А. М. Турлыбаева, М. С. Москальцева, А. С. Хажиякпарова, Ю. С. Махмутова жалпы геология



Pdf көрінісі
бет11/89
Дата31.01.2024
өлшемі2.9 Mb.
#490380
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   89
2 Жалпы геология (1)

Пирит аммонит бойынша 
Псевдоморфозалар («псевдо» – 
«бөтен», «морфос» – «пішін») өзіне 
тəн емес пішінді иеленіп алған
минералдар. Мысалы, лимониттің
пиритті (FeS
2
) толық жабуы,
тасталған ағаш діңі– кремний. Жер 


24 
астында көміліп қалған ағаш діңнің 
қуыстарын толтырған. Егер жаңадан 
пайда болған минерал өзі 
ығыстырып отырған минералмен 
химиялық құрамы бірдей болса,
онда псевдаморфозалар 
параморфозалар деп аталады. 
Жарықшақтардың беткейлерінде жіңішке минералды қабықтар 
дамиды, олардың құрылысы əртүрлі болып келеді. Жыныстардың қабатын 
құрайтын ең көп таралған минералды агрегаттардың құрылысы келесі: 
кристаллды, аморфты, жасырын кристаллды. Ерітінділерден немесе 
балқытпалардан көпшілік минералды бөлшектер белгілі бір уақытта түскен 
кезінде пайда болады. Кристаллды агрегаттарда минералдар кристаллды 
күйінде болады, бірақ олардың түйіршіктері дұрыс емесе пішінге ие. 
Түйіршіктердің мөлшері кристаллданудың жағдайларынан тəуелді жəне 
іріден топырақты түрлерге дейін өзгереді. Желілерде кристаллды агрегаттар 
жиі массивті құрылысқа тəн, осы кезде жеке түйіршіктер көзге көрінбейді. 
Аморфты агрегаттар біртекті тығыз немесе топырақты массаларды құрайды, 
оларға мəтілі, балауызды немесе əлсіз майлы жылтырлыққа ие. Жасырын 
кристаллды агрегаттар сырт келбеті бойынша аморфты агрегаттарға ұқсайды 
жəне олардан тек микроскопиялық түрде ажыратылады. Олар өзімен 
коллоидты жүйені құрайды, жіңішке дисперсті кристаллды бөлшектер 
тұрады да, олардың орталарын толтырырады.
1.4. Минералдардың физикалық қасиеттері 
Минералдардың химиялық құрамы мен ішкі құрылысының 
тұрақтылығы олардың қасиеттердің тұрақтылығын негіздейді. Осының 
нəтижесінде минералдарды анықтау мен минералогиялық зерттеулердің 
əртүрлі əдістері негізделген. Олардың көбі арнайы құрамдардың қолдануын 
қарастырады. Бірақ, минералдар жəне тау жыныстармен жұмыс істейтін əр 
зерттеуші далалық анықтау əдісін білу керек, олар сыртқы (макроскопиялық) 
қасиеттерін зерттеуіне негізделген. [2; 3]


25 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   89




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет