарлау

Тактикалық жоспарлау. Тактикалық жоспарды жасау сипаты мен процедурасы.

Бақылау нысаны: конспект
5.2 Тақырып Ұйымдастыру менеджмент функциясы ретінде

Басқару қызметін тәртіптеу (ережелеу) және нормалау (мөлшерлеу).

Бақылау нысаны: конспект
5.3 Тақырып Менеджменттегі мотивация

Мотивацияның процессуалдық теориясы: күту теориясы, әділеттілік теориясы, Портер-Лоулердің мотивация моделі (үлгісі).

Бақылау нысаны: конспект
5.4 Тақырып Менеджмент жүйесіндегі бақылау

Бақылаудың ұйымдастыру нысандары. Тәуелді, тәуелсіз бақылау. Фирма ішіндегі бақылау. Аудиторлық тексеру. Ұйым тәртібінің ерекше аспектілерін бақылау. Бақылаудағы кедергілер мен қарсыласулар.

Бақылау нысаны: конспект

6 БӨЛІМ Топтық динамика және басқару персоналы
6.1 Тақырып Адам қызметін басқару және топты басқару

Формалды емес ұйымдарды басқару. Хоманс моделі. Формалды емес ұйымдармен байланысты қиындықтар және пайдалар.

Бақылау нысаны: конспект
6.2 Тақырып Басшылық: билік, ықпал ету және серіктестік

Заңды билік. Дәстүр арқылы әсер ету. Эталондық билік (үлгі билігі). Харизм арқылы ықпал ету. Сараптау билігі. Парасатты сенім арқылы ықпал ету.

Бақылау нысаны: конспект
6.3 Тақырып Лидерлік: басқару стилі мен менеджер имиджі

Басшылықтың автократтық, демократтық және либералдық стилі. Лайкерттің адамға бағытталған басшылықтың төрт стилдері. Жұмысқа және адамға негізделген екі өлшемді басшылық стилінің баян етілуі. Блэйк және Моутонның басқару кестесіне сәйкес басшылық стилдерін сипаттау.

Бақылау нысаны: конспект
6.4 Тақырып Қайшылықтарды, күйзелістерді және өзгерістерді басқару

Күйзеліс (стресс) табиғаты. Күйзеліс себептері Күйзеліс туғызатын ұйымдық және жеке адамдар факторлары. Күйзелістерді басқару. Қайшылық пен күйзеліс арасындағы өзара байланыс.

Бақылау нысаны: конспект
6.5 Тақырып Фирманың кадрлық саясаты

Басқару кадрларын даярлау. Персоналды ipiктeп алу және орналастыру. Персоналды басқару. Басқару кадрларын бағалау. Персоналды пайдалану.

Бақылау нысаны: конспект
7 БӨЛІМ Басқару қызметінің этикасы мен мәдениеті
7.1 Тақырып Басқару кызметінің мадениеті

Басқару мәдениетінің мәні мен түсінігі. Басқару мәдениеті өндіріс тиімділігін арттыру факторы ретінде. Басқару мәдениеті адамзат мәдениетінің бөлігі ретінде.

Бақылау нысаны: конспект
7.2 Тақырып Басқарудың корпоративтік мәдениеті

Ұйымның мәдени аспектілерінің классификациясының сипаттамасы. Корпоративтік мәдениеттің негізгі құндылықтары.

Бақылау нысаны: конспект
7.3 Тақырып Менеджердің іскерлік этикеті

Этикет – адам тәртібін реттеудің бір нысаны. Іскерлік этикет ережелері. Іскерлік этикеттің ерекшеліктері. Кәсіби этикет.

Бақылау нысаны: конспект
8 БӨЛІМ Менеджмент тиімділігі
8.1 Тақырып Менеджмент тиімділігі

Менеджмент және еңбек ақы төлеу. Менеджмент және фирма табыстылығы. Менеджмент тиімділігін сандық бағалаудың әдістемелік қағидалары.

Бақылау нысаны: конспект
8.2 Тақырып Өнімділікті басқарудағы кешендік тәсіл

Өнімділікті қамтамасыз етуде коммуникациялар шешім қабылдау және басшылық Ұйымның барлық деңгейлеріндегі өнімділік.

Бақылау нысаны: конспект
СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Менеджмент» пәні бойынша 5В050600 «Экономика» мамандығының жоғары кәсіптік білім негізінде сырттай оқу нысаны студенттеріне арналған

бақылау іс-шараларының күнтізбелік кестесі

СӨЖ түрі	Максималды балл		Тапсырманы беру мерзімі	Тапсыру мерзімі	Бақылау нысаны
	1 сабақ үшін	барлығы
1 рейтинг
Дәрістерге дайындық және қатысу	2	24	1 сабақта	сабақ кестесі бойынша	қатысу
СӨЖ тапсырмаларын тапсыру	(1-7 тақырып)	76	бекіту сессиясында	негізгі сессияға дейін	қорғау
Барлығы		100
2 рейтинг
Дәрістерге дайындық және қатысу			1 сабақта	сабақ кестесі бойынша	қатысу
Тәжірибелік сабақтарға дайындық және қатысу	5	30	1 сабақта	сабақ кестесі бойынша	қатысу
СӨЖ тапсырмаларын тапсыру	(7-15 тақырып)	70	бекіту сессиясында	негізгі сессияда	қорғау
Барлығы		100

5В050600 «Экономика» мамандығының орта кәсіби білім негізінде сырттай оқу нысаны студенттеріне арналған

Әр бақылау іс-шарасының кестесін, сабақтарда мінез-құлық ережелерін бұзушылық жазаланады:

аудиторияда мінез-құлық кестесін және тәртіпті бұзу жағдайында;

орынды себеппен сабақта немесе бақылау іс-шарасына қатыспау

Сізге оны жеке тапсырма ретінде және оқытушының ұсынған уақытында орындау мүмкіншілігі беріледі.

Орынсыз себеппен сабақта немесе бақылау шараларына қатыспау, сонымен қатар кешігу жіберілмейді. Бұл талаптарды бұзу жағдайында оқытушы студентке сабақ үшін баллын 0-ге дейін түсіруге құқылы.

Сіздің тәжірибелік сабақтарға дайындығыңыз сұрақтар арқылы, үй жұмысын тексеру арқылы, топпен жұмысқа қатысуыңыз арқылы тексеріледі. Егер Сіз сабаққа дайын баолмасаңыз, онда тек Сіздің сабаққа қатысуыңыз ғана бағаланады.

Үй жұмысы ретінде есептер шығару, әр студентке жеке тәжірибелік сабақта берілетін белгілі сұрақтарға мини-конспекттер жазу саналады.

Межелік бақылау белгілі блок материалы бойынша тестілеу түрінде өткізіледі. Межелік бақылауды бағалау (МБ) 100 балдық шкала бойынша анықталады.

Пән бойынша межелік бақылауға ағымдағы үлгерімдері (АҮ) бойынша балдары бар студентер жіберіледі.

Ағымдағы үлгерім және межелік бақылау бағалау нәтижесі арқылы пән бойынша студенттің рейтингі (Р1 және Р2) анықталады
Р1(2)=АҮ1(2)*0,7+МБ1(2)*0,3.
Егер оқу жоспарында емтихан мен сынақ кіргізілген болса, онда сынақты Р2 анықтаған кезде екінші межелік бақылау ретінде ескеру керек.

Егер де студент межелік бақылау өтпесе немесе межелік бақылау бойынша 50 балдан төмен алса, онда рейтинг анықталмайды.

Семестр үшін пән бойынша студенттің жіберілу рейтингісінің бағасы тең
ЖР=(Р1+Р2)/2.
Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) жұмыс оқу жоспарының барлық талаптарын орындаған (СӨЖ бойынша жұмыстар мен тапсырмаларды орындау және тапсыру) және жіберу рейтингісін жинаған (50 балдан кем емес) студенттер жіберіледі.

Қорытынды емтихан тест түрінде өткізіледі. Емтихандарда немесе жазбаша жұмыстарды орындау кезінде бір-бірінен көшіруге болмайды.

Студент жіберілу рейтингі бойынша да, қорытынды бақылау бойынша да оң бағаларға ие болған жағдайда ғана пән бойынша қорытынды баға есептелінеді. Қорытынды бақылауға негіссіз себеппен келмеу «қанағатанарлықсыз» бағаға теңеледі. Пән бойыша аралық аттестациялау мен емтиханның нәтижелері студенттерге тапсырылған күні немесе, егер жазбаша емтихан күннің екніші жартысында өткізілсе, келесі күні айтылады.

Сізге «Менеджмент» курсын табысты оқуыңызды және жоғары нәтижелерге жетуіңізді тілеймін.
7 Әдебиеттер тізімі
Негізгі

1 Менеджмент: оқу құралы. А. Б. Рахимбаев, Б.О. Сабатаев, А. К. Бельгибаев.-Алматы: Заң әдебиеті.,2006.-150 б.

2 Маркетинг және менеджмент негіздері. Сатыбалдыұлы С. Астана: Фолиат, 2007 – 319 б

3 Менеджмент негіздері. Жакенова Б.Бикпишева К.Мақсатова Л.Астана: Фолиат, 2007 – 258 б

4 Экономика: 10 томдық. - Алматы: Таймас баспа ұйi. - (Экономика. Әлемдiк классика). Т.9: Мемлекеттiк сектор, халықаралық бәсеке және менеджмент теориясы. - 2006. - 471 б.

5 Бердалиев К. Менеджмент: лекциялар курсы/К. Бердалиев.-Алматы:Экономика,2006.-238 б.

1 Жәкенова, Б. Менеджмент негiздерi : (тест тапсырмаларыны√жина∙ы ): оқу құралы/Б. Жәкенова, Є. Тәмпiшева, Ж. Слатова.-Астана:Фолиант, 2008.-92 б.-(Кәсiптiк бiлiм)

2 Жәкенова, Б. Менеджмент негiздерi:оқулы• [кәсiптiк бастауыш және орта бiлiм беру үйымдарына ұсынылған]/Б. Жәкенова, Є. Тәмпiшева, Л. Мақсатова.-Астана:Фолиант,2007.-258 б.-(Кәсiптiк бiлiм)

3 Мамыров Н.К. Менеджмент және нарық, 2006 г