7. Этнопедагогиканың әдіснамалық негіздері
Этнопедагогиканың әдіснамалық негіздері этностың мәдениеті мен дәстүрлеріне сүйенеді. Олардың басты аспектілері:
•Тарихилық принципі: Этнопедагогика тарихи кезеңдердегі тәрбиелік тәжірибелерді зерттейді.
•Жүйелілік принципі: Халық педагогикасының элементтері жүйелі түрде қарастырылады.
•Салыстырмалылық принципі: Әртүрлі этностардың тәрбиелік жүйелері салыстырылады.
•Мәдени сәйкестік принципі: Тәрбиелік әдістер мен мазмұн этнос мәдениетіне сәйкестендіріледі.
•Ізгіліктілік принципі: Этнопедагогика адамның рухани және моральдық дамуына бағытталады.
8. XV-XIX ғ. ұлттық педагогикалық ойлар
XV-XIX ғасырларда қазақ қоғамындағы педагогикалық ойлар халықтың өмір салтына, тұрмыс-тіршілігіне, салт-дәстүрлеріне негізделген. Бұл кезеңде ауыз әдебиеті, батырлар жыры, мақал-мәтелдер арқылы тәрбиелік қағидалар насихатталған. Ұлы дала философиясы, ақын-жыраулардың шығармалары балалардың рухани, моральдық, әлеуметтік тәрбиесіне үлкен ықпал еткен.
9. Халық педагогикасындағы дене тәрбиесі
Халық педагогикасындағы дене тәрбиесі баланың физикалық дамуы мен денсаулығын нығайтуға бағытталған. Дәстүрлі ұлттық ойындар, атқа міну, аң аулау, күрес сияқты әрекеттер арқылы балалардың дене қуаты арттырылады. Мысалы, “Аударыспақ”, “Қыз қуу” ойындары физикалық дамуға ықпал етеді.
10. Шетел педагогикасындағы халықтық педагогика мәселелері
Шетел педагогикасында халықтық педагогика мәселелері ұлттық мәдениетке, этностың ерекшеліктеріне сай қарастырылады. Мысалы, жапон педагогикасында моральдық-этикалық тәрбиенің негізі халықтық дәстүрлерге сүйенеді, ал фин педагогикасы балалардың еркіндігі мен жеке тұлғалық дамуына мән береді. Әр елдің халықтық педагогикасы ұлттық ерекшеліктер мен құндылықтарды сақтауға және дамытуға бағытталған.
11. Жетілген адамның ұлттық сипаты
Жетілген адамның ұлттық сипаты оның туған халқына тән моральдық, мәдени және әлеуметтік құндылықтарымен сипатталады. Мысалы, қазақ мәдениетінде жетілген адам парасатты, әділ, еңбексүйгіш, ұлттық салт-дәстүрлерді құрметтейтін, ұлтжанды болуы тиіс. Бұл қасиеттер халықтық педагогика арқылы қалыптасады.
Достарыңызбен бөлісу: |
