Әдебиеттер: (9),(10),(14),(23),(24),(25)
ТАҚЫРЫП 7. ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАҢАРТЫЛАТЫН БИОЛОГИЯЛЫҚ ҚОРЛАРЫ
Лекция жоспары:
Орман қорлары және оларды қорғау мен пайдалану проблемалары
Орман қорларын экономикалық бағалау ерекшеліктері
Өсімдік және жануарлар әлемінің қорлары
Әлемде орман алып жатқан аудан 36 млн.км² немесе бүкіл әлем территориясының 2%-ы , ал ағаш қоры 359 млрд.куб км³ соның ішінде қылқан жапырақтылар-127, ал ағаш қоры 359 млрд.кубқа соның ішінде қылқан жапырақтылар – 127, жапырақтылар – 232. ТМД – ның орманмен жабылған ауданы – 36,69 – 814 млн.ға, Қазақстандікі - 14% - ға дейін.
Жыл сайын өсімдіктер фотосинтез нәтижесінде 200 млрд.т көмірқышқыл газын жұтып, 150 млрд.т оттегі бөледі. Фотосинтез әсерінен өсімдіктерге де, басқа да тірі ағзаларға қажет органикалық заттар түзіледі. Міне осыдан құрлықта да, суда да өсімдіктерді сақтау мен дамыту қажеттілігі туады. Ол 50 – ші жылдары 1,5 млрд.м³, 60 – шы жылдары – 1,9 млрд.м³, 70 – ші жылдары – 2,2 млрд.м³, 80 - 2,7 млрд.м³, 90 – шы жылдары – 3,3 – 3,5 млрд.м³ болады. Әлемде жыл сайын 30 млн.га орман кесіліп, мұхиттар мен теңіздер өсімдіктер азаюда. Комірқышқыл газды өсімдіктердің жұтуы азайып, оның мөлшері атмосферада көбеюде қазіргі уақытта оның мөлшері 0,03 – 0,04%, ал 2020 жылдары ( кейбір есептеулеріне ) 0,065% - ға өсуі мүмкін. Бұл келеңсіз жағдайларға әкелуі мүмкін, жер бетінен атмосфераға жылудың берілуі азайып , партниктік эффектке әкелуі мүмкін, яғни
температураның көтеріліп, полярлы облыстарда мұз еруі мүмкін. Ерудің әсерінен теңіздер мен мұхиттар деңгеиі көтеріліп, көлемді жерлер суға кетеді.
АҚШ тың орманды ауданы −195млн га, Канаданыкі−264, Бразилияныкі−320. Қылқан жапырақты орманнан 1−орында ТМД тұр. ТМД−67 млрд м³, жапырақты орман бойынша Бразилия−41млрд м³.ү
Ерлер бойынша орманды сыртқа шығарудан бірінші орында АҚШ жылына 405 млн м³ ағаш , содан кейін−ТМД−190 млн м³. Бұның бәрі орманның аяусыз құртылуына, адамзатқа климаттың өзгеруінен
қауіп төндіріп, атмосфера үшін ауыр салдарлар мен экономикаға ірі шығындар әкеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |