«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


енді тағы «қан бажы», «қара шығын»



Pdf көрінісі
бет130/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

енді тағы «қан бажы», «қара шығын» дегендер шығыпты.
Жердің көгі жетіліп, ел жайлауға шығарда Шәуешекте жаңа жамбылдың
ішінде Ши-амбы бастатқан той өткелі жатыр. Ұлықтың тойына бару үлкен
дәреже болатын. Қазіргі үкірдайлардың дені кейінгі буыннан шыққан жас
жігіттер. Тек Мамырбек төре ғана ең үлкені. Ол да билікті ұлы
Тұрысбекке бергісі келеді, бірақ сәті түспей жүреді. Себебі, ел ішінде
қырқыстар өте көп болатын. Керей, Жуан ата Жантекей, Шеруші, Меркіттен
шыққан: Көбен, Отаршы, Шөкібай сияқты азулы атқамінерлер жұлып
әкетуге дайын тұр.
Жамбыны арбаға тиеп, астыртын әкелісіп жүрген адам - Бабалық екен.
Өткен қыста Демежан Мамырбектің «Көкбалақ» аталатын атақты қыранын
сұрағанда, қимай бермеген болатын енді. Енді ұлын үкірдай етіп сайлау үшін
соны еске алып Демежанға айтады.
Бірақ дәл сол сәтте Демежанның мерейін тасытып тұрған - шексіз билік е, шен-
шекпен де емес, мүлде басқаша қуаныш. Абдыра мен Қараүңгір өзенлерінен
тартылатын екі тоған суға қағаз жасатады.
Демежанды түрмеге қамап тастайды, бірақ «адам баласы үш күннен кейін
көрге де үйренеді» дегенді, тауып айтқан. Қараңғы қапасты мекен еткеніне үш
айдай боп қалды.


Адам санасы туралы, «Адам баласы не үшін өмір сүреді?» «Жалпы адам
тірлігінің мәні неде» деген сауалдарға жауап іздейді. Конфуцийдің
трактаттарын оқиды. Конфуций адамгершілік тәрбеиесін бес салаға бөледі:
адамды сүю, парыз, мінез-құлық нормалары, білім адалдық... Адамды сүю
дегенде оның ұсынатын тағы бес принципі бар: қайырымдылық,
кішіпейілділік, махаббат, жаңашырлық, шыншылдық. Ертедегі Яошунь
сияқтылар да осындайды айтады. Демежанның бір таңғалғаны, Абайдың
бес асыл ісі мен Конфуцийдің бес принципі бір-бірімен үндес екен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет