Е. Ш. ДҮсіпов, Т. Е. Уразымбетов



Pdf көрінісі
бет39/127
Дата19.12.2023
өлшемі2.91 Mb.
#487147
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   127
Сот-риторикасының-негіздері

Даралық - Жариялы сөз сөйлеудің ерекше сапасы болып даралық 
(өзіндік өзгешелік), өте танымды деректер туралы штамптық сөздікті 
қолданбай-ақ, өзіндік сөздермен атай сөйлеуді білу. Штамптықтар – бұл 
шаблондық, сөзде жиі қолданылатын және құлақты жирік қылған сөздер 
және семантикада жиі қолдана бергендіктен өшіп, қарайып кеткен бейне 
сөздер. Штамптық сөздерді адамдар ойланбастан әдетпен қолданады
сонысымен олар сөздерін даралықтан айырады. 
Соттағы сөздер келесі әркелкілікте болады: 

қылмыстық істер бойынша бірінші сатыдағы сотта 
прокурордың сөзі (айыптап сөйлеу) 

қылмыстық істер бойынша бірінші сатылықтағы сотта 
адвокаттың сөзі (қорғап сөйлеу және жәбірленуші өкілі-адвокаттың, 
азаматтық талапкер және азаматтық жауапкердің) 

сотталушының өзінің қорғауына байланысты сөзі (өзін-өзі 
қорғау сөзі) 

жәбірленуші және оның өкілінің сөздері 

азаматтық талапкер және азаматтық жауапкердің немесе 
олардың өкілдерінің сөздері (қылмыстық істер бойынша азаматтық талап 
шегінде) 

азаматтық талапкер және жауапкердің немесе олардың 
өкілдерінің азаматтық істер бойынша сөздері 

прокурор мен адвокаттың бірінші сатыдағы азаматтық істер 
бойынша сөздері 

прокурор мен адвокаттың екінші сатыдағы қылмыстық және 
азматтық істер бойынша сөзі 

қоғамдық айыптаушылар және қоғамдық қорғаушылардың 
қылмыстық істер бойынша сөздері 

қоғамдық ұйымдардың өкілдері және еңбек ұжымдарының 
азаматтық істер бойынша сөздері 

реплика сот сөзінің айрықша көрінісі ретінде 


73
§ 11. Шешендік сөздердің 
ерекшеліктері және оны 
оқытудың тиімділігі 
 
Шешендік сөздердің ерекшеліктері 
және оны оқытудың тиімділігі 
туралы айтар болсақ, мұнда өз 
жұртымыздың бастауын сонау 17-
19 ғасырлардан алатын Қазақ сот шешендігін қарастырғанымыз жөн. 
Нақ осы тақырыпты мұқият жүйелеп алатын болсақ, оны үш бөлікке 
бөлуге болады дер едік: біріншісі ол XVII -XIX ғасырдағы Қазақстан 
сот шешендігінің спецификасы, екіншісі сот билерінің ауызша 
шешендігінің тарихы, ал үшіншісі билердің шешендік өнерінің 
айырмашылық ерекшеліктері. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   127




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет