Білім алушыларды тәрбиелеуде қҰндылықҚа бағытталған тәсілді жүзеге асыру бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет238/250
Дата14.09.2023
өлшемі5.22 Mb.
#477514
түріБағдарламасы
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   250
құндылыққа негізделген 1 бөлім

аналарға арналған әңгімелесу сыныптық жобасы 
Мектептегі жылдар байқалмай аяқталады және біздің балаларымыз «кім 
болуды» шешуі керек. Мамандық таңдау - бұл әр адамның өміріндегі өте 
маңызды қадам. Ұлы классик В.В.Маяковский «барлық мамандық жақсы, 
талғаммен таңдаңыз» деп айтса да, шын мәнінде қазіргі балаларға мұндай 
таңдау жасау оңай емес. Мұның бірнеше себептері бар. 
Біріншіден, біз тез өзгеретін әлемде өмір сүріп жатырмыз, мұнда 
футурологтардың болжауынша қазіргі мектеп оқушыларының шамамен 65% -ы 
әлі жоқ мамандықтар бойынша жұмыс істейтін болады. 
Екіншіден, осындай белгісіздік жағдайында және «бірден бәріне 
қатысты» үлкен ақпарат ағынында кәсіби таңдау мәселесі әрдайым маңызды 
және басымдық ретінде қабылдана бермейді, бұл оқушыларға өз назарын осы 
мәселеге шоғырландыруға мүмкіндік бермейді. 
Үшіншіден, жас ұрпақтың ақпараттың шамадан тыс жүктелуіне 
реакциясы көбінесе пассивтілік пен инфантилизм болып табылады: балалар 
«осында және қазір» өмір сүруге ұмтылады, ал кәсіби таңдау қажеттілігін олар 
кешіктірілген перспектива ретінде қабылдайды. 
Мектептің міндеті - оқушыларға кәсіби бағытта ерте өзін-өзі анықтауға 
көмектесу. Әрине, 9-сыныптағы профильге дейінгі курстар, орта жалпы білім 
беру деңгейінде мамандандырылған сыныптарды енгізу осы міндеттерді 
шешуге бағытталған, оқушыларды өзін-өзі анықтауға жауапкершілікпен 
қарауға итермелейді, бірақ тіпті бір немесе басқа профиль бағытын таңдап 
алған балалардың өзі өз таңдауын өзгертеді немесе қате таңдау арқылы 
өздерінің қабілетін төмендетеді және мұндай жағдайлар жиі кездеседі,. 
Біз, ересектер, мамандық шынымен жасөспірімне ұнай ма, онын 
қызықтыра ма, оны игере ала ма, осы мамандық оған материалдық табыс пен 


534 
рухани қанағат әкеле ме дегенді түсіну үшін өзімізге сұрақтар қоямыз? 
Тұлғаның қызығушылықтары мен бейімділіктерін уақытында қалай 
қарастыруға болады, оларды қалай ерте жастан-ақ көру мүмкін?
Түлектердің кәсіби өзін-өзі анықтауында кездесетін проблемалар 
мектептегі кәсіптік бағдар беру жұмысын ұйымдастыруға жаңаша көзқараспен 
қарауға мәжбүр етеді. Кәсіби бағдар - бұл кәсіби өзін-өзі анықтауға бағытталған 
іс-шаралар жүйесі. Кәсіптік бағдар беруді тек орта мектепте ғана ұсыну керек 
деп ойлау қате. 
Кәсіби бағдар алдымен отбасынан басталады. Бұл ата-аналардың ерте 
балалық шақтан бастап баласының қандай қабілеттерге ие екенін, қандай 
ойындарға қызығушылық танытатынын, баланың алаңда балалармен не 
ойнайтынын байқауынан басталады. Егер ата-ана өзінің жұмысына өмірінің 
маңызды бөлігі ретінде қарайтын болса, оны өзін-өзі жүзеге асырудың және 
өзін-өзі көрсетудің құралы ретінде қарастырса, онда бала өмірге қанағаттану 
еңбекпен тікелей байланысты және керісінше екенін ерте жастан біледі. 
Сондықтан мектеп үшін ата-аналарға балаларының кәсіби өзін-өзі анықтауға 
дайындығын қалыптастыру кезеңінде көмектесу өте маңызды. 
Біздің ойымызша, оқушылардың табысты өзін-өзі анықтауда сынып 
жетекшісінің оңтайлы және жүйесі құрастырған кәсіби бағдар беру жұмысы 
маңызды рөл атқара алады.
Класс жетекші сынып оқушыларын ала отырып, бірінші ата-аналар 
жиналысында ата-аналарға өз сыныптарының балаларын өз мамандықтарының 
ерекшеліктері туралы әңгімелеп, оларды жұмыс орнына, өндіріске шақыруды 
ұсынады. Бұл жоба кәсіптік бағдар беру мазмұнымен қатар, жас ұрпақты 
тәрбиелеуде мектеппен ынтымақтастықта ата-аналардың белсенді позициясын 
алады. Біздің ойымызша, әрбір ата-ана, балаларының бақытты болашағын 
қамтамасыз етуге тікелей мүдделі және олардың өз әлеуетін барынша арттыра 
алатын сенімді, құрметті, жоғары ақылы және қызықты мамандық алуына 
барлық күш-жігерін салуға дайын.
Сыныптан тыс жұмыс жүйесінде 9-10 сыныптарда өңірлердң еңбек 
нарығын талдауға, атап айтқанда әр түрлі жоғары оқу орындарының 
талаптарымен, мамандықтарымен танысуға арналған бірқатар сынып сағаттары 
жоспарланады.
Кейбір сынып сағаттарында мекемелердің интерактивті цифрлық 
платформасының материалдары мен жаңа мамандықтар атласы зерттеуге 
ұсынылады. Сонымен қатар, кәсіби тестілеуді өткізу үшін жұмыспен қамту 
орталығының психологтары мен мамандары шақырылады. 
Мамандық таңдау - адамның өмірде қабылдайтын ең жауапты 
шешімдерінің бірі. Балаға тәуелсіздікке қалай ұмтылғанына қарамастан, ең 
бастысы - ересек адамның қолдау сезімін көрсету керек. Балалар үшін олардың 
өзін-өзі анықтаудың қиын жолында жалғыз қалмағаны маңызды, олардың қай 
жолды таңдағанына қарамастан қиын уақытта қолдап, көмектесетін ересек 
адамның болуы міндетті. Бұл сезім олардың қабілеттеріне деген сенімділікті 
арттырып, оларды тек білімдік қана емес, сонымен қатар кәсіби деңгейге 
жетуге талпындырады. 


535 
Отбасы мен мектептің бірлескен міндеті - осы таңдаудың кеңдігін 
көрсету, мамандық таңдау кезекті жүктеме ғана емес, сонымен бірге отбасы 
мен мектеп баланың бүкіл өмір. мектебінде бірге жүре алатын қызықты және 
ақпараттық ізденіс жасауға көмектесу. 
Сонда ғана Конфуций тұжырымдаған қағида біздің балаларымыздың 
өмірінде жүзеге асады: «Өзіңізге ұнайтын жұмыс таңдап алыңыз, сонда сіздің 
өміріңізде бір күн де жұмыс істеуге тура келмейді». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   250




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет