Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі т. М. Мендебаев, Е. С. Асқаров
Қазақстан Республикасының мемлекеттік сертификаттау
жүктеу/скачать 3.11 Mb. Pdf көрінісі
|
| 10.2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сертификаттау
жҥйесі. Негізгі ережелері Сертификаттау жҥйесі – процедура мен басқаруды қамтитын ӛзінің ережелері бойынша сертификаттауды жҥзеге асыратын жҥйе. Қазақстан Республикасында сертификаттаудың заңды негізі болып 2004 жылдың 9 қарашасында қабылданған «Техникалық реттеу туралы» заң болып табылады, бҧл заң 1999 жылы 16 шілдеде қабылданған «Сертификаттау туралы» заңын орын ауыстырады. Сертификаттау жҥйесін (жалпы тҥрде) қҧрайды: орталық орган (Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі) «Сараптау мен сертификаттаудың ҧлттық орталығы» Акционерлік Қоғамы арқылы жҥйені басқарып отырады, оның қызметіне бақылау жасап және сертификаттауды басқа органдарға бере алады (сертификаттау бойынша аккредитталған органдарға және аккредитталған сынау орталықтарына), сертификаттауды ӛткізу ережелері мен тәртібін, сертификаттау жҥргізілетін нормативті қҧжаттарды, сертификаттау процедураларын, инспекциялық бақылаудың тәртібін орнатады. Сертификаттау халықаралық сауданы дамытуға бағытталған, бірақ жҥйеде техникалық кедергілер болуы мҥмкін. Сертификациялық кедергінің объективті жағдайлары: стандарттағы, заңнамадағы, сертификаттау жҥргізудегі ӛзгешеліктер, сонымен қатар сертификацияны шетел ӛндірісі тауарларының ішкі нарыққа кіруден қорғау протекционизм тәсіліне айналдыру жағдайы. Осылайша, стандартты бәсекелестік жарыстың қҧралына айналу мҥмкіндігі зор. Сертификаттау жҥйесі мекемелерінде сертификатты алудың осындай жағдайлары жиі кездеседі, ол орта және кіші бизнесті мекемелеріне немесе шетел ӛндірушілеріне орындау мҥмкін емес. Осындай кедергілерді болдырмау ҥшін саудада ӛзара тану келісімі бар (бір жақты, екі жақты, кӛп жақты). Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығында 241 «сертификаттау нәтижелерінің ӛзара тану келісімі» іске асуда. Бірақ бҧл салада сертификаттау жҥйесінің кӛп ведомствалар ережелерінің сәйкес келмеуінен кӛптеген мәселелер туындайды ( Ресейде – сертификаттаудың ӛз жҥйелерін жасаған және Ресей Федерациясының Мемлекеттік Стандартының негізінде жҧмыс жасайтын 18 министрлік бар ). 10.1- кесте.Сертификаттау стандарттары ҚР СТ 3.0-2001 ҚР мемлекеттік сертификаттау жҥйесі. Негізгі ережелер. ҚР СТ 3.1-2001 ҚР МСЖ. Ӛнім мен кӛрсетілетін қызметті сәйкестік Белгісімен таңбалау. ҚР СТ 3.4-2003 ҚР МСЖ Ӛнім сәйкестігін растау реті. Жалпы талаптар. ҚР СТ 3.5-96 ҚР МСЖ Кӛрсетілетін қызметті сертификаттау. Негізгі ережелер. ҚР СТ 3.6-96 ҚР МСЖ Қоғамдық тамақ қызметін сертификаттау ҚР СТ 3.7-2002 ҚР МСЖ. Туристік экскурсиялық және мейманханалық қызметті сертификаттау реті ҚР СТ 3.8-2000 ҚР МСЖ. Сарапшы-аудиторлар. Мамандандырылған талаптар, дайындау реті және аттестаттау. ҚР СТ 3.9-2004 ҚР МСЖ. Импортталған ӛнім сәйкестігін растау. Жалпы ережелер. ҚР СТ 3.10-2007 ҚР МСЖ Апелляцияларды қарастыру тәртібі ҚР СТ 3.11-2003 ҚР МСЖ. Жҥйенің Мемлекеттік тізілімінің қҧрылымы және жҥргізу тәртібі. ҚР СТ 3.12-2005 ҚР МСЖ. Телекоммуникациялық байланыс қҧралдарын міндетті сертификаттау негізгі ережелері ҚР СТ 3.13-2005 ҚР МСЖ. Телекоммуникациялық байланыс қҧралдарын сертификаттау реті ҚР СТ 3.15.1-2006 ҚР МСЖ. Сапа жҥйелерін және ӛндірістерді сертификаттау. Негізгі ережелер ҚР СТ 3.15.2-2006 ҚР МСЖ Сапа жҥйелерін және ӛндірістерді сертификаттау. Сапа жҥйелерін сертификаттауды жҥргізу тәртібі ҚР СТ 7.2-2000 ҚР МСЖ Сертификаттау жӛніндегі органдарға қойылатын жалпы талаптар ҚР СТ 7.3 -2002 ҚР МСЖ Сынау зертханаларына (орталықтарына) қойылатын жалпы талаптар Мысалы, Ресей Федерациясының теміржол саласында (Қазақстан мен Ресей Федерациясының сертификаттау заңдарының ӛте ҥлкен айырмашылығын ескеру керек) теміржол кӛлігіне ӛзіндік сертификаттау жҥйесі жасалған. РФ теміржол қатынастары министрлігі РФ Мемлекеттік Стандартымен келісімге отырып, сертификаттау бойынша органдар мен сынау орталықтарын аккредиттау қҧқығын алды. Қазақстан республикасында тек бір ғана – мемлекеттік сертификаттау жҥйесі қалыптасқан. Бҧл жҥйенің жҧмыс жасау қҧқықтық қамтамасыз етілуі «Техникалық реттеу» ҚР Заңымен анықталады. Мемлекеттік сертификаттау 242 жҥйесі сертификаттау аумағында бірыңғай саясат жҥргізуді қамтамасыз етеді және сертификаттаудың негізгі ережелері мен процедураларын, сертификаттау органдарына, сынау зертханаларына талаптар, олардың аккредитация процедураларын, сертификаттау жҥргізетін сарапшы-аудиторларды дайындау және аттестациялау, мемлекеттік сертификаттау жҥйесі реестрін жҥргізу, аудит пен инспекциялық бақылау ережелері, сертификаттау мақсатын іске асыруға қажет басқа ла талаптарды орнатады. Сертификаттау бойынша жҧмыстарды басқару ӛкілетті ресми сертификаттау органы – «Сараптама мен сертификаттаудың ҧлттық орталығы» Акционерлік Қоғамына жҥктелген. Сертификаттау жҥйесінің негізі процедураларын анықтаушы СТ ҚР 3..., 7..., 14 стандарты бар. Сертификаттау бойынша органдар, ӛнімді шығарушыға, оны жеткізуші және тҧтынушыға байланыссыз, ГСС нормативті қҧжаттарында орнатылған талаптарға сәйкес (СТ ҚР 7.2-2001) заңды тҧлғалар болуы мҥмкін. Сынау зертханалары (орталықтар) заңды тҧлға статусын алуы немесе заңды тҧлғаның қҧрылымдық бӛлімшелері болуы мҥмкін (бҧл жағдайда сертификаттау органының қызметкерінің сынауда қатысуы қамтамасыз етілуі тиіс). Сертификаттау жҧмыстарының мекемесі ҥшін келесі шарттар орындалуы тиіс: 1. Сертификаттау объектілері анықталуы; 2. Сертификаттау жҥргізілетін талаптарға сәйкестігіне нормативті қҧжаттардың тҥрлері мен деңгейлері орнатылуы; 3. Сондай сәйкестікті қолданушы ережелер мен проецедуралар реттелуі; 4. Оларды ӛткізу жағдайлары қамтамасыз етілуі, яғни сынауды ӛткізе алатын орнатылған тәртіпте аккредитталған сынау орталықтарының болуы; 5. Сәйкес саладағы сертификаттау бойынша орнатылған тәртіпте аккредитталған органның болуы керек. жүктеу/скачать 3.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|