Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3



Pdf көрінісі
бет101/197
Дата05.10.2023
өлшемі2.75 Mb.
#479900
түріЗакон
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   197
f6176e30d73c3b0

Пуазейль формуласы деп аталады. Q ағысы түтіктің 
радиусынан төртінші дəрежеде тəуелді. Сұйықтың тұтқырлығын тəжірибе 
жүзінде анықтау осы формулаға негізделген. Осы берілген сақина түтікте 
сұйықтың стационар ағысы үшін тұтқырлық күштің қуатын анықтайық. 
Кейбір төмендегідей пікірлерді пайдаланайық. Түтікте ағып жатқан 
сұйықтың кинетикалық энергиясы өзгермейді, сондықтан қысым күшімен 
тұтқырлық күштері қуаттарының алгебралық қосындысы нөлге тең: 
ыс
т т 
0 . Осыдан 
т т
ыс
. Мұндағы 
ыс
қысым күшінің қуаты, 
т т 
тұтқырлық күшінің қуаты. Енді
ыс
d қысым күшінің қуатын 
есептеген жөн. Мұндағы, 
d
цилиндр қабатының - 
2 d -ге тең көлденең 
қимасының ұшындағы қысымдар айырымы. Олай болса: 
4.22-сурет 


131 
ыс
2 d . 
(4.81) теңдеуін алмастырғаннан кейін жəне (4.82) теңдеуді ескере 
отырып, оны интегралдағаннан кейін келесі өрнекті аламыз: 
ыс
. 
Cонымен іздеп отырған тұтқырлық күшінің қуаты анықталады: 
т т 

(4.83) 
мұнда,
шартын еске сақтау керек.
Мысал. Қысым айырымы 
10 атм
10 Па жəне сұйықтың ағыны 
1,0м /
болғанда тұтқырлық күші қуатының модулі (4.83) теңдеуге сəйкес 
10 · 1,0
1МВт -қа тең болады. Бұл формуланың құбырда сұйықтың тұрақты ағымын құру 
үшін қуаттың қандай мөлшерін жұмсауға дəл келетін ұсынысты беруде маңызы 
зор. 
 
Есептер
4.1. Жұмыс пен қуат. Массасы Жер бетінен горизонтқа бұрыш жасай бастапқы 
жылдамдықпен тас лақтырылады. Ауаның кедергісін ескермей қозғалыс 
басталғаннан секунд ішінде атқарылған жұмысты табу керек.
Шығару жолы. Тастың қозғалыс басталғаннан кейін секунд өткеннен кейінгі 
жылдамдығы 
. Ауырлық күшінің осы уақыттағы қуаты: 
gv
gv
g

Біздің жағдайымызда
g cos /2
g sin , сондықтан 
g g
sin

Осыдан
/g sin кезінде қуат 
0, ал 
керісінше, 
кезінде 
0 болады. 
Ауырлық күшінің алғашқы t секунд ішінде атқарған 
жұмысы: 
d
g g /2
sin

жəне 
тəуелділіктерінің графиктері 4.23-
суретте көрсетілген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   197




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет