Басќару есебі туралы жалпы т‰сінік
Әлеуметтік саланың жеке объектілері бойынша шығындар есебінің ерекшеліліктері
жүктеу/скачать 0.81 Mb.
|
| 2. Әлеуметтік саланың жеке объектілері бойынша шығындар есебінің ерекшеліліктері.
Тұрғын үй-коммцуналдық шаруашылықтарының шығындары мен табыстарын есепке алу. Оның құрамына тұрғын-үй қоры, жалға тапсырылған тұрғын үй емес үй жайлары, жол шаруашылығы, конақүйлер және т,б, ТҮКШ бойнша шығындар мен табыстарды еепке алу 900 шотта шығыстар баптарының мынадай номенлатырусы бойнша жүргізіледі: Жалақы мен жалақыдан жасалатын аударымдар – ТҮКШ қызметкерлеріне негізгі және қосыиша жалақы – аула сыпырушыларына, күзетшілерге, коменданттарға және аталған қызметкерлердің жалақысынан аударылатын аударымдар. Үй шаруашылығын ұстау – қоқыстарды алып кету және қоқыстарды жағу, қардан тазарту, жалпы пайдаланудағы жерлерді күтіп-ұстау және т.б. бақа да шығыстар. Тұрғын үй құрылысын жөндеу – тұрғын үйлерді, ғимараттарды және бақа негізгі құралдарды жөндеу жөніндегі шығындар: жұмысшылардың еңбек ақысы, еңбек ақыдан аударылған аударымдар, жөнеу материалдарының құны, көліктік және бақа да шығындар, мердігерлік әдіспен және өзінің көмекші өндірісінің көмегімен атқаралған жөндеу жұмыстарға ақы төлеу. Тұрғын үй қорының негізгі құралдарының амортизациясы – ТҮКШ амортизацияланатын негізгі құралдары бойынша амортизациялық аударым сомасы . Тұрғын үй құрылысы бойынша бақа да шығыстар – бұрынғы баптарда есепке алынбаған шығындар. Жекелеген талдамалық шоттарда тұрғын үй пәтерлері мен жатақханалар тұрғындарынан орталықтандырылған жылу, канализация және ассенизация, ыстық сумен жабдықтау, телефонды және ұжымдық антенналарды пайдаланғаны үшін алынатын нысаалы алымдар есебінен жүргізілетін шығыстар есепке алынады. Олар бойынша шығыстар бұл қызметтерді осы кәсіпорынның коммуналдық шаруашылығы көрсетті ме, әлде бақа кәсіпорын көрсетті ме, оған қарамастан «Коммуналдық қызмет» арқылы жүргізіледі. Нысналы алымдарды есепке алу жекелеген талдамалық шоттардағы алымдар түрлері бойынша жүргізіледі. ТҮКШ кірістері мынадай баптар бойнша есепке алынады: пәтерақы, тұрғын үй емес үй жайға арендалық ақы төлеу, үй шаруашылығының пайдалану шығындарын жабу үшін арендаторлардан алым жинау, бақа да кірістер. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорыдардағы шығындары есепке алу және өнімнің өзіндік құнын есептеу. Станционралық асханаларды ұстау жөніндегі шығындар мынадай баптар бойынша жүргізіледі: Жалақы және жалақыдан аударылатын аударымдар – асхана қыметкерлерінің негізгі және қосыша жалақысы және осы қызметкерлердің жалақысынан аударылатын аударымдар. Шикізаттар – белгіленген рецептураға сәйкес тамақты дайындау үшін асханаға босатылған өнімнің құны. Отын, су – тамақты дайындау үшін жұмслған отын мен судың құны. Ғимаратты күтіп-ұстау – жарық, жылу, сыпыру, амортизация, жөндеу, транспорт, ыстық және суық су, тамақты дайындау үшін технологиялық отындар. Амортизация және бақа да ұсақ керек-жарақтар бойынша шығыстар. Бұл бапқа қоғамдық тамақтандару саласындағы негізгі құралдардың амортизациясы, сондай-ақ ұсақ керек-жарақтардың құны жатады. Бақа да шығындар – бұрынғы баптарда көрсетілмеген шығындар кіреді. Дайын тағамдардың өзіндік құнын анықтау жән тағамның сатылу құнын есептеу олардың калькуляциялық карточкаларында жүргізіледі. Оларда рецептуралар бойнша тағамдардың реттік номері, рецепті бойынша тағамдардың құрамына кіретін өнімдердің атаулары, өнімдердің жұмсалу нормалары және олардыі сатылу бағалары жазылады. Есептеу үшін 100 тағамдылық өлшем бірлігін алады. Есеп айырысу 100 тағамға жүргізіледі. Тағамның сатылу бағасына қосылатын үстеме ақыны асханалар ндірісінің шығындарын жабу қажеттігін негізге ала отырып анықтайды. Тағамның құны шикізат жиынтығы немесе өнімдерге баға өзгергенге дейін сақталады. Сату бағасының дұрыс белгіленгені калькулятордың қолымен расталып, оны өндіріс меңгерушісі немесе асзана директоры бекітеді. Карточкалар нөмірленіп, арналу картотекаларда сақтлады. Асхана қоймасына келіп түскен өнімдер мен тауарлар материалдарды еепке алу карторчкаларында атаулары, сорттары, саны және құны бойынша есепке алынады. Кәсіпорын бухгалтериясына асханадағы өнімдер 222-шотта есепке алынады. Қоймадан алынған өнімдер асхана меңгерушісінің немесе басқа жауапты қызметкерлердің есебіне жазылады, ол күн сайын некладнойлардың, лимиттік- алу карталарының, кассалық чектердің негізінде ас-үй бұйымдарын сату мен босату есебін жасап, онда тағамдардың санын және олардың сату бағасын көрсетеді. Қолма-қол есеп айырысуға дайын тағамдары босатұан кезінде кәсіпорын бухгалтериясына кассирдің есеп беруінде көрсетілген сомасын түскен түсіммен салыстырады. Мектепке дейінгі балалар мекемелерін ұстау жөніндегі шығындарды есепке алу олардың әрқайсысы шығындардың мынадай баптары бойынша жүргізіледі: Жалақы және жалақыдан аударылатын аударымдар – асхана қыметкерлерінің негізгі және қосыша жалақысы және осы қызметкерлердің жалақысынан аударылатын аударымдар. Шаруашылық шығыстары – үй-жайларда ұстау, жинау, жылыту, жарық беру, жөндеу, сумен жабдықтау, канализация, жаймаларды жуу, жөндеу және т.б. шығындар. Оқытуға байланысты шығыстар және кітапхана үшін кітаптар сатып алу – балалармен сабақ өткізу және балалар мерекелерін өткізу үшін қуыршақ, құралдар мен материалдар сатып алу. Тамаққа жұмсалған шығындар – белгіленген нормалар бойынша тамақ өнімдерінің құны. Шаруашылық мақсаттары үшін жұмсалған шығындар, яғн жабдықтарды және керек-жарақтарды, жихаздары сатып алуға. Жеке керек-жарақтар мен киім-кешек сатып алу- төсектер; тәрбиешілер, медициналық және бақа қызметшілер үшін арнаулы киімдер, ясли жасындағы балалар үшін киімдер мен жаялықтар, бақа да ұсақ-түйек керек-жарақтары атпы алуға жұмсалатын шығындар. Басқа да шығындар – іс-сапарларға, қызмет сапарларна жұмсалатын және бдан бұрынғы баптарда ескерілмеген бақа да шығындар. Мектепе дейнгі балалар мекемесін ұстау қаражаты: бюджет субсидиясы, ата-аналардың жарнасы, кәсіподақ ұйымының дотациясы, жергілікті билік органдарының дотациясы, кәсіпорынның қаражаты және т.б. көздері болу мүмкін. Монша, кір жуу, жөндеу-тігу шеберханасы, шаштараз т.б. әлеуметтік саладағ объектілердің есебі жоғарыда келтірілген объектілредің есебіне ұқсас жүреді. жүктеу/скачать 0.81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|