Қазіргі қазақстандағы этникалық ЖƏне этномəдени
жүктеу/скачать 0.51 Mb.
|
| Бұқаралық коммуникация (лат. massa – кесек + communicare – біреумен кеңе- су, ақылдасу) – ақпарды (хабарды), білімдерді, рухани байлықтарды, мо- ральдық жəне құқықтық (праволық) нормаларды жəне тағы да сол сияқты техникалық құралдардың (баспасөздің, радионың, киноматографияның, теледидардың) көмегімен саны көп, бытыраңқы аудиторияға тарату үрдісі. Бұқаралық мəдениет (лат. massa – кесек + culture – өңдеу, тəрбиелеу) – 1) əртүрлі тарихи кезеңдерде мəдениеттің əлеуметтік жіктелуі процесі нəтижесінде
азды-көпті көрініс табатын əлеуметтік мəдени құбылыстардың жиынты- ғы; 2) нақты белгілер мен мінездемелерге жауап беретін əлеуметтік фе- номен; 3) көркем мəдениеттің түрі (стилі), «классикалық», халықтық мə- дениеттен алшақ жəне өнердің өмірдің аса маңызды салмақты саласынан ойын-сауық саласына ойысып, «сəн сезімін» жоғалту жəне т.б.; ықпалдасу процестерінің күшеюі нəтижесінде стандартталған мəдени формалардың, ережелер мен бейнелердің кең таралуына жағдай жасайтын, трансұлттық мəдениеттің қалыптасуына себепкер болатын қазіргі мəдениеттің ерекше қабаты. Бұқаралық сана – белгілі бір қоғамдағы бұқараның, таптардың, əлеуметтік топ- тардың күнделікті өмір жағдайларын, сұраныстары мен мүдделерін көр- сететін қоғамдық сана. Білім (лат. scientia, ағылш. knowledge, араб. ﻡﻝﻉ) – адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен пайымдауларының, т.б. жиынты- ғы. Білім адамзат мəдениетінің ең ауқымды ұғымдарының бірі болып та- былады. Ол сана, таным, объективті əлем, субъект, ойлау, логика, ақиқат, парасат, ғылыми жəне т.б. күрделі де терең ұғымдармен тығыз байланыста əрі солар арқылы анықталады. Бірмезгілділік – кеңістіктері бірінен-бірі алшақ оқиғалардың уақыт жағынан тұстастығы. Бюрократия (лат. bureau – бюро, канцелярия жəне грек. kratos – күш, билік, үстемдік; канцелярияның билігі) – атқарушы билік орталықтарының қо- ғам мүшелерінің еркінен тыс қалуына негізделген саяси, əлеуметтік жəне экономикалық жүйе; қоғамның жəне мемлекеттің саяси, экономикалық, əлеуметтік-мəдени салалардағы қызметтерінде ресми жəне бейресми ше- неуніктік байланыстарға негізделген билік жүйесі. – В – Верификационизм (лат. verus – ақиқат + facere – жасаймын) – ғылыми ақиқат, оның деректері эмпирикалық тексеру арқылы айқындалады деген əдісте- мелік концепция. Веcтернизация (ағылш. vestern – батыстық) – батыс мəдениеті үлгілерін қабыл- дау, басқа мəдениеттердің батыстандырылуы немесе батыстық донор мə- дениеттен реципиент ретінде жеке құндылықтарды қабылдауы. Волюнтаризм (лат. voluntas – ерік) – ерікті қоғам дамуы мен оны санаға, қоғам заңдылықтарына қарсы қою жəне қоғамдық дамудың шешуші факторы ретінде мойындаудан шығатын идеология мен психологияның, саясат пен тəжірибенің мəні. – Г – Гармония (үйлесімділік) (грек. harmonia – пайда болу, қалыптасу) – белгілі бір тұтастықтың бөліктері мен элементтерінің бірегей, бірге əрекет етуі, өзара үндестігі. Гендерлік зерттеу (ағылш. gender, лат. genus – ру) – бір мəдениет аясында жы- ныстық айырмашылықтары бар адамдардың, яғни əйелдер мен ерлердің мінез-құлық ерекшеліктерін зерттеу. Генезис (грек. genesis – пайда болу, қалыптасу) – дамушы құбылыстың, нəрсе- нің, болмыс-бітімдерінің бастапқы кезеңі, шығу тарихы, қалыптасу саты- лары. Генезикалық əдіс (грек. genesis – пайда болу, қалыптасу) – əлеуметтік құбылыс- тар мен процестерді, олардың пайда болуы мен дамуына талдау жасай отырып зерттеу тəсілі. Генеология (грек. genealogіa – шежіре) – туысқандық қатынастарға негізделген, шыққан арғы тектен бастау алатын ұрпақтар сабақтастығын білдіретін ұғым. Генетикалық тəсіл (грек genetіkos – шығу тегіне тəн) – табиғи жəне əлеуметтік құ- былыстарды олардың дамуына талдау жасауға негізделген зерттеу тəсілдері. жүктеу/скачать 0.51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|