1 Сандық маркетингтің теориялық негіздері

32 
2.3 Туризм саласында сандық маркетинг құралдарын қолданудағы 
мәселелер 
Туристер саяхатты ұйымдастырудың заманауи технологияларын көбірек 
қолданады. Технологияның дамуы адамдардың қажетті ақпарат пен пайдалы 
ұсыныстарды табу үшін технологияға жүгінуіне әкелді. Мысалы, смартфонның 
көмегімен қаланың басты көрікті жерлеріне қысқаша жол табуға, аудио - гид 
қызметтерін пайдалануға, мұражайлардың жұмыс уақытын анықтауға, таксиге, 
кешкі асқа және тағы басқаларға тапсырыс беруге болады. Смартфондардағы 
қосымшалар тек функционалдылығымен ғана емес, сонымен қатар туристік 
сұраныстар мен маршруттардың ажырамас бөлігіне айналады. 
Цифрландыру жағдайында Facebook, YouTube, Twitter, Instagram, 
TripAdvisor пайдаланушыларының саны тез өсуде, онда туристік 
компаниялардың қызметі кеңінен жарнамаланады. Турагенттердің on-line саны 
өсіп, классикалық турагенттік фирмалардың орнына келеді. Егер бұрын 
Интернет ақпарат іздейтін орын болса, қазір бұл брондау, виртуальды 
экскурсия жасау, онлайн сауда жүргізу, видео, аудио ақпараттарға қол 
жеткізудің кең жолақты платформасына айналып отыр. Booking.com, Expedia. 
com, Airbnb немесе Aviasales және басқалары танымал бола бастады. Бүгінгі 
цифрлық дәуірде, тапсырыстар бір минут ішінде расталған және бүкіл сапарды 
компьютер түймесін бірнеше рет басу арқылы жоспарлауға болатын кезде, 
саяхат бұрынғыдан да қолжетімді, қарапайым және ыңғайлы болды. 
Әлемнің көптеген дамыған елдерінде saber Travel Network Central Asia, 
TripCase және т. б. сияқты көпфункционалды мобильді тревел - қосымшаларға 
сұраныстың айтарлықтай өсуі байқалды. ақшалай, ақпараттық және уақыт 
шығындарын оңтайландыруға қол жеткізілуде. Алайда, онлайн-туристік 
қызметтердің бұл түрінің кең дамуы туралы айтуға әлі ерте.
Өкінішке орай, Қазақстанның онлайн-туризм сегментінде брондау мен 
авиабилеттерді төлеуден басқа іс жүзінде басқа да сұранысқа ие қызметтер жоқ. 
Басқа да проблемалар бар: туристік объектілерді әлсіз ақпараттандыру және 
Қазақстанда тиісті онлайн-сервистердің дамымауы, ұсыныстардың тапшылығы 
және т. б. әрине, ақпараттық технологиялардың дамуымен, пайдаланушылар 
санының өсуімен, онлайн-сатылымға деген сенімділікпен және интернет-
сауаттылық деңгейімен жағдай өзгеретін болады. Алайда, тұтастай алғанда, 
Қазақстанда онлайн-туризм халықтың үлесі өскен кезде ғана белсенді дамиды, 
себебі бұл ыңғайлы саяхаттауға мүмкіндік береді.
Еліміздегі туризм саласында сандық маркетинг құралдарын қолдануды 
талдау үшін SWOT талдау әдісі қолданылды.
- SWOT-талдау (ағылш. SWOT analysis) – ұйымның, саланың ішкі және 
сыртқы ортасын талдау әдісі, оның күшті және әлсіз жақтарын, сондай-ақ 
оның қызметіне әсер етуі мүмкін мүмкіндіктер мен қауіптерді анықтау 
үшін қолданылады. 
- SWOT талдауының басты ерекшелігі – бұл компанияға өсуге қандай 
мүмкіндіктері бар екенін және табысқа жету үшін қандай мәселелерді 

33 
шешу керектігін түсінуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, SWOT 
талдауы ең маңызды және өзекті факторларға негізделген жұмысқа 
басымдық беруге көмектеседі. 
- SWOT талдауы компаниядағы ағымдағы жағдайды анықтауға, бизнес-
процестердің артықшылықтары мен кемшіліктерін, сондай-ақ сыртқы 
факторлардың ықтимал мүмкіндіктері мен қауіптерін анықтауға 
мүмкіндік береді. Бұл стратегияны жасауға, мақсаттар мен міндеттерді 
анықтауға – және мәселелерді шешудің ең тиімді әдістерін таңдауға 
көмектеседі. 
- SWOT талдауын пайдалану компаниялар мен кәсіпкерлерге жағдайды 
талдауға негізделген негізделген шешімдер қабылдауға және ықтимал 
проблемалардың алдын алуға мүмкіндік береді. Ол сондай-ақ нарықтағы 
орнын, бәсекелестік артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтауға және 
табысқа жету үшін іс-қимыл жоспарын құруға көмектеседі. 
Еліміздегі туризм саласында сандық маркетинг құралдарын қолданудың 
күшті жақтары, әлсіз жақтары, мүмкіндіктері мен қауіптері төмендегі кестеде 
(кесте 7) талданды. 
Кесте 7 – Туризм саласында сандық маркетинг құралдарын қолдану 
барысына SWOT талдау 
Strengths (күшті жақтары) 
Weaknesses (әлсіз жақтары) 
Қаланың немесе елді-мекеннің көрікті 
жерлеріне қысқаша жол табуға болады; 
Саяхатты жоспарлау қолжетімділігі; 
Аудио-гид қызметін пайдалануға болады; 
Халықтың сандық құралдарды қолдану 
жағдайларының артуы 
Интренет желісінен шалғай жерлерде 
қосымшаларды қолдану мүмкін емес; 
Кейбір 
орындар 
танымал 
туристік 
қосымшаларда тіркелмеген; 
Туристік объектілерді әлсіз ақпараттандыру 
Opportunities (мүмкіндіктер) 
Threats (қауіптер) 
Мұражайлардың жұмыс уақытын анықтау; 
Тамаққа тапсырыс беру; 
Таксиге тапсырыс беру; 
Туристік 
сала 
кәсіпорындарының 
қызметімен виртуальды танысу; 
Интернет желісіндегі алаяқтарға алданып 
қалу қаупі; 
Интернет желісіндегі қымбат баға нарығына 
алданып қалу қаупі; 
Ақпараттық қауіпсіздік мәселесі. 

жүктеу/скачать 0.87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: