Бесінші аналитикалыќ топќа сілтімен т±нбаѓа т‰сетін Mg2+, Mn2+, Fe2+, FeJ+ катиондары ќ±райды

Реакцияның орындалуы

Сынауыққа Na₂HPO₄ ерітіндісі мен барий хлоридінің 5-10 тамшыларын алып, әрекеттестіру. Тұнбаның ерігіштігін тексеру.

BaCl₂ натрий гидрофосфатымен ақ түсті BaHPO₄ тұнбасын береді. Аммиак қатысында барий фосфаты пайда болады.

BaCl₂ + Na₂HPO₄ + 2 NH₄OH→ BaHPO₄↓+ 2 NH₄Cl + 2 NaOH (49)

HPO₄^2- + 3 Ba²⁺ + 2 NH₃→ Ba₃(PO₄)₂ + 2 NH₄⁺

Ba₃(PO₄)₂ минералды қышқылдарда ериді.

Ba₃(PO₄)₂ + 6 HNO₃→ 3 Ba(NO₃)₂ + 2 H₃PO₄ (50)

9.5.2 AgNO₃ әрекеттесуі.

Реакцияның орындалуы

Сынауыққа H₃PO₄ пен AgNO₃ ерітінділерінің әрқайсысынан 5-10 тамшыдан алып, сары тұнбаның түзілгенін байқау. Тұнбаның HNO₃ пен аммиак ерітінділеріндегі ерігіштігін тексеру.

Күміс нитраты фосфаттармен сары түсті Ag₃PO₄ тұнбасын түзеді. Ag₃PO₄ азот қышқылында, аммиак ерітіндісінде ериді.

Na₂HPO₄ + 3 AgNO₃→ Ag₃PO₄↓ + 3 NaNO₃ + HNO₃ (51)

PO₄^3- + 3 AgNO₃→ Ag₃PO₄

Ag₃PO₄↓ + 3 H⁺→ 3 Ag⁺ + H₃PO₄
9.5.3 Магнезиялық қоспамен (MgCl₂ + NH₄Cl) әрекеттесуі.

Реакцияның орындалуы

Сынауыққа 2-3 тамшыдан MgCl₂ мен NH₄Cl алып, оған Na₂HPO₄ қосып, араластырып, 2-3 тамшы аммиак ерітіндісін қосады. Ерітінді лайланады.

Магнезиялық қоспа натрий гидрофосфатымен әрекеттесіп, ақ түсті тұнба береді.

MgCl₂ + NH₄Cl + Na₂HPO₄→ MgNH₄PO₄ + 2 NaCl (52)

HPO₄^2- + Mg²⁺ + NH₄⁺→ MgNH₄PO₄

Реакцияның орындалуы

Сынауыққа натрий гидрофосфатының 1-2 тамшысын алып, оған 5-6 тамшы концентрлі HNO₃ қосып барып, 8-10 тамшы аммоний молибдатын қосады.

Концентрлі HNO₃ еріген аммоний молибдаты фосфаттарымен аммоний фосформолибдатының сары түсті кристалдық тұнбасын түзеді:

Na₂HPO₄ + 3 NH₄Cl + 12(NH₄)₂MoO₄ + 24 HNO₃→

(NH₄)₃H₄[P(Mo₂O₇)₆] + 10 H₂O + 24 NH₄NO₃ + 2 NaCl (53)

PO₄^3- + 3 NH₄⁺ + 12 MoO₄^2- + 24 H⁺→ (NH₄)₃H₄[P(Mo₂O₇)₆] + 10 H₂O

Тұнба түсу үшін реагент артық мөлшерде алынуы қажет, егер де фосфат иондары жеткіліксіз болса, тұнба түзілмейді, бірақ ерітінді сары түске боялады. Ерітіндіге кристалдық NH₄NO₃ қосылса, реакцияның сезгіштігі артады. Мұның себебі неде?