Қазіргі қазақ орфографиясындағы мәселелер



бет7/14
Дата12.11.2022
өлшемі101.5 Kb.
#464657
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14
қиындықтар

а әрпімен заңдастырды. Тек 1988ж. ІІІ басылым дүбәра, дүдәмал, күләпара сөздерінің екінші буынына ә “түсірді”. Керісінше, алдыңғы екі басылымында жоқ мүшәйра, әманда сөздерін екі түрлі заңдастырды. Мүшәйра алдыңғы қатармен жіңішкеру бағытында тұрсаәманда сөзі тілдегі аман түбірімен тексеріліп, жуан нұсқасымен жазылатын болды. Сөйтіп, бір позицияда тұрып, күстана, дүбара, мүбарак, мүбада, мүттайым, мінажат, күшала, нәпақа, кінәрат, мүшайра, дүдамал, әмәнда, пірәдар, пітуана, күлапара сөздері әртүрлі таңбаланды.
Сөйтіп, 1963ж. емле сөздігінен бері жазылуы күмән, күмәнды, күмәнсыз, кінәға, кінәсы, кінәмшыл, кінәсыз, шүбәлы, шүбәсыз деп ұсынылып келсе де, бұлардың күнделікті жазу тәжірибесінде күмәні, күмәнді, кінәсі, кінәшіл, шүбәсіз т.с.с. деп жазылуы қатеге саналмайтын болды. Кейінжазупрактикасыменсөздік арасындақайшылықтуғансоң, алдыңғысыескеріліп, емле сөздігініңкейінгібасылымдарыә-менқалыптандырылабастады. 2001ж. сөздіктекбарысжалғауынғанажуанвариантта, басқақосымшалардыжіңішкеформадажалғаудыұсынды.
Бұл ереже осы қиындықтардан шығудың теориялық таянышын іздеген Н.Уәлиұлының негіздемесіне сүйенді: “Тегінде, жазудағы бірізділік үшін екі түрлі варианттың біріне тоқталған дұрыс. Бұл сөздерді дегенмен шәй, жәй, жәйлау, күнә, шүбә, күмән деп бірізді жазып, қосымшаларды жуан вариантта жалғау орынды да деп ойлаймыз. Жуан варианттағы қосымшалар өзінің негізгі грамматикалық қызметімен қатар, түбір морфемадағы фонеманың <

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет