Дәрістің мазмұны
Тестілеу әдісінің педагогика ғылымында қолданылуы
жүктеу/скачать 171.37 Kb.
|
| Тестілеу әдісінің педагогика ғылымында қолданылуы
Тестердің біздің өмірімізде ќолданыла бастағанына көп уаќыт өткен жоќ. Тестілік баќылау жүйесі - оќушылардың өз бетінше жұмыс істеу әрекетін арттырады, оќытудың тиімділігіне ќол жеткізеді, ойлау ќабілетін, шығармашылыќ әрекетін белсендіреді. Осыған ќоса, оќушылардың алған білімдеріндегі олќылыќтарын аныќтайды, уаќытты тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Тест ең алғаш рет 1864 жылы Англияда жеке тұлғаның даму деңгейін өлшеу әдісі ретінде енгізіліп, әуелі психология саласында дамыған. Ол ХХ ғ. басында ғана психологиялыќ тест болып бөлінеді. ХХ ғасырдың 20-жылдарында тестінің педагогикалыќ және психологиялыќ бағыттары ажыратылып, әрќайсысы өз жолымен дами бастады. Өткен ғасырдың 60–жылдары педагогика ғылымында оң көзќарасќа іліге бастаған тест әдісі, 80-жылдары ќайтадан “буржуазиялыќ мектептегі білімді тексеру мен бағалау әдісі” деп айыпталды. 90–жылдары коммунистік идеология жойылғаннан соң ғана оќу орындарындағы шәкірттердің білімін тексеріп, есепке алудың ќолайлы тәсілі деп ќайта енгізіле бастады. Соңғы жылдары бұл әдісті ќолдап насихаттаушылар ќатары басым бола бастады. 2003 жылы мамыр айында өткен “Білім сапасын бағалаудың ұлттыќ жүйесі: стратегия, технология және проблемалар” деген халыќаралыќ ғылыми теориялыќ мәслихатта бұл технология маман даярлаудың тиімді жолдарының бірі деп бағаланды. Педагогика ғылымында тест сұраќтары студенттердің білімін тексерудің ауызша жауап беру, баќылау жұмысын орындау сияќты түрлерімен ұштастырыла жүргізілуі тиіс екендігі дәлелденген. Тестінің басты артыќшылыќтары: - өткен материалдардың көп бөлігін ќамтитындығы; - оќушының назарын ќойылған сұраќтың басты мәселесіне аудару; - студенттердің жұмыс арќылы білімін тексеруге кететін уаќытты үнемдеуі; - нәтижені есептеу мен өлшеуді жеңілдетуді; - оќытудың нәтижесін тексерудегі бағалаудағы тәуелсіздік, объективтілік; - білімнің сапасын, дәрежесін студенттің өз бетімен де тексере алатындығы. Студенттерге ұсыналытын тестілердің, әсіресе, мына алты түрі жиі ќолданылады: 1. Келтірілген бірнеше жауаптың ішінен ең дұрысын табу. 2. Келтірілген материалдарды ұсынылған көрсеткіштер бойынша, сөйлем мүшелеріне, жанрына, уаќытына ќарай, сөйлемдегі басќа сөзбен үйлестіру, жіктеу. 3. Келтірілген нұсќаны бағалау (дұрыс-бұрыс деп). 4. Келтірілген нұсќаның элементтерін салыстыру. 5. Сөйлемді жетпейтін сөзбен толыќтыру. 6. Келтірілген сөздер тізбегіндегі ќателерді табу. Негізінен бірнеше нұсќа жауаптары бар тестілер жиі ќолданылады. Тестілеудің бұл түріндегі тапсырмаларды тұжырымы әртүрлі: студенттерге дұрыс немесе дұрыс емес жауапты табу, жазылған жағдайға немесе аныќтамаға сай түсінікті, оќиғаны, фактіні, тарихи ќайраткерлерді атау, фактілерден дұрыс ќорытынды жасау, оќиғалар арасындағы байланысты аныќтау, ќатені табу т.с.с. Тест тапсырмаларын осылай ќұру оќу жұмысында студенттердің тарихи білімдерін және ол білімдерге байланысты іскерлігі мен икемділігін ќалыптастыруға, дамытуға және ол білімдерге байланысты іскерлігі мен икемділігін ќалыптастыруда, дамытуға және жетілдіруге мүмкіндік береді. Ќорытынды тексеру жұмысы ұсынылған бес жауаптың дұрысын немесе керек емесін табуды талап етеді. Ол талап студенттердің негізгі датаны, фактыні, түсініктерді, себеп-салдарлыќ байланыстарды ќалай меңгергендіктерін тексеріп білуге мүмкіндік туғызады. Тестілеу нәтижесін өлшеу мынадай талаптар орындағанда тиімді болады: 1. Ќойылған маќсатќа сәйкестігі, наќтылығы. 2. Сенімділігі, беріктігі. Тест бұл талаптарға сай болу үшін алдымен оның ќұрылымы ойластырылып, жобасы жасалады, яғни маќсат-міндеті аныќталып, бағдарламасы мен жоспары ќұрылады. Сонан соң ол ќұрылымы тексерілетін білімнің мөлшері, деңгей сұраќ саны мен әр сұраќтың ќанша жауабы болатындығы, ќанша дұрыс жауапќа ќанша балл берілетіндігі аныќталады. Тапсырма жас мөлшері біркелкі адамдарға бірдей беріледі де, мұндағы жауаптардың орта есебі шығарылады. Тест баланың мектепке әзірлігін, сондай-аќ психикалыќ дамуын түрлі себептермен кешеуілдеп ќалғандардың ерекшеліктерін танып білуде көмек көрсете алады. Тест адамның аќыл-ойына байланысты берілген тапсырманы ќандай дәрежеде игергенін байќауға мүмкіндік береді. Тестілер жеке жинаќтар түрінде егер олар бір оќулыќпен ғана байланысты болса, соған ќосымша ретінде басылып, оќу-әдістемелік материалдар кешеніне кіреді. жүктеу/скачать 171.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|