Бота...ар, үстел...ер, ағаш...ар, торғай...ар, жануар...ар, журнал...ар, қалам...ар, т.б.
№2. Төмендегі берілген сөздердің ішінен дұрысын тауып, дәптерлеріңе көшіріп жазыңдар.
І.ойыншықдар 2. балалар 3. әпкелер
ойыншықтар баладар әпкедер.
1-жаттығу. Мәтіннен өзара мағыналас, синоним сөздерді көшіріп жазыңдар. Табылған синоним сөздерге антоним сөздер жазыңдар. Сан есім Тұрлерін табыңдар.
Жаз
бен Қыс қосарланып, қарсыласып, айтысты. Абырой, даңқтарын айтысып көрісті.
Жаздың Қысқа айтқаны: «Сенен қүхтар, кішкене торғайлар қашып, безіп кетеді. Менде қарлығаш жаңланып, тыншиды. Булбұл Тұрлі үн-әуендермен тәтті сайрайды».
Қыс Жазға былай дейді: «Қар біткеннің барлығы қыста жауады.
Содан астық, тары, бидай өніп шығады. Жауыз жаудың өзі қыста тыныш тауып, тыншиды. Сен, яғни жаз келгенде барлық зиянды нәрселер бірге қозғалып, іс-әрекетін бастайды. Сенде шаян,
шыбын-шіркей, көкшыбын, жыландар Тұрегеліп, өніп шығады. Жүрттың мазасын алады».
Қыс Жазға тағы айтты: «Адам, ат - бәрі менен тыңайып, әл-жияды, күш алады.
Ауру-сырқау да азайып, жоғалады. Адамдардың жаны, тәні қайтадан ширап, бекиді».
Жаздың айтқаны: «Сенде суық түсіп жан-жақты қысады. Қар жауып, дүниені бүркейді. Тән, жан үсініп, тоңып, дірілдеп тітіркенеді.
(М.Қашқари)
Бұдан басқа оқушыларға төмендегідей тапсырмалар берілді:
Берілген мәтін бойынша сөз топтарын тауып, жазу;
Мәтінді жалғастыру;
Қыс немесе Жаздың орнында сен болғанда қалай сөйлер едің;
Диалогтық сөйлеуді монологты сөйлеуге айналдыру;
Көктем мен Күз қалай айтысар еді.
2-жаттығу. Мәтінді
оқып раңы, сызылады, қүмарта, бауырында, қүс шуы, шекеңді қыздырды, дала көркі деген сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіндіріңдер. Осы сөздер мен сөз тіркестерінің орнына мағыналас қандай сөздер қолдауға болады.
Көктем. Мал төлдеп жатқан кез. Даланың ең бір қызықты шағы бұл.
Мұндай кезде біздің, балалардың, «Қоянбай» бауырында отырған қойлы ауылдарға баруға жанымыз қүмар. Жақында біздің Түсіп атайдың отары көктеуге көшіп келгелі бері, мен мектепке сол