Ауаның ылғалдылық судағы будың құрамын кӛрсетеді.Автокөлік кəсіпорындарында ауаның жоғары ылғалдылығы автомобиль жуу орындарында, сондай-ақ жууға жəне сұйық жылытуға арналған басқа да ванналар пайдаланылатын жайларда байқалады. Өндірістік жайларда ауаның əртүрлі ылғалдылығы құрғату камерасында 5% ... 10% аралығында, 70% -ға дейін - жуу, шиномонтаж жəне гальваникалық бөліктерде байқалады.
Ылғалдылық адам ағзасының термореттеуіне тікелей əсер етеді: төмен температураларда ауадағы су буының көп мөлшері жылу бөлуді жоғарылатады, ал жоғары температурада жəне жоғары ылғалдылықта жылуды бөлу өте қиын, бұл қызып кетуіне əкелуі мүмкін. Ауадағы су буының артуы оның парицалды қысымының артуына əкеледі, оның шегі қаныққан будың қысымы.
Су буының парциалдық қысымы немесе икемділігі - бұл ауаның барлық газдары берілген кӛлемде болмаған жағдайда су буы арқылы шығарылатын қысым.Су буының парциалды қысымы ауаның ылғалдылығының көрсеткіші ретінде қызмет етеді; ол паскаль немесе сынап бағанының миллиметрімен өлшенеді.
Абсолютты жəне салыстырмалы ылғалдылықтар болады.
Ауаның абсолютті ылғалдылығы ауаның көлем бірлігіндегі (г / м 3), граммдағы су буының мөлшерін білдіреді. Ол арнайы кестелер, номограмма немесе ылғалдылықты өлшеуге арналған құралдың – психометрдің көрсеткішін пайдалану арқылы есептеу əдісімен анықталады. Ауаның ылғалдылығын өлшеу үшін Август стационарлы психометрі жəне Ассман аспирациялық психометрі қолданылады. Август психометрі (2.1-сурет, а) екі іргелес орналасқан термометрден тұрады (ылғалды жəне құрғақ). Ылғал термометрдің термобаллоны гигроскопиялық матаға (дəке) оралған, оның соңы дымқыл термометрдің астында орналасқан су құйылған ыдысқа түседі. Қоршаған ауаның ылғалдылығы неғұрлым көп болса, дымқыл термометрдің дəкесінен ылғал азырақ буланады жəне құрғақ жəне дымқыл термометрлердің температуралары жақынырақ болады.Олардың көрсеткіштерінің айырмашылығы бойынша абсолютті ылғалдылық есептеледі.
Ауа ылғалдылығын өлшеу кезінде Август психометрі ауа ағынының жылдамдығы жоғары жайларда, сонымен қатар термометрлер күн сəулесінің əсеріне ұшырайтын жерлерде орнатылмауы керек.
Салыстырмалы ылғалдылық ауаның абсолютті ылғалдылығының ауаның су буларымен максималды қаныққан кездегі ылғалдылығына бірдей температурадағы пайызбен кӛрсетілген қатынасы болып табылады. Салыстырмалы ылғалдылықтың есептік мəндері ылғалдылық анықталатын жайларға арналған санитарлық нормалардан алынған нормативтік мəндермен салыстырылуы тиіс.
Ассман психометрінің артықшылығы оның термометрлері металл сыртқы жағынан никельдендірілген жəне жылтыратылған түтіктерге орналастырылған. Термометрдің шарлары сəулелі энергияның əсерінен никельдендірілген гильзалармен қорғалған.Құрылғының басына сағат механизмі бар желдеткіш орнатылған. Ылғалдылықты өлшеу кезінде ылғалды термометрдің маталы қақпақпен қоршалған шары мезгілді түрде суланып тұрады. Ауа желдеткіштің көмегімен ауаны жайдағы ауа ағынының психометрдің көрсеткіштеріне əсерін тигізбейтін жылдамдықпен түтіктер арқылы өткізеді.
Жоғары ылғалдылық тердің буланының төмендеуіне байланысты жылу реттеуді қиындатады, ал төменгі ылғалдылық тыныс жолдарының шырышты қабықтарының кеуіп кетуіне себеп болады. Қалыпты салыстырмалы ылғалдылық шамасы 30 ... 60% аралығында болуы керек.
Жұмыскерлер үшін қолайлы еңбек жағдайларын жасауда ауа қозғалысы маңызды рөл атқарады. Ыстық жайда ол жайлы əсер етеді, жылуды беруді көбейтеді, керісінше, суық жайда тоңдырады.
Өндірістік жайларда, конвективті ағындар болған жағдайда ауа массалары қақпалары, есіктер жəне басқа тесіктер арқылы төмен жылдамдықпен қозғалады.Суық ауаға жайға кіреді, ал жылы ауа жоғарыға көтеріліп жайдан шығып кетеді.
Ауа қозғалысы секундына метрмен көрсетілген жылдамдығымен сипатталады. Ауа жылдамдығын өлшеу үшін, қанатты немесе шыныаяқты анемометрлер қолданылады. Ауа жылдамдығын 0,10 м / с шегінде өлшеу үшін қанатты анемометр қолданылады (2.2-сурет, а), ол білікке бекітілген алюминий қалақшалары бар дөңгелектерден тұрады, біліктің шеті көрсеткіш жебені қозғалысқа келтіретін бұрамдықпен жабдықталған. Анемометр бағанасы секунд/метр өлшемімен бөлінген, ол ауа ағынының жылдамдығын көрсетеді.
қондырғылары; 4 – сорғы желдеткіші; 5 – ағынды желдеткіш; 6 –
калоифер; 7 – ауа жинау шахтасы.
Сорғы желдету қондырғылары кешеніне сорғы саңылауы (сору, құйғыштар) желдеткіш, ауа өткізгіш, шаң жəне газдан ауаны тазартуға арналған жабдықтар, ауаны шығару қондырғылары кіреді.
Ортадан тепкіш желдеткіште төменгі (1 кПаға дейін), орташа (1..3 кПа) жəне жоғарғы (3...12 кПа) қысым болады. Желдеткіш жүйеде төменгі жəне орташа қысым қолданылады. Ортадан тепкіш желдеткіш спиралды нысанды корпустан тұрады, ішінде жұмыс шеңбері айналып тұрады, ауа кеңістікте қалақшалар арасында болады. Ортадан тепкіш əрекетінен айналып тұратын ауа корпус қабырғасына жабысады, корпус ішіне жиналады жəне шығып тұратын саңылау арқылы шығарыладыы. Сонымен қатар, корпус орталығында ауа ыдыратылып сыртқы ауаға жіберіледі; ортадан тепкіш желдеткіші КПД 0,7...08 құрайды.
2.5-сурет Эжектор схемасы:
1 - диффузор; 2- мойны; 3-конфузор; 4-ыдырату камерасы; 5-шүмек; 6- эжекторлы ауа; 7-эжектрлі ауа құбыры; 8-орынжайдан ауа сору
Эжектор төменгі жағы шүмек тəрізді құбыр. Бұл құбырға соратын ауа өткізгіш кіреді. Эжекторлық қондырғы əрекетінің қағидаты мынадай. Шүмектен үлкен жылдамдықта шығатын ауа ағынын ауа өткізгіштен ажырату өндірістік орынжайдан ауаны соруды үдетеді. Шүмек ішіндегі ауа желдетілетін орынжайдан тыс орналасқан жоғарғы қысымды компрессор немесе желдеткіштен эжектор құбырымен беріледі. Эжекторға оның жарылыс жəне өрт қауіпсіздігіне жатқызу салдарынан айналатын бөлігі мен электр қозғалтқыш нəтижесінде қалың емес электр контакті немесе металл емес детальдардың айналмайтын бөлігіне түскен кезде ұшқындау беруі мүмкін. Эжектордың төменгі КПД -0,12.0,25 кемшілігі болып табылады.
Автомобиль көлігі кəсіпорнында жұмыс істейтін қозғалтқыштар автомобильдерді орынжайларға кіргізілетін жөндеу жұмыстары кезінде бөлінетін шаң, газ жəне бу орынжайлардың атмосферасын ластайды. Тұрақтардың орынжайларында автомобильдерге техникалық қызмет көрсету мен жөндеу, сондай-ақ өндірістік участкелерде жəне қосалқы орынжайларда жалпы алмасымды желдету ұйымдастырады.
Жалпы алмасымды толықтыру ретінде жергілікті ағынды жəне сорғы желдету жүйесі көзделген. Жергілікті сору техникалық қызмет көрсету мен жөндеу аумағында қозғалтқыштарды реттеу бекеттер жабдықталады. Жергілікті сорғы техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу аймағында қозғалтқыштарды реттеу, сынақтан өткізу жəне төселту бекеттерімен, отын аппаратурасын тексеру үшін аспаптармен жəне жуу үшін ванналармен, электролитті төгу мен дайындауға арналған ванналармен, аккумулятор батареяларына арналған мастиканы жылыту үшін пештермен жəне т.б. жабдықталған. Майды регенерацилау, аккумуларларды қуат көзін беру орынжайлары жəне тез жанатын материалдарды пульверизациялық сырлау жəне сақтауда жарылыс қауіпсіздігі немесе эжектормен орындалатын арнайы өзінің сору желдеткіші бар жүйесінің болуы тиіс.
Жалпы алмасымды ағынды-сорғы желдету жүйесінің есебі кезінде өндірістік орынжайлардың қажетті ауа алмасуы айқындалады, яғни бір сағат ішінде орынжайға берілетін ауаның көлемі зиянды газдардың, булардың немесе шаңдардың концентрациясын белгіленген шекте төмендетуге немесе керекті температураға дейін орынжайдың ауасын суытуға жеткілікті. Ауа алмасу L, м3/с, мына формула бойынша айқындалады:
Ауаны салқындату үшін:
Достарыңызбен бөлісу: |