1-билет Гольджи аппаратының құрылысы жǝне қызметі, оның синтездегі, сеĸрет шығарудағы жǝне ĸлетĸаға басқа заттарды өтĸізудегі рөліне анықтама беріңіз
-билет1-сұрақ Симпласт деген не? Синцитий калай пайда болады?
жүктеу/скачать 161.36 Kb.
|
| 29-билет1-сұрақ Симпласт деген не? Синцитий калай пайда болады?
Симпласт(symlastos, грек, sym — бірге, plastos — құрылым) — көп ядролы «алып» торшалар. Вирустардың әсерінен торшалардың бір-бірімен жабысып, бір цитоплазма қабығымен жабылуынан туады. Өсімдіктердегі симпласт дегеніміз – жасуша қабырғасы мен қабықшасынсыз жасуша цитоплазмасының жиынтығы. Бұл әртүрлі жасушалардың бірыңғай құрамы, олардың цитоплазмасы тұтас қарастырылады. Симпласты тасымал – бұл бір жасушаның цитоплазмасынан саңылаулар, плазмодесма немесе цитоплазмалық тартпа арқылы басқа жасушаға ағуы. Кез келген еріген заттар бір жасушаның цитоплазмасынан басқасына аға алады. Өйткені жасушалар енетін жасушааралық түйіспелер арқылы байланысқан. Кейде ғалымдар өсімдіктің бір ұлпасынан, мүшесінен, жасушасынан басқасына заттардың мақсатты түсуін қамтамасыз ететін цитоплазманың реттелген ағынын белгілейді. Вакуольді тасымал – бұл бір жасушаның вакуолінен сұйықтықтың басқа жасушадағы вакуольге түсуі. Вакуоль деген басқа жасушаның осындай көпіршігімен ешқандай байланыспаған жасуша цитоплазмасында болатын сұйықтығы бар көпіршік. Вакуольді тасымал арқылы сұйықтық (су немесе оның ерітіндісі) ағуы үшін ол бірнеше құрылым арқылы өтуі қажет. Бірінші кезекте, вакуоль қабықшасынан (мембранасынан) тонопласт өту керек. Сосын бұл сұйықтық өз жасушасының цитоплазмасында болады (симпласт), кейін бұл жасуша қабықшасын плазмодесма немесе жасуша қабырғасы арасындағы кеңістік арқылы өтеді (апопласт). Тек көрші жасуша цитоплазмасына түскеннен кейін соның вакуолінде болады. Тіндік элементтер Жасуша - басты, негізгі тіндік элемент, онын есебінен калган тіндік элементтер куралады. Жасушаарлык заттаререкше онім ондіруші жасушалардын белетін тіндік элемент, ол улпанын курамында жасушалардын арасында орналасып, жасушалар орналасатын микроортасын тузейді. Симпласт - кептеген ядролары бар плазмолеммамен шектелген протоплазманын белігі. Поликарион (синцитий) — көп ядролы кұрылым. Бірнеше торшалар қабықтарының жарым-жартылай еру нәтижесінде бір-біріне қосылуынан туады. Торшалардың қосылуы құрамында арнайы қосқыш белоктары бар вирустармен (мысалы, парамиксовирустар), сонымен бірге арнайы құрылымы жоқ, бірақ еріту белсенділігі бар әртүрлі қызмет атқаратын белоктары бар вирустармен зақымданғанда болады (мысалы грипп вирусының гемагглютинині). Жасуша аралык зат Негізгі (аморфты) заттан жане талшыктардан турады. Негізгі зат гомеостатикалык, трофикалык, реттеушілік, зат алмасуды камтамасыз ету кызметтерін аткаратын тіннін матриксі. Ол судан, акуыздан, кемірсудан, липидтерден, минералды заттардан турады. Золь (суйыктау) жане гель (уйыма) турінде болуы мумкін, ал суйек тінінде - минералданган, катты жагдайда болады Симпласт Цитотомиясыз журетін бірнеше белінуден кейін тузелетін копядролы жасушалардан симпласттардын айырмашылыны олар жасушалардын бірігуінін натижесінде пайда болады. Мысалы, миосимпласт (колдененжолакты булшык ет талшыры) эмбриогенезде бірнеше миобласттардын бірігуінен куралады. Симпластын екінші мысалы хорионнын симпластотрофобластысы. Шетел адебиетінде «симпласт» термині колданылмайды деуге болады, онын орнына «копядролы жасуша» немесе «синцитий» термині алынады. • Симпластта-су цитоплазмасы жасуша аркылы тасымалданады. • Су бір жасушадан екінпі жасушага плазмодесма аркылы тасымалданады. • Эрбір жасуша тамырдан алшак болгандыктан су потенциалы томен сондыктан су осімдікке онай енеді. жүктеу/скачать 161.36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|