Байсыдық индира болатбекқызы мінез сипаты атауларының лингвомәдениеттанымдық негіздері


СЕГІЗ КЕССЕ, СІРКЕДЕЙ ҚАН ШЫҚПАЙТЫН



Pdf көрінісі
бет172/348
Дата09.04.2024
өлшемі5.82 Mb.
#498150
түріДиссертация
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   348
18.08.2023 dis

СЕГІЗ КЕССЕ, СІРКЕДЕЙ ҚАН ШЫҚПАЙТЫН Безеріп қалған, қатыгез
Сегіз кессе, сіркедей қан шықпайтын топас әкенің сорақы қылығына ішім күйеді 
(С.Омаров, Қайырлы.).  
543. 
СЕГІЗ ҚЫРЛЫ, БІР СЫРЛЫ [СЕГІЗ ҚЫРЛЫ] 1. Жан-жақты, қолынан 
келмейтіні жоқ; өнерлі, шебер. Ол сегіз қырлы, бір сырлы жігіт еді (Ж. Самұратов, 
Мәңгі есте). Сонымен бірге соғыс әрбір совет адамының сегіз қырлы, бір сырлы 
өнерпаздығына, қайрат-жігеріне де үлкен сын болды (Ғ.Мүсірепов, Суреткер.). 2 
Бесаспап, көрген-білген, түйгені мол. Құрақпай, жасың үлкен, жаның құрбы, Ер едің 
көпті көрген сегіз қырлы, Қызбенен жөнін тауып сөйлестіргін, Естідің ішімдегі барлық 
сырды (К.Әзірбаев, Таңд. шығ.).  
544. 
СЕЗГІШ сын. Бір нәрсенің рет-жөнін, байқағыш, аңғарғыш. Ақын жүрегі 
сезгіш келеді (I.Есенберлин, Қатерлі.). Әйел жанын әйел тез байқағыш, сезгіш 
қасиетімен сол кештің ертеңіне анасы Айнаш бірдеңені аңдағандай еріксіз қадала түсті 
(А.Байтанаев, Қансонар). Бұл өзі кісі жанын сезгіш, психологияны аңғарғыш адам 
(Р.Нұрғалиев, Күретамыр). 
545. 
СЕЗІКШІЛ сын. 1. Әр нәрседен секем алғыш, күмәнданғыш, күдіктенгіш. 
Сабалақов сыртқа сыр шығармайтын сезікшіл адам екен (М.Рашев, Бетің қисық.). 


203
Ханшаның бір сәт терезеге көз қиығын бұрғанын аңдап қалған сезікшіл, сақ мінез төре 
(Б.Аманшин, Жар мұңы). 2. Сезімтал, байқағыш, ағңарғыш. Сезікшіл қыз ғой
сезімшіл, Ойменен шолған маңайды. Десек те: өжет, өзімшіл – Жабырқап демде 
мұңайды (А.Тоқмағамбетов, Өмір.). Мұндайда сезікшіл келетін жігіттер болады. Олар 
әрі қызғаншақ, әрі жорымтал, аңдығыш (М.Әуезов, Абай жолы). 
546. 
СЕЗІМДІ сын. Сезу қабілеті күшті, аңғарғыш, сезімтал. Ат деген жарықтық, 
оның ішінде мына біздің Торалаяқ, шіркін, адамнан да сезімді ғой (С.Бақбергенов, 
Мен.). Сезімді, сергек туған көз ашықтың, Талантты талабы зор оттысы да. Ажал ма, 
арманда ма – қалай өлем, Білетін дәрігердің жоқ жақсысы да! (Ә.Найманбаев, Шығ.) 
547. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   348




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет