2.7 Жетінші дағды. Теңгерімді жаңарту принципі. Араны қайрау.
Жетінші дағдының мәнін дәл түсіну үшін сіздерге автордың дәйексөзін келтіреміз: «Ағашты бес сағат бойы арамен кесіп жатқан адамды елестетіңіз, бірақ сіз оған араны қайрау үшін бірнеше минут үзіліс жасауға кеңес бергенде, ол: «Менің араны қайрауға уақытым жоқ! Маған ағашты арамен кесу керек» – деп жауап береді.
Бұл дағды ең соңғы болып табылады және барлық қалған дағдыларды біріктіреді, өйткені тек оның арқасында оларды қолдануға болады. Жетінші дағы біздің негізгі ресурсымызды – өзімізді қолдауға және дамытуға бағытталған. Оның мәні біздің табиғатымыздың физикалық, рухани, зияткерлік және әлеуметтік-эмоциялық сияқты төрт өлшемін үнемі жаңартып отыруды білдіреді, ал олар біздің жеке ресурстарымыз бен құралдарымыз болып табылады. Ковидің пікірінше, «Біз өз-өзімізге қамқор болуымыз керек». Бұл өмірімізге қосқан ең тиімді және үлкен үлесіміз. Бұл өзімізде бар жалғыз құралға құйған инвестициямыз, өмірлік қиындықтарды жеңу жолындағы жеке үлесіміз. Іс-әрекетіміздің құралы өзіміз болғандықтан, «араны қайрауды» үнемі жүргізу қажеттігін мойындауымыз керек, сонда ғана тиімділікке қол жеткіземіз.
3. Милық шабуыл әдісі жән оның мақсаты.
Милық шабуыл әдісі Алекс Ф.Осборнмен конференциядағы кездесулер барысында орын алған көптеген наразылықтардың негізінде 193 жылы әзірленген. Бұл әдіс ұжымдық жұмыстың психологиялық заңдылықттарына негізделген және әр адамның шығамашылық белсенділігі көбінесе әртүрлі кедергілердің : психологиялық коммуникативтік, әлеуметтік-педагогикалық ұсталуына негізделеді.
3.1 Әдіс тарихы
Ми шабуылының прототиптері ежелгі уақытта белгілі болған, бірақ қазір оның авторы американдық шығармашылық зерттеуші Алекс Осборн болып саналады. Бұл әдіс идеясының қызықты тарихы бар.
Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Осборн ағылшын флотында офицер ретінде қызмет етті. Негізгі проблемалардың бірі көптеген кемелердің өліміне әкеп соқтырған неміс торпедалары болды. Кемені осы қауіптен қалай қорғауға болады деген сұрақ Осборн ежелгі Викинг әдісін қолданғанға дейін шешілмейтін болып көрінді. Ол палубада топ құрып, жастардан бастап барлығына мәселенің өз шешімін табуға шақырды. Көптеген сындарлы және онша емес ұсыныстардың бірі Осборнға қызықты болып көрінді. Матрос, әзілмен, барлық командаға торпедо күтілетін палубадан шығуды ұсынды және оны бірге соғып, сол арқылы оны бүйірден шығарып жіберді.
Буллит? Бір қарағанда, иә. Алайда, біраз уақыттан кейін, Осборн өзінің өнертабысына патент берді: қосымша бұрандама, ол кеменің жағында толқын шығаратындай етіп орнатылды, осылайша торпедалардың жолдан ауытқуына себеп болды.
Шығармашылық шешім табудың мұндай тәжірибесі А.Осборнды соншалықты шабыттандырды, соғыстан кейін ол шығармашылық психологиясын зерттей бастады. Ол 1953 жылы жарық көрген «Бағытталған қиял» кітабында ми шабуылы (ми шабуылы) деп аталатын шешімдерді ұжымдық іздеу әдісін сипаттады.
Милық шабуыл әдісінің мақсатты бағдары алдын ала талдаусыз, талқылаусыз қатысушылардан барынша идеяларды генерациялау процесін қамтамасыз етуді жобалайды және осындай отырыстың табысты өтуі екі негізгі қағидаларды ұстануға байланысты : 1) синегетикалық әсерге байланысты адамдардың жеке жұмыс істегендерінен гөрі, топ болып бірге жұмыс істегендегі идея жоғары сапа береді ; 2) Егер топ идеяны түрлендіру жағдайында болса, онда идеяларды сол сәтте бағалау арқылы шығармашылық ойлау процесін тежеугге болмайды. Әдістің мәні, топтың әр мүшесіне мәселені шешу нұсқалары ретінде түрлі идеяларды ұсыну құқығы беріледі, ол идеялардың негізділігі, жарамдылығы, логика сұралмайды. Әртүрлі ұсыныстардың көп болғаны сайын соғұрлым жақсы. Талқылауға қатысатындар мәселенің сипаттамасы туралы ақпаратпен алдын ала танысады. Барлық ұсыныстар сынға алынбай және бағалаусыз қабылданады, оларды талдау тыңдау үдерісі аяқталғаннан кейін, жасалынған жазбалардың негізігде орталықтандырылған мәмледе жүзеге асырылады. Нәтижесінде, қабылданған ұсыныстар белгіленген параметрлер және тиімілігі бойынша құрымдалып, соңғы
Милық шабуыл көбіне 4-10 қатысушылардан құралған топтарда мүшесі пікірталас түрінде жүзеге асырылады. Қатысушылардың арасында айырмашылықтар көп болған сайын нәтижесі жемісті болады.Бұл әдіс қатысушылардан ұзақ дайындықты, осы әдіс бойынша белгілі бір тәжірибиені талап етпейді.Алайда, қатысушылардың қаралып отырған сала бойынша білімі мен тәжірибесі болуы қажет. Ми шабуылдың ұзықтығын бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін созуға болады, бірақ ең тиімді 20 -30 минут болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |