4. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері
«Сауат ашу» пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысында негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процесін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.
Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.
Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, оқушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.
Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, оқушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.
5. «Сауат ашу» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
«Сауат ашу» пәні бойынша оқу жүктемесі:
1-кесте
Сынып
|
Апталық сағат саны
|
Жылдық сағат саны
|
1
|
6 сағат
|
198 сағат
|
Бастауыш білім беру деңгейінде оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру үшін бастауыш сынып кабинеті санитарлық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сәйкес жабдықталуы керек.
Жиһаздар сыныпта түрлі формадағы (жеке, жұптық, топтық) жұмыстар (ойын және басқа да белсенді әдістер) ұйымдастыруға мүмкіндік беретіндей жеңіл және жылжымалы болуы керек. Соған қоса, кітап сөрелеріне, оқушылардың көрме жұмыстарына арналған стенділерге және көрнекі құралдарға арнайы орындар ескерілуі тиіс.
«Сауат ашу» пәнінің мазмұны:
1) «Сауат ашу» пәні – лексикалық тақырыптар негізінде оқушыларды оқу мен жазуға үйрете отырып, тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым дағдыларын қалыптастыруға арналған пән;
2) «Сауат ашу» пәні бағдарламасының мазмұны кіріктіріле (интегративті) құрастырылды;
3) «Сауат ашу» пәні үш кезеңнен тұрады: әліппеге дейінгі кезең, әліппе кезеңі, әліппеден кейінгі кезең. Сауат ашудың әліппе кезеңі І тоқсанда басталып, ІІІ тоқсанда аяқталады. Мұғалім сағат санын үш кезең бойынша сыныптағы оқушылардың оқу мақсаттарын меңгеруіне, әр кезеңнің міндеттерін жүзеге асыруына орай еркін жоспарлай алады.
Әліппеге дейінгі кезеңнің міндеттері:
1) оқу әрекетіне деген қызығушылығын қалыптастыру;
2) фонематикалық есту-тыңдауын дамыту;
3) дыбыс, буын, сөз, сөйлем туралы алғашқы ұғымдары мен түсініктерін қалыптастыру;
4) сызба-модельдерді қолдана отырып, сөзге дыбыстық талдау жасау, дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажырату, сөздерді буынға бөлу дағдыларын қалыптастыру;
5) қолдың ұсақ бұлшық еттерін дамыту (бояу, сурет салу, түрлі бағытта сызықтар жүргізу, сұлбасын салу, элементтерді жазу);
6) ойлау, есте сақтау, елестету, қабылдау қабілеттерін және тұрақты зейінін дамыту;
7) ауызша, жазбаша тілін дамыту.
Әліппе кезеңінің міндеттері:
1) оқу әрекетіне деген қызығушылығын дамыту;
2) фонематикалық есту-тыңдауын дамыту;
3) дыбыстық талдау-жинақтау дағдыларын жетілдіру;
4) әліпби әріптерін меңгерту, әріптердің баспа және жазба түрлерін, бас әріп және кіші әріпті ажыратуға үйрету;
5) тіл бірліктері (дыбыс, буын, сөз, сөйлем) туралы ұғымдары мен түсініктерін кеңейту;
6) біртіндеп сөзді тұтас, дұрыс, түсініп оқуға дағдыландыру;
7) әріптерді, буындарды, сөздерді, сөйлемдерді жазуда каллиграфиялық дағдыларын қалыптастыру;
8) ауызша және жазбаша тілін дамыту арқылы сөйлеу әрекеттерін жетілдіру.
Әліппеден кейінгі кезеңнің міндеттері:
1) мәтіндерді дұрыс, ырғақты оқуға дағдыландыру, «іштей оқу», түсініп, мәнерлеп, шапшаң оқу дағдыларын қалыптастыру;
2) тыңдау-түсіну, сөйлеу, оқу және жазу дағдыларын жетілдіру;
3) байланыстырып сөйлеуін дамыту;
4) каллиграфия нормаларын сақтай және сауатты, қатесіз жазу дағдыларын қалыптастыру.
Тыңдалым және айтылым:
мұғалім мен басқа оқушылардың сөйлеуін тыңдауы, естігенінің мәнісін түсінуі, сұраққа дұрыс және нақты жауап беруі, сөз мағынасын түсінуі, сөзді жұмсалу орнына және мағынасына қарай қолдана білуі, сыныптастарымен тілдесуде сөйлеу мәдениетін сақтай отырып, өзі туралы айта алуы. Тілдік емес амалдарды (интонация, мимика, қол қимылдары, дене қимылдары) ауызша сөйлесуде қолдануы. Сюжетті суреттер бойынша әңгімелер құрастыру, ертегілер айту. Өлеңдер жаттау, санамақтар, мақалдар мен мәтелдер, жұмбақтар жаттау. Жаңылтпаштар айту арқылы артикуляциялық аппараттарын дамыту. Сөздің дыбыстық құрылымы. Дауысты дыбыстар, олардың жуан, жіңішке болып бөлінуі. Дауыссыз дыбыстар, олардың қатаң, ұяң, үнді болып жіктелуі. Буын – ең кіші айтылым бірлігі ретінде. Сөздердің буындарға бөлінуі. Дауысты дыбыстардың буынқұраушылық рөлі. Сөздің мағынасы. Сөйлем құрау. Сөйлемдерден қысқаша мәтіндер құрастыру. Мәтінді тыңдау барысында түсіну. Мұғалімнің ауызша сұрақтарына жауап беру. Сюжетті сурет бойынша немесе көргені, бастан кешкені, естігені туралы әңгімелесу; қысқаша тақпақтар жаттау, мазмұнын айтып беру. Түрлі жанрдағы шығармаларды салыстыру. Шығармадағы негізгі кейіпкерлерге мінездеме беру, сипаттама жазу дағдыларын қалыптастыру. Сөздің дыбыстық және әріптік құрамының сәйкестігін немесе сәйкес еместігін нақтылау. Сөздерді қазақ әдеби тілінің орфоэпиялық заңдарына сәйкес айта білу. Коммуникативтік мақсаттарға сай (топта сөйлесу, сұхбатқа қатысу, сахналау, рөлдік ойындар) сөйлеу мәдениеті этикеттерін пайдалану, лексикалық тақырыптар негізінде сөздік қорды кеңейту.
Оқылым:
сөздегі дыбыстардың саны мен бірізділігін анықтау. Дыбыстық талдау жасау. Дыбыстардың мағына ажыратушылық функциясын түсіну. Сөздер мен сөйлемдердің құрылымын сызба арқылы түсініп, тани білуі (сөздегі буын санын, сөйлемдегі сөз санын анықтау). Сөздің мағынасын, сөйлемнің мәнісін түсіну. Дыбыс пен әріпті ажырата тани білуі; әріп – дыбыстың таңбасы ретінде. Жазылған сөздің әріптік құрылымын тану. Түрлі құрылымдағы сөздерді, 2-6 сөзден тұратын сөйлемдерді, 4-8 сөйлемнен тұратын қысқаша мәтіндерді буындық тәсілмен ұласпалы оқуға үйрету, мәтінді мұғалімнің сұрағы бойынша теріп оқу. Дауыстап оқу. Сөйлеудің интонациялық ұйымдасуына бақылау жасау (аяғындағы интонация, леппен айту, сұраулы интонация);
жылдың соңында таныс емес мәтінді оқу техникасының нормасы: минутына 20-25 сөз бен тыныс белгілері;
ескерту: Шылау, екі әріпті сөздер, қос сөздер жеке сөз ретінде саналады;
қазақ тіліндегі дыбыстарды, оның ішінде айтылуы ұқсас л – р, н – ң, с – з, с – ш, ж – ш, п – б, к – қ дыбыстарын дұрыс айтуға дағдыландыру. Орыс тілінен енген сөздерде кездесетін дыбыстарды дұрыс айтуға жаттықтыру. Оқушылардың сөздік қорын байыту және белсендіру;
сөздердің мағынасына бақылау жасау (мағынасы жуық сөздер, қарама-қарсы мағыналы, көп мағыналы). Мәтін туралы жалпы түсінік. Өз бетімен оқу барысында мәтінді түсінуі. Баяндау сипатындағы құрылымында ақаулары бар мәтінді қайта өңдей алуы. Тұтас сөздер арқылы оқуға өту, «іштей оқу». Оқылғанның мазмұны бойынша қойылған сұрақтарға жауап беру; оқылған мәтін мазмұнының тақырыбымен байланыстылығы, түрлі жанрлардың ерекшеліктерін айқындау; көркем шығарманың тақырыбын, негізгі ойын анықтау; қойылған сұрақтарға дұрыс жауап құрастыра білу; көркем мәтін мен өзге (нұсқаулық, түйін) мәтіндерді интонациясын дұрыс қойып оқу (хабарлы, сұраулы, лепті) және олардың мазмұнын айтып беру; теріп оқу, рөлге бөліп оқу, оқылғанға баға беру (ұнайды/ ұнамайды). Оқу тапсырмаларын орындауға керекті ақпаратты іздеу (мұғалімнің жетекшілігімен). Мәтін, сурет, сызба түрінде берілген ақпаратты түсіну.
Жазылым:
сызбалардың көмегімен сөздің дыбыстық құрамын модельдеу. Сөйлемді модельдеу. Жазу жұмысына дайындық жаттығулары (денені дұрыс ұстау, дұрыс отыру, дәптерді дұрыс қою, қарындашты/қаламды дұрыс ұстау). Кеңістікте бағдарлау дағдысын қалыптастыру (жазу жолы, жоларалық кеңістік, жолдың жоғарғы және төменгі сызығы, көлбеу, тік). Сурет салу, үзік сызықтар, ирек сызықтар, әріп элементтерін жазу. Әріп элементтерін, бас әріптер мен кіші әріптерді, сөйлемдердің буындарын графикалық нормаларды сақтай отырып, бір-бірімен дұрыс байланыстырып, үздіксіз әрі ырғақты жазу. Айтылуы мен жазылуында алшақтық жоқ сөздерден, пунктуациялық ережелерді ескере отырып, диктант жазу. Сөйлем құрамындағы сөздердің бөлек жазылатыны. Сөйлемнің бас әріптен басталып жазылатыны, сөйлемнің соңында нүкте қойылатыны. Сөйлем, шағын мәтіндерді (3-4 сөйлем) дұрыс құрастырып жазу. Есту, есте сақтау арқылы сөздерді (3-7 сөз), жай сөйлемдерді (1-2 сөйлем) жатқа жазу. Жазғанын үлгіге қарап тексеру; каллиграфиялық дұрыс жазу;
ұғымдарды ажырату: зат және сөз заттың атауы ретінде. Қоршаған ортадағы заттардың, құбылыстардың сөз аталымдары. Сөздің белгілі бір мағына (заттардың атын, түсін, дәмін, көлемін, санын, іс-қимылын) беретінін ұғындыру, оларды орынды қолдануға үйрету. Бір затты, көп затты білдіретін сөздер. Дыбыс. Әріп. Бас әріп және кіші әріп. Дыбыс түрлері: дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажырату. Буын. Дыбыстардан буын құрау. Буындардан сөз құрау. Сөзді буынға бөлу. Дыбыстық-буындық талдау. Сөз және сөйлем. Сөздің мағынасы (сөздік жұмысы). Сөздерден сөйлем құрау. Сөйлемдерден шағын әңгіме (мәтін) құрау. Сөйлемнің тыныс белгілері (нүкте, леп белгісі, сұрақ белгісі);
дұрыс жазу ережелерімен танысу және оларды тәжірибеде қолдану:
1) бас әріппен жазылатын сөздерді (адамдардың есімдерін, жер-су аттарын, үй жануарларына берілген атауларды) анықтау, дұрыс жазу;
2) заттардың атаулары мен олардың санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді анықтау;
3) көптік жалғауды меңгеру және дұрыс қолдану;
4) жіктеу есімдіктерін ауызекі сөйлеуде дұрыс қолдану;
5) тәуелдік жалғауларын ауызекі сөйлеуде дұрыс қолдану;
6) іс-қимылды білдіретін сөздерді (етістік шақтарын) дұрыс қолдану;
7) сөйлемнің тыныс белгілерін (нүкте, үтір, сұрақ белгісі және леп белгісі) дұрыс қойып жазу;
8) мұғалім көмегімен сөздерді тасымалдау.
Пән мазмұны оқу бөлімдері бойынша ұйымдастырылған. Әр бөлім өз кезегінде әрі қарай бөлімшелерге бөлінген. Бөлімшелерде оқу мақсаттары белгіленген, олар білім немесе түсінік, дағды немесе білік бойынша күтілетін нәтижелер түрінде берілген. Әрбір кіші бөлімшенің ішінде бірізділікпен орналастырылған және сол арқылы мұғалімге өз жұмысын жоспарлауға, оқушылардың еңбегін бағалауға оқытудың келесі кезеңі туралы ақпараттандыруға мүмкіндік беретін оқу мақсаттары бірізділікпен орналастырылған:
2-кесте
1-сынып
|
№
|
Сөйлеу әрекеттерінің түрлері
|
Дағдылар
|
|
Тыңдалым және айтылым
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
|
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
|
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
|
1.4 Оқиғаны болжау
|
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
|
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
|
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
|
1.8 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту
|
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
|
2
|
Оқылым
|
2.1 Оқу түрлерін қолдану
|
2.2 Оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну
|
2.3 Мәтіннің құрылымдық бөліктерін ажырату
|
2.4 2.4 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
|
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
|
2.6 Мәтіннің түрлері мен жанрын, стилін анықтау
|
2.7 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты алу
|
2.8 Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау
|
2.9 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату
|
3
|
Жазылым
|
3.3 Жоспар құру
|
3.4 Оқыған/тыңдаған материалдың мазмұнын жазу
|
3.5 Мәтінді түрлі формада (тірек сөздер, сызбалар, суреттер, белгілер арқылы ) құрастыру
|
3. 6 Түрлі жанрда шығармашылық мәтін жазу
|
3.7 Қатені табу және түзету
|
3.8 Каллиграфиялық нормаларды сақтау
|
3.9 Орфографиялық нормаларды сақтау
|
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
|
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
|
Бағдарламада «Оқу мақсаттары» кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгіде бірінші белгі – сыныбын, екінші және үшінші белгі – бөлімнің және бөлімшенің реттік санын, төртінші белгі оқу мақсатының реттік номерін көрсетеді. Мысалы, 1.1.2.1. кодында «1» - сыныбы, «1» - «Тыңдалым және айтылым» бөлімі, «2» - бөлімшеcі, «1» - оқу мақсатының реттік саны.
Ескерту. «Жазылым» бөлімі бойынша:
Ж 1 «Мәтін түрлеріне сәйкес өз мәтінін құрастырып жазу»;
Ж 2 «Түрлі стильде мәтін жазу» бөлімшелерінің оқу мақсаттары 2-4 сыныпта «Қазақ тілі» пәнінде қарастырылады.
Оқыту мақсаттарының жүйесі:
1) тыңдалым және айтылым:
3-кесте
Дағдылар
|
Оқу мақсаттары
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
|
1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем, мәтін) ажырату, тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну
|
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
|
1.1.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтінде кім? (не?) туралы айтылғанын анықтау
|
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
|
1.1.3.1 мұғалімнің көмегімен оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау
|
1.4 Оқиғаны болжау
|
1.1.4.1 мәтіннің мазмұнын тақырыбы немесе оның иллюстрациясы бойынша болжау
|
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
|
1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдану
|
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
|
1.1.6.1 сөйлеу барысында сипаттау/салыстыру сөздерін, вербалды емес қарым-қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), дауыс ырғағын, мәнерін, қарқынын, сөз арасындағы кідірісті қолдану
|
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
|
1.1.7.1 тыңдалған мәтінге өз көзқарасын жай сөйлеммен білдіру (ұнайды/ ұнамайды)
|
1.8Берілген тақырыпқа әңгіме құрап айту
|
1.1.8.1 берілген сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрап айту
|
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
|
1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау
|
1.1.9.2 дыбыстардың мағына ажыратушылық қызметін түсіну
|
1.1.9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
|
2) оқылым:
4-кесте
Дағдылар
|
Оқу мақсаттары
|
2.1 Оқу түрлерін қолдану
|
1.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу
|
1.2.1.2оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
|
2.2 Оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну
|
1.2.2.1 мәтінде автордың кім? (не?) туралы айтқысы келгенін түсіну
|
2.3 Мәтіннің құрылымдық бөліктерін ажырату
|
1.2.3.1 мұғалімнің көмегімен оқыған мәтіннің тақырыбын, басын, ортасын және соңын анықтау
|
2.4 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
|
1.2.4.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
|
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
|
1.2.5.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
|
2.6 Мәтіннің түрлері мен жанрын, стилін анықтау
|
1.2.6.1 мұғалімнің көмегімен әңгімелеу мәтінін/ ерекшелігіне қарай мәтін жанрын (өлең, әңгіме, ертегі)/ стилін (көркем және бейкөркем) ажырату
|
2.7 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты алу
|
1.2.7.1 әліпби ретімен құрылған дереккөздерден (сөздіктер, анықтамалықтар, суретті кітаптар, энциклопедия) ақпараттарды табу
|
2.8 Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау
|
1.2.8.1 мұғалімнің көмегімен түрлі жанрдағы (ертегі, әңгіме, өлең) және стильдегі (көркем және бейкөркем) мәтіндерді салыстыру
|
2.9 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату
|
1.2.9.1 әріпті тану, ажырату және оны дыбыспен сәйкестендіру
|
1.2.9.2 дыбыстардың сөздегі қызметін түсіну (ь,ъ таңбалары, ф, в, ц, ч дыбыстары, ё, ю, я қосарлы дыбыстары) және дұрыс оқу
|
3) жазылым:
5-кесте
Дағдылар
|
Оқу мақсаттары
|
3.3 Жоспар құру
|
1.3.3.1 мұғалім көмегімен мәтінге суреттер, сызбалар арқылы жоспар құрып, оған ат (тақырып) қою
|
3.4 Оқыған/тыңдаған материалдың мазмұнын жазу
|
1.3.4.1 мұғалім көмегімен оқыған/тыңдаған мәтіндердегі ақпаратты сурет, сызба, белгілер қолданып жеткізу
|
3.5 Мәтінді түрлі формада құрастыру
|
1.3.5.1 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
|
3.6 Түрлі жанрда шығармашылық мәтін жазу
|
1.3.6.1* мұғалімнің көмегімен әртүрлі жанр бойынша (хат, құттықтау хат, хабарлама, нұсқаулық) шағын мәтін/жай сөйлемдер құрап жазу
|
3.7 Қатені табу және түзету
|
1.3.7.1 мұғалімнің көмегімен сөз, сөйлем, мәтінді тексеру және қателерін түзету
|
3.8 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
|
1.3.8.1 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
|
3.9 Орфографиялық нормаларды сақтау
|
1.3.9.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді мұғалімнің айтуы бойынша жазу
|
1.3.9.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді ажырату
|
1.3.9.3 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген
атауларды) анықтау
|
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
|
1.3.10.1 заттың атын, санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді ажырату және орынды қолдану
|
1.3.10.2 тәуелдік және жіктік жалғауларының қарапайым формаларын (терминсіз) қолдану
|
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
|
1.3.11.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
|
Ұзақ мерзімді жоспар:
6-кесте
|
Ортақ тақырып
|
Сөйлеу әрекетінің түрлері
|
Дағдылар
|
Оқу мақсаттары
|
І-тоқсан
|
Әліппеге дейінгі кезең
|
1 Өзім туралы
2 Менің мектебім |
Тыңдалым және айтылым
Оқылым
Жазылым
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
1.4 Оқиғаны болжау
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
1.8 Берілген тақырыпқа әңгіме құрап айту
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
|
1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем, мәтін) ажырату, тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну
1.1.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтінде кім? (не?) туралы айтылғанын анықтау
1.1.3.1 мұғалімнің көмегімен оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау
1.1.4.1 мәтіннің мазмұнын тақырыбы немесе оның иллюстрациясы бойынша болжау
1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдана білу
1.1.6.1 сөйлеу барысында сипаттау/салыстыру сөздерін, вербалды емес қарым-қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), дауыс ырғағын, мәнерін, қарқынын, сөз арасындағы кідірісті қолдану)
1.1.7.1 тыңдалған мәтінге өз көзқарасын жай сөйлеммен білдіру (ұнайды/ ұнамайды)
1.1.8.1 берілген сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрап айту
1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты,
дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау
1.1.9.2 дыбыстардың мағына ажыратушылық қызметін түсіну
1.1. 9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
|
Әліппе кезеңі
|
2.1 Оқу түрлерін қолдану
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
|
1.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу
1.2.5.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
1.2.5.2 оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу
1.2.5.3 әріпті тану, ажырату және оны дыбыспен сәйкестендіру
|
3.3 Жоспар құру
3.4 Оқыған/тыңдаған материалдың мазмұнын жазу
3.8 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
|
1.3.3.1 мұғалім көмегімен мәтінге суреттер, сызбалар арқылы жоспар құрып, оған ат (тақырып) қою
1.3.4.1 мұғалім көмегімен оқыған/тыңдаған мәтіндердегі ақпаратты сурет, сызба, белгілер қолданып жеткізу
1.3. 8.1 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
1.3.10.1 заттың атын, санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді ажырата алу және орынды қолдана білу
1.3.10.2 тәуелдік және жіктік жалғауларының қарапайым формаларын қолдана алу (терминсіз)
1.3.11.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
|
ІІ-тоқсан
|
Әліппе кезеңі
|
3 Менің отбасым және достарым
4 Бізді қоршаған әлем
|
Тыңдалым және айтылым
Оқылым
Жазылым
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
1.4 Оқиғаны болжау
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
1.8 Берілген тақырыпқа әңгіме құрап айту
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
|
1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем, мәтін) ажырату, тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну
1.1.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтінде кім? (не?) туралы айтылғанын
1.1.3.1 мұғалімнің көмегімен оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау
1.1.4.1 мәтіннің мазмұнын тақырыбы немесе оның иллюстрациясы бойынша болжау
1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдана білу
1.1.6.1 сөйлеу барысында сипаттау/салыстыру сөздерін, вербалды емес қарым-қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), дауыс ырғағын, мәнерін, қарқынын, сөз арасындағы кідірісті қолдану
1.1.7.1 тыңдалған мәтінге өз көзқарасын жай сөйлеммен білдіру (ұнайды/ ұнамайды)
1.1.8.1 берілген сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрап айту
1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау
1.1.9.2 дыбыстардың мағына ажыратушылық қызметін түсіну
1.1.9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
|
2.1 Оқу түрлерін қолдану
2.2 Оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну
2.4 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
2.6 Мәтіннің түрлері мен жанрын, стилін анықтау
2.9 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату
3.5 Мәтінді түрлі формада құрастыру
3.6 Түрлі жанрда шығармашылық мәтін жазу
3.8 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
3.9 Орфографиялық нормаларды сақтау
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
|
1.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу.
1.2.1.2оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
1.2.2.1 мәтінде автордың кім? (не?) туралы айтқысы келгенін түсіну
1.2.4.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
1.2.5.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап
1.2.6.1* мұғалімнің көмегімен ерекшелігіне қарай мәтін жанрын (өлең, әңгіме, ертегі) ажырату
1.2.9.1 әріпті тану, ажырату және оны дыбыспен сәйкестендіру
1.3.5.1 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
1.3.6.1 мұғалімнің көмегімен әртүрлі жанр бойынша (хат, құттықтау хат, хабарлама, нұсқаулық) шағын мәтін/жай сөйлемдер құрап жазу.
1.3.8.1 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу.
1.3.9.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді ажырату
1.3.9.3 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген
атауларды) анықтау
1.3.10.1 заттың атын, санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді ажырата алу және орынды қолдана білу
1.3.10.2 тәуелдік және жіктік жалғауларының қарапайым формаларын қолдана алу (терминсіз)
1.3.11.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті
тыныс белгілерін қою
1.3.9.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді ажырату
|
ІІІ- тоқсан
|
Әліппе кезеңі
|
5 Саяхат
6 Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті
|
Тыңдалым және айтылым
Оқылым
Жазылым
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
1.4 Оқиғаны болжау
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
1.8 Берілген тақырыпқа әңгіме құрап айту
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
2.1 Оқу түрлерін қолдану
2.2 Оқыған мәтіннің мазмұнын түсіну
2.4 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
2.6 Мәтіннің түрлері мен жанрын, стилін анықтау
2.9 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату
3.5 Мәтінді түрлі формада құрастыру
3.6 Түрлі жанрда шығармашылық мәтін жазу
3.8 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
|
1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем, мәтін) ажырату, тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну
1.1.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтінде кім? (не?) туралы айтылғанын
1.1.3.1 мұғалімнің көмегімен оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау
1.1.4.1 мәтіннің мазмұнын тақырыбы немесе оның иллюстрациясы бойынша болжау
1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдана білу
1.1.6.1 сөйлеу барысында сипаттау/салыстыру сөздерін, вербалды емес қарым-қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), дауыс ырғағын, мәнерін, қарқынын, сөз арасындағы кідірісті қолдану)
1.1.7.1 тыңдалған мәтінге өз көзқарасын жай сөйлеммен білдіру (ұнайды/ ұнамайды)
1.1.8.1 берілген сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрап айту
1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау
1.1.9.2 дыбыстардың мағына ажыратушылық қызметін түсіну
1.1.9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
1.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу
1.2.1.2оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
1.2.2.1 мәтінде автордың кім (не) туралы айтқысы келгенін түсіну
1.2.4.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
1.2.5.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап
1.2.6.1* мұғалімнің көмегімен әңгімелеу мәтінін, ерекшелігіне қарай мәтін жанрын (өлең, әңгіме, ертегі) ажырату
1.2.9.1 әріпті тану, ажырату және оны дыбыспен сәйкестендіру
1.2.9.2 дыбыстардың сөздегі қызметін түсіну (ь,ъ таңбалары, ф, в, ц, ч дыбыстары, ё, ю, я қосарлы дыбыстары) және дұрыс оқу
1.3.5.1 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
1.3.6.1 мұғалімнің көмегімен әртүрлі жанр бойынша (хат, құттықтау хат, хабарлама, нұсқаулық) шағын мәтін/жай сөйлемдер құрап жазу.
1.3.8.1 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу.
1.3.10.1 заттың атын, санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді ажырата алу және орынды қолдана білу
1.3.10.2 тәуелдік және жіктік жалғауларының қарапайым формаларын қолдана алу (терминсіз)
1.3.11.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті
тыныс белгілерін қою
|
ІV-тоқсан
|
Әліппеден кейінгі кезең
|
7 Тағам және сусын
8 Дені саудың – жаны сау
|
|
1.1 Тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
1.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау
1.3 Тыңдалған материалды мазмұндау
1.4 Оқиғаны болжау
1.5 Түрлі жағдаяттарда тілдік нормаларды дұрыс қолдану
1.6 Тыңдаушының назарын аудару
1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту
1.8Берілген тақырыпқа әңгіме құрап айту
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
2.1 Оқу түрлерін қолдану
2.2 Оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну
2.3 Мәтіннің құрылымдық бөліктерін ажырату
2.4 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
2.5 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
2.6 Мәтіннің түрлері мен жанрын, стилін анықтау
2.7 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты алу
2.8 Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау
2.9 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату
3.3 Жоспар құру
3.4 Оқыған/тыңдаған материалдың мазмұнын жазу
3.5 Мәтінді түрлі формада құрастыру
3.6 Түрлі жанрда шығармашылық мәтін жазу
3.7 Қатені табу және түзету
3.8 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
3.9 Орфографиялық нормаларды сақтау
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
|
1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем, мәтін) ажырату, тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну
1.1.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтінде кім? (не?) туралы айтылғанын
1.1.3.1 мұғалімнің көмегімен оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау
1.1.4.1 мәтіннің мазмұнын тақырыбы немесе оның иллюстрациясы бойынша болжау
1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдана білу
1.1.6.1 сөйлеу барысында сипаттау/салыстыру сөздерін, вербалды емес қарым-қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), дауыс ырғағын, мәнерін, қарқынын, сөз арасындағы кідірісті қолдану)
1.1.7.1 тыңдалған мәтінге өз көзқарасын жай сөйлеммен білдіру (ұнайды/ ұнамайды)
1.1.8.1 берілген сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрап айту
1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау
1.1.9.2 дыбыстардың мағына ажыратушылық қызметін түсіну
1.1.9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
1.2.1.2оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
1.2.2.1 мәтінде автордың кім? (не?) туралы айтқысы келгенін түсіну
1.2.3.1 мұғалімнің көмегімен оқыған мәтіннің тақырыбын, басын, ортасын
1.2.4.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
1.2.5.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап
1.2.6.1 мұғалімнің көмегімен стилін (көркем және бейкөркем)
1.2.7.1 әліпби ретімен құрылған дереккөздерден (сөздіктер, анықтамалықтар, суретті кітаптар, энциклопедия) ақпараттарды табу
1.2.8.1 мұғалімнің көмегімен түрлі жанрдағы (ертегі, әңгіме, өлең) және стильдегі (көркем және бейкөркем) мәтіндерді салыстыру
1.2.9.1 әріпті тану, ажырату және оны дыбыспен сәйкестендіру
1.2.9.2 дыбыстардың сөздегі қызметін түсіну (ь,ъ таңбалары, ф, в, ц, ч дыбыстары, ё, ю, я қосарлы дыбыстары) және дұрыс оқу
1.3.3.1 мұғалім көмегімен мәтінге суреттер, сызбалар арқылы жоспар құрып,
1.3.4.1 мұғалім көмегімен оқыған/тыңдаған мәтіндердегі ақпаратты сурет, сызба, белгілер қолданып жеткізу
1.3.5.1 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
1.3.6.1 мұғалімнің көмегімен әртүрлі жанр бойынша (хат, құттықтау хат, хабарлама, нұсқаулық) шағын мәтін/жай сөйлемдер құрап жазу.
1.3.7.1 мұғалімнің көмегімен сөз, сөйлем, мәтінді тексеру және қателерін түзету.
1.3. 8.1 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
1.3.9.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді мұғалімнің айтуы бойынша жазу
1.3.10.2 тәуелдік және жіктік жалғауларының қарапайым формаларын қолдана алу (терминсіз)
|
Ескерту:
1) «*» белгіленген оқу мақсаттарын ішінара қолдануға болады.
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2016 жылғы 8 сәуірдегі
№ 266 бұйрығына 2-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 176-қосымша
Достарыңызбен бөлісу: |
