Копрологиялық зерттеу (нәжісті зерттеу)

І.Нәжісті тексеру жолдары :

1.жалпы клиникалық.

2. химиялық,

3. микроскопиялық,

4. паразитологиялық.

5.бактериологиялық.

Нәжіс күрделі биохимиялық процесстердің нәтижесінде тағам құрамындағы заттардың ішекте ыдырап, соңғы өнімдерінің сіңуі салдарынан пайда болатын соңғы өнім. Копрологиялық зерттеу асқазан - ішек ауруларының диагностикасында қолданылады және асқазан ішек трактісінің қызметін бағалауға мүмкіндік береді.

Нәжісті жалпы клиникалық зерттеу. Зерттеу мақсаты; нәжістің физикалық қасиетін (мөлшері, консистенциясы, түсі, формасы, реакциясы, иісі), химиялық қасиетін (құрамындағы белок, қан, стеркобилин, билирубин) және микроскоппен қарағанда нәжіс құрамындағы шырыш, лейкоцит, эритроцит, эпителий, гельминт жұмыртқаларын т.б. тексеру.

Нәжісті зерттеуге алудан алдын науқасқа нәжіс түсін өзгертетін дәрі дәрмектерді мысалы; темір препараттарын қабылдамауын және ішке физиотерапиялық процедуралар жасауға болмайтынын және етеккір циклі кезінде нәжіс зерттеуге алынбайтынын ескерту керек. Нәжіс зерттеуге өзіндік дефекациядан кейін, және алынған нәжісті 12 сағат суықта тұрғызып жаңа, таза қалпында зертханаға тапсырылады. Жасырын қан кету себебін анықтау үшін науқасқа зерттеуден 3 күн алдын қатарынан балық, ет, көк өністер, темір препараттарын қабылдауына тиым салады. Зертханалық зерттеуге нәжіс таза, құрғақ, мөлдір зарарсыздандырылған ыдысқа алынады, сыртына науқастың аты жөні, бөлімнің аты, палата нөмірі, зерттеу мақсаты жазылады.

Нәжістің физикалық қасиеттері. Қалыпты жағдайда зерттеуге алынатын нәжіс мөлшері 100-250 гр. болуы керек. Нәжіс мөлшерінің 1,5 кг-ға дейін көбеюі созылмалы энтеритте, панкреатитте байқалады. Ал ашыққанда немесе белокқа бай тағамдарды қабылдағанда нәжіс мөлшері азаяды.

Түрі мен консистешдиясы. Нәжістің қалыпты формасы шұжық тәрізді , біркелкі, патологиялық жағдайларда түрі өзгереді. ( пастикалық колит кезінде нәжіс қой қомалағы тәріздес, тік ішек обырында лента тәріздес, энтеритте сұйық, іш сүзегі кезінде күріш қайнатпасы тәріздес болады.

Нәжістің өзіндік иісі болады және ол құрамындағы скатол мениндолға байланысты. Өте мүңкіген иіс шіріген диспепсия кезінде, обыр ыдырағанда байқалады.

Кілегей.Кілегей нәжісте әрең байқалатын қабат ретінде болады. Энтеритте кілегей ұсақ тамшы ретінде, ал колитте, сигмоидитте түйір ретінде байқалуы мүмкін.

Гельминттер.Нәжіс құрамында түрлі гельминттердің жұмыртқалары көзге көрінуі мүмкін мысалы; (аскарида, ішек құрты (власоглав), бәсір (острица).