534
рухани қанағат әкеле ме дегенді түсіну үшін өзімізге сұрақтар қоямыз?
Тұлғаның қызығушылықтары мен бейімділіктерін уақытында қалай
қарастыруға болады, оларды қалай ерте жастан-ақ көру мүмкін?
Түлектердің кәсіби өзін-өзі анықтауында кездесетін проблемалар
мектептегі кәсіптік бағдар беру жұмысын ұйымдастыруға жаңаша көзқараспен
қарауға мәжбүр етеді. Кәсіби бағдар - бұл кәсіби өзін-өзі анықтауға бағытталған
іс-шаралар жүйесі. Кәсіптік бағдар беруді тек орта мектепте ғана ұсыну керек
деп ойлау қате.
Кәсіби бағдар алдымен отбасынан басталады. Бұл ата-аналардың ерте
балалық шақтан бастап баласының қандай қабілеттерге ие екенін, қандай
ойындарға
қызығушылық танытатынын, баланың алаңда балалармен не
ойнайтынын байқауынан басталады. Егер ата-ана өзінің жұмысына өмірінің
маңызды бөлігі ретінде қарайтын болса, оны өзін-өзі жүзеге асырудың және
өзін-өзі көрсетудің құралы ретінде қарастырса, онда бала өмірге қанағаттану
еңбекпен тікелей байланысты және керісінше екенін ерте жастан біледі.
Сондықтан мектеп үшін ата-аналарға балаларының кәсіби өзін-өзі анықтауға
дайындығын қалыптастыру кезеңінде көмектесу өте маңызды.
Біздің
ойымызша, оқушылардың табысты өзін-өзі анықтауда сынып
жетекшісінің оңтайлы және жүйесі құрастырған кәсіби бағдар беру жұмысы
маңызды рөл атқара алады.
Класс жетекші сынып оқушыларын ала отырып, бірінші ата-аналар
жиналысында ата-аналарға өз сыныптарының балаларын өз мамандықтарының
ерекшеліктері туралы әңгімелеп, оларды жұмыс орнына, өндіріске шақыруды
ұсынады. Бұл жоба кәсіптік
бағдар беру мазмұнымен қатар, жас ұрпақты
тәрбиелеуде мектеппен ынтымақтастықта ата-аналардың белсенді позициясын
алады. Біздің ойымызша, әрбір ата-ана, балаларының бақытты болашағын
қамтамасыз етуге тікелей мүдделі және олардың өз әлеуетін барынша арттыра
алатын сенімді, құрметті, жоғары ақылы және қызықты мамандық алуына
барлық күш-жігерін салуға дайын.
Сыныптан тыс жұмыс жүйесінде 9-10
сыныптарда өңірлердң еңбек
нарығын талдауға, атап айтқанда әр түрлі жоғары оқу орындарының
талаптарымен, мамандықтарымен танысуға арналған бірқатар сынып сағаттары
жоспарланады.
Кейбір сынып сағаттарында мекемелердің интерактивті цифрлық
платформасының материалдары мен жаңа мамандықтар атласы зерттеуге
ұсынылады. Сонымен қатар, кәсіби тестілеуді өткізу үшін жұмыспен қамту
орталығының психологтары мен мамандары шақырылады.
Мамандық таңдау - адамның өмірде қабылдайтын ең жауапты
шешімдерінің бірі. Балаға тәуелсіздікке
қалай ұмтылғанына қарамастан, ең
бастысы - ересек адамның қолдау сезімін көрсету керек. Балалар үшін олардың
өзін-өзі анықтаудың қиын жолында жалғыз қалмағаны маңызды, олардың қай
жолды таңдағанына қарамастан қиын уақытта қолдап, көмектесетін ересек
адамның болуы міндетті. Бұл сезім олардың қабілеттеріне деген сенімділікті
арттырып, оларды тек білімдік қана емес, сонымен қатар кәсіби деңгейге
жетуге талпындырады.
535
Отбасы мен мектептің бірлескен міндеті
- осы таңдаудың кеңдігін
көрсету, мамандық таңдау кезекті жүктеме ғана емес, сонымен бірге отбасы
мен мектеп баланың бүкіл өмір. мектебінде бірге жүре алатын қызықты және
ақпараттық ізденіс жасауға көмектесу.
Сонда ғана Конфуций тұжырымдаған қағида біздің балаларымыздың
өмірінде жүзеге асады: «Өзіңізге ұнайтын жұмыс таңдап алыңыз, сонда сіздің
өміріңізде бір күн де жұмыс істеуге тура келмейді».
Достарыңызбен бөлісу: