Қазақстан республикасы білім
§ 6.2 Теодолит аспабының геометриялық тəсімі жəне негізгі құрылысы
жүктеу/скачать 2.69 Mb.
|
§ 6.2 Теодолит аспабының геометриялық тəсімі жəне негізгі құрылысыТеодолит аспабы жазық жəне тік бұрыштарды өлшеуге арналған. 10529-97 ГОСТ бойынша теодолиттер дəлдігіне қарап оларды жоғарғы дəлдікті ТО5, Т1 (бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қатесі 0,5 – 1//), дəл Т2, Т5 (бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қатесі 2 – 10//) жəне техникалық Т15, Т30 (бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қатесі 15 – 30//) деп бөледі. Соңғы топтағы теодолиттер құрылыс-монтаждау жұмыстарында кеңі- нен қолданылады. Теодолиттердің маркасы олардың дəлдігін көрсетеді, мысалы, Т30 теодолитімен бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қатесі ± 30//. Теодолитті күту жəне жұмысқа дайындау.Теодолит аспа- бын пайдалануда, оны күтіп ұстау, ақау түсірмеу, дұрыс тасымал- дау, қорапқа салу, буып-түю өлшеу нəтижелеріне көп ықпалын тигізеді, сондықтан төмендегі жағдайлармен таныс болу керек: Теодолитті буып-түйіп қорабына салумен тиянақты танысу; Теодолиттің көтергіш бұрандалары ортаңғы жағдайына келіп тұрулары керек; Аспап бөліктері, жетекші бұрандаларының айналуы бір- қалыпты жəне шайқалыссыз болуы керек; Есеп алу цифрлары, заттардың дүрбіден көрінуі жəне дүрбі ішіндегі жіп торының кескіндері анық болулары керек; Тасымалдағанда аспаптың қорап ішінде немесе үштағанға (штатив) дұрыс бекітілгенін қадағалап отыру керек; Тасымалдау кезінде аспапты тік қалпында ұстау қажет. 2Т30, Т30М, 2Т30М теодолиттерінің құрлыстары. Бұл тео- долиттер мынадай негізгі бөліктерден тұрады: теодолит табаны 1 (32-сурет) тұғырықпен – 2 жалғасқан, оның теодолитті қалыпты жағдайға келтіру үшін жасалған арнайы үш бұралмалы көтергіш аяқшалары – 3 бар. Жазық бұрыштарды өлшеуге арналған, лимб жəне алидада орналасқан дөңгелек қорап – 4. Лимбты бе- кіту жəне жайлап бұру (жетекші) бұрандалары – 5. Алидаданы бекіту жəне жайлап бұру бұрандалары – 6. Тік бұрышты өлшеуге арналған, лимб жəне алидада орналасқан тік дөңгелек қорап – 7. Көру дүрбісі 8. Дүрбіні жайлап бұру жəне бе- кіту бұрандалары – 9. Есеп алу құрылғысының окуляры – 10. Есеп жүктеу/скачать 2.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|