3-қосымша
ОҚУШЫНЫҢ ОЙ ӨРІСІН ДАМЫТУ ҮШІН СҰРАҚ ҚОЮДЫҢ
МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ
Сұрақ қою арқылы мұғалім:
оқушыларды тақырып бойынша жəне сындарлы сөйлеуге
ынталандырады;
білімге құштарлықты дамытады жəне зерттеуге ынталандырады;
оқушыларға білімін қалыптастыруға жəне вербалдандыруға
көмектеседі;
оқушылардың сын тұрғысынан ойлауына ықпал етеді;
оқушылардың бір-бірінен үйренуіне, басқа оқушылардың идеяларын
құрметтеуіне, бағалауына ықпал етеді;
əңгімелесу жəне ой елегінен өткізу көмегімен ойын жинақтауға көмек
береді, іс-əрекеттерін тереңдетеді жəне шоғырландырады;
оқытуды қиындататын қиындықтар мен түсінбестіктерді анықтайды.
Дұрыс сұрақ қоюға Б.Блум таксономиясын білу көмектеседі. Блум
таксономиясының мақсаты – оқытудың неғұрлым тұтас нысанын құру
мақсатында педагогтарды өздерінің күші мен назарын барлық үш салаға
бірдей аударуға ынталандыру. Блум таксономиясы сын тұрғысынан ойлауды
қарастыруға болатын ойлау дағдыларының кеңінен қолданылатын
иерархиялық моделі болып табылады. Бұл жұмыстың мақсаты үш бағыт
бойынша: танымдық, эмоционалдық жəне психомоторлық жағынан оқыту
мақсаттарының тізімін жасау болатын.
Блум таксономиясы деңгейлері
Танымдық саладағы дағдылар белгілі тақырыптағы білім, түсінік пен
сыни ойлау тұрғысынан қаралады. Дəстүрлі білім беру осы саладағы, əсіресе
– төмен тəртіптегі мақсаттың дағдыларын алға тартуға ұмтылады. Блум
таксономиясы, суретте көрсетілгендей, ең төменгі үдерістерден жоғарыға
қарай кезең-кезеңмен қозғалуды көздейтін алты кезеңді қамтиды.
Сұрақтар түрлері жəне оларды пайдалану
Сұрақ үлгілері
Үлгілер
Функция/мақсаты
Ашық сұрақтар –
сұрақтардың
негізгі түрлері
Не,
Қашан,
Кім,
Қалай?-
дегеннен
басталатын
сұрақтар. Неге? сұрағы
байыппен пайдалануы
тиіс, өйткені ол сынға
алып келуі мүмкін.
Қалай? сұрағы байқап
қойылуы керек, өйткені
Ашық сұрақтар сипаттамалық жауапты
талап етеді. Олар коучтер үшін де,
əріптестер үшін де ақпаратты ашады
жəне оларды жауапкершілік сезімдерге
ынталандырады.
Мұғалім
тиісті
фактілерді нақты қабылдауды жəне
ақпарат пен қабілеттің сəйкестігін
анықтауды құрады. Сұрақтар қою
үдерісінде
креативтік
ойлар
мен
идеяларды туғызу қабілетін дамытады.
100
ол
талдамалық
ой
туғызуға əкеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
