Тәрбиеші Еңбек өтілімі – 27 жыл

2. Балалардың жорамалдау және қорытындылау қабілеттерін баулу.

3. Кішігірім топтарда жұмыс жасау, өзара бақылау қабілеттерін ояту..

Жаңа сөздер: астроном, скафандр, Байқоныр, ғарышкер.

Алдын-ала жүргізілетін жұмыстар: Ғарыш туралы әңгіме, глобус – жер шарымен таныстыру, танымдық кітаптар мен қызықты суреттерді тамашалау.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: әңгімелесу, саяхат, Кішкентай астрономның тапсырмалар әкелуі, сұрақ-жауап, суреттермен жұмысты жұп-жұппен жасау, өзара бақылау, орталықтарда жеке жұмыс, тірек-суреттермен жұмыс, ғарыш жайлы тақпақтар оқу, тәжірибе жасау,«Бес саусақ» әдісімен қорытындылау.

Көрнекілік: бейнетаспа, қосымша суреттер, бөтелке, стақан, су, лимон шырыны, ас содасы, сірке қышқылы, әуе шары, изолента, тірек-схемалар, д/ойын «Зымыран құрастыр».

Сабақтың барысы:

Іс-әрекет кезені	Тәрбиешінің іс-әрекеті	Балалардың әрекеті
Мотивациялық оқыту (1-2 мин.)	1 Ал,балалар, шеңбер құрып тұрайық. Балалар, біз тұратын жеріміз «Жер планетасы» деп аталады. Ал үстімізде әдемі көк аспан бар. Ол аспан – ғарыш әлемі. Біз Жер планетасында тату-тәтті тұрамыз. 2. – Балалар, енді көздеріңді жұмып, өздерінді бос сезініңдер.(Үнтаспадан нәзік әуен шығып тұрады).Жақсы, ғажайып нәрселерді ойлаңдар. Сендер өздеріңді жақсы, жеңіл сезініп отырсыңдар, сендер күлімдейсіңдер. Ал енді көздеріңді ашыңдар және бір-біріне жай көз салып қараңдар. Кәне, бір-бірімізге жақсы тілек айтайық.	Балалар шеңберде тұрады. Балалар көздерін жұмып, қиялдайды. Күлімсіреп, бір-біріне қарайды да бір-біріне жылы лебіз білдіреді: -Мен саған бақыт тілеймін. -Әдемі қыз бол. -Үлкен азамат бол.-Бақытты бол.
Ізденіс ұйымдастыру (2-3 мин.) (6-7 мин.) (4-5 мин.) (6-7 мин.)	Есік қағылып, Кішкентай Астроном (бала) кіреді де амандасады: -Сәлеметсіңдер ме, балалар! Мен ғарышқа ұшып, ғарышты зерттегім келеді. Тәрбиеші:-Саған кедергі болып тұрған не нәрсе? Астроном: -Маған ғалымдар үш тапсырма берді,соны орындасам ғана рұқсат етеді.(тәрбиешіге жұлдызшаларды ұсынады.) Тәрбиеші:-Ол қандай тапсырмалар? Балалар, Кішкентай Астрономға көмектесеміз бе? –Қане, тапсырмаларды көрейік.(жұлдызшаларда жазылған тапсырмаларды көріп, түсіндіреді). -Балалар, ал ғарышқа қалай жетуге болады? -Жақсы, балалар, ендеше орталықтарға бөлініп, жұмысқа кірісейік. Жұмыс жасар алдында біз ғарыш жайлы не білетінімізді еске түсірейік. 1.Тіл дамыту орталығы. (Бұл орталықта балалар жұп-жұппен жұмыс жасайды).- өзара бақылау әдісі қолданылады. а)Ғарыш туралы әңгімелесу. -Балалар, кеш түсіп, аспан қараңғыланады.Біз аспаннан нені көреміз? (қосымша сурет№1.Жұлдызды аспанды көрсету). Бұл не? -Тағы нені көріп тұрсыңдар? - Аспанда қанша жұлдыздар бар? -Дұрыс, жұлдыздар сан-алуан көп.Аспанда тағы да Ай мен Күн, планеталар бар. Соның барлығы бір сөзбен – ғарыш деп аталады. Ал кім айтады, ғарышқа немен ұшуға болады? -Ал ол зымыранмен ұшатын кімдер? (Қосымша суреттер №2. Ғарышкерлерді көрсету). -Ендеше, маған ең алғашқы қазақ ғарышкерлерін атаңдаршы. -Кім маған осы ағайдар жайлы тақпақ айтып бере алады? -Жерден басқа планеталарда тіршілік жоқ, ауа жоқ, сондықтан да ғарышкерлер арнайы киім киеді. Оны – скафандр деп атайды.Ғарышкерлерге арналған бұл киім арнайы жабдықталған.Бұл киімнен ыстық та,суық та өтпейді және арнайы сөйлесу үшін радиомен жабдықталған. (Суреттермен жұмыс – қосымша суреттер №3). -Ал ғарышқа қай жерден ұшады зымыранмен? -Өте жақсы,балалар. Ғарышкерлер мекені – Байқоныр. 2. Зерттеу орталығы. а)-Балалар, бізде күрделі мәселе туындап тұр. Бізге ғарышқа ұшып бару үшін әуе шары қажет. б)Гипотеза-жорамалдау: -Ал оны жасау үшін бізге не қажет? в)Мәселені шешу әрекеті: -Қандай көрнекіліктерді біз қолданамыз? ( қосымша суреттер №4). г)Қорытынды: -Балалар, әуе шарына толтыратын ауа бөтелкеге қалай жиналды? Таным орталығы. Дид.ойын «Зымыран құрастыр». а)-Балалар, бізде күрделі мәселе туындап тұр. Бізге ғарыш зымыраны керек болып тұр. Енді қайттық? Оны қайдан аламыз? б) Гипотеза-жорамалдау: -Ал оны қалай жасауға болады деп ойлайсыңдар? в)Мәселені шешу әрекет: -Ендеше, балалар, сендердің алдарында дайын қағаз қиындылары жатыр.Сендер өз еркіндерімен зымыран жасап көріңдер. г) Қорытынды: -Балалар, біз әуе шарын қалай үрлеп және зымыранды қалай жасайтының үйрендік. Ендеше, тәжірибе жасап, зымыранды көкке ұшырайық. Тәжірибе: «Зымыранды көкке ұшырамыз». (Қосымша сурет №5 қолданылады).	Балалар Астрономмен амандасады. Ақпаратты қабылдау. Ия, көмектесеміз. Белсенді ойлау әрекеті. Зымыранмен, әуе шарымен. Топтық және жеке дара жұмыстар.. Балалар 2 топқа бөлініп, орталықтарда жұмыс істейді. -Жұлдыздарды көреміз. -Жұлдыздар,ай, планеталар. -Көп жұлдыздар бар. -Зымыранмен, әуе шарымен ұшады. -Ғарышкерлер ұшады. -Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев. 1.Батпайтын ол жыр тағы, Жүрегімізді жылытады. Тоқтар батыр кәдімгі Алпамыстың ұрпағы. 2.Тоқтар,Талғат ағалардай, Болу үшін ғарышкер. Жұрт қызыға қарағандай Болу керек намысты ер. Ғарышкерлер мекені – Қазақ жері Байқоныр. Қай жер саған жетеді, Ғажап жерім Байқоныр. Әуе шарына ауа қажет. Ізденіс әрекеті. Топтық және жеке дара жұмыстар.. Балалардың жауабы. Ізденіс әрекеті. Балалардың өзіндік іс-әрекеті. Төменгі деңгей:балалар үлгіге қарап әртүрлі геометриялық пішіндерден зымыран құрастырады. Орта деңгей:балалар өз бетінше зымыран құрастырады.(үлгісіз) Жоғары деңгей: Өз еріктерімен қағаздан керек заттарын қиып алады. Балалардың ізденіс әрекеті. Топтық жұмыс.
Рефлексивті- қорытындылау (2-3 мин.)	Жалпылау: -Балалар, бүгінгі сабақта біз ғарыш туралы әңгімелесу мен тәжірибе өткізу арқылы білімізді толықтырдық. -Жарайсыңдар, балалар! Барлық тапсырмаларды дұрыс орындадыңдар.Ендеше, «Бес саусақ» ойының ойнап тастайық. 4.Қорытындылау «Бес саусақ» ойынымен: 1.Балалар, сендер бүгін жаңа не үйрендіңдер? 2.Сендерге бүгінгі сабақта не ұнады? 3.Сендерге не қиын болды? 4.Сабақта сендерге кім көмектесті? 5.Келесі сабақта не туралы білгілерін келеді?	Балалар қабылданған ақпаратты сезінеді. Балалардың жауабы. Іс әрекеттеріне анализ жасайды. Келесі сабаққа жұмыс әрекеттерін жоспарлайды.

Күтілетін нәтиже:

Білу керек: Жер, ғарыш, ғарышкерлер туралы, тәжірибе жасау ережелерін, геометриялық пішіндерден керекті затты жасауды.

Болу керек: күрделі ойлау қабілеттері, білімге деген құштарлықтары, өз бетінше құрастыру, тірек суреттермен жұмыс істеу қабілеттері.

Қолдану керек: эксперимент өткізген кезде өмірлік тәжірибені қолданады, өз бетімен жорамалдайды және қорытындылайды.

Қосымша сурет №1



Қосымша сурет №2





Қосымша сурет №3

Қосымша сурет №4:

Көрнекілік:

1 Бөтелкеге су құямыз да бәр шай қасық ас содасын қосамыз. 2. Басқа ыдысқа лимон шырынымен 3 ас қасық сірке қышқылын воронкамен құямыз..

3 Шарды изолентамен жылдам бөтелкеге байлаймыз..

4 Ас содасы, лимон шырыны және сірке қышқылы араласып, химиялық реакцияға түседі де көмірқышқыл газын шығарады және шарды толтыратын қысым тудырады.

4. Бөтелкенің ауызына тығының орналастырамыз.	5. Бөтелкені жерге қойып, өзіміз алысырақ барып тұрамыз.	6. Сәлден соң біздің зымыранымыз «тарс» еткен дыбыс шығарып, көкке самғай жөнеледі.