1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
ЖІГЕР — дамның белгілі бір іс-әрекеттерді орындауға саналы, мақсатты түрде ұмтылысы. ЖЭНЬ
жүктеу/скачать 6.3 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЗАТТАНУ және ЗАТСЫЗДАНДЫРУ
- ЗАТТЫҚ ІС-ӘРЕКЕТ
- Г.В.Лейбниц
| ЖІГЕР — дамның белгілі бір іс-әрекеттерді орындауға саналы, мақсатты
түрде ұмтылысы. ЖЭНЬ — конфуцийліктің басты этикалық түсінігі. «Гумандылық», «мейірімділік», «адамгершілік» дегенді білдіреді. Жэнь – бұл «бес парыздың» бірі, оны адам өмірде игеруі керек. Конфуций бұл ұғымға әмбебап ізгіліктің мағынасын үстеп, оны «адамдарды сүю» деп түсіндірген. Мэн-цзы «Жэнь деген адам» афоризмінің айтып, бұл ұғымның тұлғааралық сипатын анықтайды және оның мәні адамдар арасындағы қатынас болады. Жаңа конфуцийшілдік философиясында Жэнь ұғымына космологиялық мән үстелген – ол ғаламның негізінде жатқан, адамды аспанмен, жермен біріктіретін махаббат деп түсіндіріледі. ЗАТ — бұл категория көптеген философиялық жүйелерде – обьект мағынасында, танымдық қызмет ерекшелеген шындықтың қайсібір саласы 352 мағынасында, затсыздандыру тиіс болатын заттанған қызмет ретіндегі мәдениет феномені мағынасында жұмсалады, сондықтан оны обьектіге жатқызуға болмайды. ЗАТТАНУ және ЗАТСЫЗДАНДЫРУ — үдерістегі қызметтің заттың тұрақты формасына өтуін және затта жүзеге асқан мазмұнның тірі, үдерісті қызметке өтуін белгілейтін марксшіл философияның категориялары. ЗАТТЫҚ ІС-ӘРЕКЕТ — К.Маркс философиясының негізгі категориясы. ЗЕРДЕ — пайыммен салыстырғанда ең жоғарғы ой қызметі, ол қарама- қарсылықтардың бірлігін тануға қабілетті. Зерде мен пайымды ажыратуға алғашқылардың бірі болып талпынған – Н.Кузанский. Кейін неміс классикалық философиясы үшін мұндай ажырату маңызды болған. ИДЕАЛИЗАЦИЯ (грекш. - түр, көлеңке) — шындығында бейнесі бар, бірақ күнделікті тіршілікте кездеспейтін обьекттерді ойда құрастыру, конструкциялау. ИДЕАЛИЗМ — идеалдық бастаманың (рух, құдай, сана, ой, логос, жан, идея т.б.) алғашқылығы деп танитын жалпы философиялық ілімнің атауы. Бұл аталмыш ұғымды алғаш рет ғылымға енгізген – Г.В.Лейбниц. ИДЕАЛДЫЛЫҚ — нақтылық категориясына қарама-қарсы қойылатын (жиі айтылатындай «материалдық нәрсеге» емес) категория. Ол «идеалды» (мінсіз) деген «идеал» ұғымынан туындайтын мәселе емес. ИДЕЯ — ежелгі грек философиясында пайда болған категория. Демокрит атомдарды идея деп атаса, Платон сезім арқылы қабылданатын әлемнің ақылжетерлік әуелгі бейнелерін атаған және олар, оның пікірінше, шынайы болмыс болады. жүктеу/скачать 6.3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|