1. Жалпы тіл білімі пəні: нысаны, мақсаты, міндеттері
Тарихи-салыстырмалы əдіс
жүктеу/скачать 1.14 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 64. Салыстырмалы-тарихи əдіс
| 63. Тарихи-салыстырмалы əдіс
Тарихи- салыстырмалы əдіс түбі ортақ, ұқсас тілдерді зерттеп, олардың айырмашылығына қарағанда, ұқсастығына көп мəн береді. Мысал ретінде мен өз туған тілім қазақ тілі мен туыстас тіл түрік тілін алғым келіп отыр. Мысалы ағылышн тілін білетін адамға қарағанда қазақ тілін таза білетін адам түрік тілін үйрену оңайырақ болады. Себебі орфография мен сөйлем құраудағы ұқсастық пен сөздердің қайталануы тілді тез меңгеріп алуға үлкен мүмкіндік береді. Мысалы біздің қазақ тіліміздегі айт сөзі, маған айт, не болды айт дегендегі сөз түрік тілінде сөйле деп қолданылады. Қазақ тілі мен түрік тілі екеуі де түркі тілдеріне жататындықтан ұқсастықтары көп. Мысалы түркі тілдерінде қазақ тіліндегідей жаңа сөз жасайтын жұрнақтар бар. -іс жұрнағы тігіс қазақ тілі, -іг бітіг жазба ескерткіштеріндегі түркі жазуы 64. Салыстырмалы-тарихи əдіс Мысалы: 1.”Жауап” Қазақ тілінде -жауап сөзі Түрікмен тілінде- jogap Қырғыз тілінде- жооп Татар тілінде- җавап 2.”Нүкте” Қазақ тілінде -нүкте Татар тілінде- пункт Қырғыз тілінде - пункт Тəжік тілінде- нукта 3.”Жазба əдебиеті” Татар тілінде - язма əдəбият Қырғыз тілінде- жазма адабият Өзбек тілінде-yozma adabiyot Түрікмен тілінде- ýazuw edebiýat y 4.”Асыл мұра” Татар тілінде- кыйммəтле мирас Қырғыз тілінде - баалуу мурас Тəжік тілінде- мероси бебаҳост 5.” Киелі аң” Татар тілінде- изге җанвар Қырғыз тілінде - ыйык жаныбар Өзбек тілінде- muqaddas hayv on Жалпы осы сөздердің барлығы мағынасы жағынан ұқсас болып келгенімен,дыбысталу жағынан бірнеше айырмашылықтары болады.Қазақ тіліндегі əріптердің басқа тілдерде басқа əріпке өзгеруі.Мысалда көрсеткендей “а”əрпінің орнына “о” əрпі,”у” əрпінің орнына “в”, ”г” əріптерінің болуын айтсақ болады. жүктеу/скачать 1.14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|