Білім алушыларды тәрбиелеуде қҰндылықҚа бағытталған тәсілді жүзеге асыру бағдарламасы
жүктеу/скачать 5.22 Mb. Pdf көрінісі
|
| Канада мен Австралияда штаттар мен аумақтардың басшылары
құқықтық білім беруді ұйымдастыруға күш салды. Канадада азаматтық тәрбиеге бірыңғай тәсілді әзірлеу мақсатында азаматтық және құқықтық тәрбиенің маңызды бағыттарын қамтитын «Қоғамды зерттеу» пәні бойынша бірыңғай ұйымдар құрылды, ол бойынша сол немесе өзге одаққа кіретін штаттардың немесе юрисдикциялардың оқу жоспарлары әзірленеді [13]. Құқықтық сананы, азаматтық құндылықтарды және оқушылардың белсенді азаматтық позициясын қалыптастыруға жауап беретін білім беру стандарттарын және/немесе азаматтық ғылым мен байланысты пәндер шеңберін құру мемлекеттің осы білім саласын бақылауды күшейту әрекеті және зерттеушілер мен азаматтық ғылымның жаңа бағдарламаларын жасаушыларды тарту әрекеті ретінде қарастырылуы мүмкін. Бұл ретте англо-саксон әлемі елдерінде қазіргі кезеңде құқықтық білім беру мен тәрбиелеуді ұйымдастыру мемлекеттің, қоғамдық ұйымдардың, қоғамдық бірлестіктердің, діни қауымдастықтардың күш-жігерінің топтасуын көрсетеді. Ағылшын елдері үшін құқықтық тәрбиені іске асырумен байланысты қызметтің жалпы бағыттарын атап көрсетеді, атап айтқанда: құқықтық тәрбиеге тікелей қатысы бар білім беруді және дағдыларды дамытуды жүзеге асыру, бұл оқушының азаматтық құндылықтары мен белсенді азаматтық ұстанымын қалыптастыруға мүмкіндік береді (бағдарламаларды таңдау, пәндерге немесе оқу жоспарына уақыт бөлу, ресми бағдарламаларды әзірлеушілермен шарттар жасасу және құқықтық білім ресурстарының дерекқорына қосылуды қамтамасыз ету, құқықтық тәрбиенің пәнаралық сабақтастығын қамтамасыз ету) және мектеп, ЖОО шеңберінде тәрбие процесін ішкі-институционалдық өзара іс-қимыл. Ағылшын тілді елдерде құқықтық және азаматтық тәрбие және азаматтық ғылым бағдарламаларын әзірлеумен айналысатын бірқатар ұйымдар бар. Бұл басқа жалпы білім беретін пәндер бойынша бағдарламаларды әзірлеумен қатар құқықтық тәрбие мәселелерін зерттейтін арнайы орталықтар мен ұйымдар. Мемлекеттік емес ұйымдардан басқа, жеке ғалымдар, университеттер мен колледждердің жұмыс топтары құқықтық сауаттылық пен құқықтық сананы арттыруды зерттеу мәселелерімен айналысады [13]. Бұл жұмыс нормативтік-құқықтық және реттеушілік қамтамасыз етуді (заңнамалық актілер мен нормативтік құжаттар, стандарттар, шеңберлер 364 жиынтығы), сондай-ақ әдістемелік қамтамасыз етуді (бағдарламалар, дерекқорлар, ОӘК, әдістемелік әзірлемелер, технологиялар, педагог кадрларды даярлау және қайта даярлау жүйесі) білдіреді. Әдістемелік қамтамасыз ету «Қоғамды зерттеу» пәніндегі құқықтық тәрбиеге қатысы бар модульдерді білдіреді, «Азаматтану» пәнінің ОӘК ретінде оқу орнының қосымша және сабақтан тыс оқу-тәрбие қызметінің бағдарламалары түрінде міндетті пәндерге енгізуге арналған тақырыптық ресурс болып табылады [13]. Қазіргі Германияда көптеген еуропалық мемлекеттердің қазіргі демократиялық және әлеуметтік жүйесінің негізін құрайтын адамның құқықтық тәрбиесі туралы теорияның пайда болуына қайта-қайта бет бұратын процестер жүріп жатыр. Құқықтық тәрбие философиясында жеке тұлға мен жеке ерік бостандығы туралы идеялар басым, яғни, әр адамның шексіз эмпирикалық еркіндіктен бас тартуы. Неміс ғалымдарының құқықтық сананы қалыптастыру, арттыру жеке бостандықты (жалпы бостандықты) сақтау мақсатында өзінің жеке ерік-жігерін қоғамдық ерік-жігерге бағындыру қабілетінде жеке ерік-жігердің (құқықтың) қоғамнан қақтығысын шешу ретінде қарастырылады. Осы негізде бірқатар құжаттар әзірленді, мысалы: «Мектептегі міндеттің құқықтық негіздері» [14]. Атап айтқанда, бұл құжатта оқушының міндеттері көрсетілген: «...мектептер саясаткерлерге жүктелген міндеттерін орындай алуы үшін сіз мектеп оқушысы ретінде мектеп міндеттемесінің бір бөлігі болып табыласыз. Бұл сіз үшін: - мектеп сабақтарына (сабақтарына) тұрақты және уақтылы қатысу; - сабақтан тыс өткізілетін міндетті іс-шараларға қатысу, мысалы, мектеп экскурсиялары мен бүкіл сынып сапарлары; - сабаққа белсенді қатысу және мектептегі үй тапсырмаларын орындау және т.б. білдіреді [14]. Германия Федеративтік Республикасындағы жастар қозғалысы – бұл мемлекетте жоғары құқықтық санасы бар дамыған азаматтық қоғамның болуының белгісі. Ол оқушы жастардың, жастардың үкіметтік емес, жиі халықаралық ұйымдардың және жастармен жұмыс жөніндегі мамандандырылған ұйымдардың өкілдерін біріктіреді, оның мәселелерімен отбасы, қарттар, әйелдер және жастар істері жөніндегі Федералдық министрлік айналысады [15]. Жастар ұйымдары жастарды құқықтық тәрбиелеу мен оқытуды, қарым- қатынас жасауды және бос уақытын қалыптастыруды, құқықтық көмек көрсетуді және консультациялар беруді, мемлекет пен қоғам алдында өмірдің барлық салаларында жастардың қағидаттарын ұсынуды мақсат етеді. жүктеу/скачать 5.22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|