Алаш қозғалысы
жүктеу/скачать 153.2 Kb.
|
| Қылқобыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қылқобыз – қазақ халқының ұлттық аспаптарының ішіндегі ең көне аспап. 9 - 10 ғасырларда өмір сүрген Қорқыт ата дәуірінен бері қылқобыздың сарыны үзілмей келеді. Қылқобыз – екі ішекті, ыспалы музыкалық аспап. Жалпы, ұлттық аспаптардың ішінде қобыз үнге бай, киелі, қасиетті деп танылады. Сонымен қатар, қанша ғасырлар қойнауынан жетсе де қобыздың бұрынғы түрі мен қазіргі түріндегі үні бір сарынды. Себебі, оның ішегі ықылым заманнан бері жылқының қылынан тартылып келді, ысқышы да. Оның қылқобыз аталуы да сондықтан. Қылқобыздың ішіндегі ең үлкен түрі – «нар қобыз». Қылқобызды халқымыз киелі аспап ретінде қастерлейді. Қазақ қобыздың үні шыққан жерге жын - шайтан жоламайды деп ырымдайды. Жетіген[өңдеу | қайнарын өңдеу] Жетіген – (жеті ішекті) көп ішекті шертіп ойналатын музыкалық аспап. Жалпы тұрқы ұзынша, жәшік тәріздес, бетіне жұқа тақтайдан қақпақ жабылып, үн беретін ойықтары салынады. Жетіген аспабының жасалуы да, ойнау әдіс - тәсілі де өте күрделі. Ертеректе ел арасында сақталған көне жетігеннің ішегі аттың қылынан тағылып, тиектің орнына асықтар пайдаланылатын болған. Аспаптың құлақ күйі осы асықтарды әрлі - берлі жылжыту арқылы келтірілген. Ішек сандары жетеу болғандықтан, аспап жетіген аталған. Жетіген туралы аңыз. Ерте кезде ауылда бір қария тұрады. Оның жеті ұлы болыпты. Ұлы даланың жеті қыры 2018 жылдың 21 қарашасында Елбасымыздың "Болашаққа бағдар:Руxани жаңғыру" бағдарламалық мақаласының заңды түрде жалғасы ретінде "Ұлы даланың жеті қыры" атты мақаласы жарық көрді. Мақаланы автордың "Кеңістік-барлық нәрсенің,ал уақыт-бүкіл оқиғаның өлшемі. Уақыт пен кеңістіктің көкжиегі тоғысқан кезде ұлт тариxы басталады"-деп бастауының өзінде салмақты да салиқалы ой жатыр. Діттелген мақсат: прагматизмнің функцияларын пайдаланып әрі ұлттық кодты сақтай отырып, түбі түркі қазақ ұлтына тән ұлы даланың жеті қырын айшықтау, дәріптеу, жаңғырту. Мақала негізгі 2 бөлімнен тұрады: "Ұлт тариxындағы кеңістік пен уақыт" һәм "Тариxи сананы жаңғырту". жүктеу/скачать 153.2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|