«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


манбет бидің жолын қалаған: Сырым батыр



Pdf көрінісі
бет199/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

манбет бидің жолын қалаған: Сырым батыр.
Дәуқара батырдың өңдіршіктен найза тиіп өлгелі жатқанда айтқаны: «Бармақ
күшке келгенде, менен қарулы емес, бірақ әдісқой, әйтсе де, найзамен бүй-
ірін ұрдым, ұзамас. Екеуімізді де осы жерге қойғайсыңдар, бір-бірімізді
көріп жатайық». Бармақтың да сөзі сол болады, Екі батыр бәйіті сол төбеде.
Бала Сырым осы ырзашылық өлім құпиясын ұрпақ боп, талай бас қатырған.
«Ел-жұртыңның намысы үшін соларға ұқсап жығылсаң, ол да бір абы-
рой» екенін кейін түсінген екен.
Сырым батыр құпиясын ашқан жер: Қарақамыстан аттанғандарына апта-
дан аса уақыт өткенде, Жем, Сағыздың жоғарғы жағын бетке алып, үдере
көшіп келе жатқан бес сұлтансиықтың құрама көшінен, тап Мұғалжар таула-
рына кіреберісте...
Қару-жарақ: орыс мылтығы, бұхара мылтығы, Хиуадан алдыртқан
шамқал, бағзыдан келе жатқан қозыкөш, күлдірмамайлар.
Ендігі соғыс - баяғы еңіреген ерлер соғысы емес, амал мен айланың
соғысы, қару соғысы.
Қазақ-орыс жаппай көтерілген кез: 1773-1775 жылдардағы Пугачев
көтерілісі
Қалмақ көшпелі қаңырап жатқан Еділ-Жайыққа елді жағалай қондырып,
өзі артынан ерген аламанымен Пугаш батырға қосылып кеткен.
Сырым батыр орыстармен соғыспақшы, сол үшін қол жинауда.
«Қырымның қондыкері» - бір кезде қаһарынан дұшпанының тізесі діріл-
деп тұра алмайтын, қазір соңғы ханы Шағынгерей атадан қалған алтын


тақтан айырылып, кәуірдің қолына қарап отыр.
Қалмақ көшкелі - 1771 жылы қалмақтардың Үбәші тайцзы бастаған
ұлы сүргіні.
«Кіріптарлық қамытын мойнына ілді...» - 1783 жылы Қырым хандығы-
ның құлауы.
Бөлек деген жұрт - поляк
Күшік - Қайнарлы деген жерде бітім сұрайды.
Қозылы деген ұрыста түріктердің талқандаған Суорыпты, қатын патша


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет