«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


Екінші суреттен тікенек бұтаның басында отырған құсты көрдім



Pdf көрінісі
бет222/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

Екінші суреттен тікенек бұтаның басында отырған құсты көрдім. Ал бұта
болса, жалаңаш тасты қақ жарып шығып, өсіп тұр. Құс сайрап тұр да, оған өз
үйінің терезесінен қайғылы бір тау қызы қарап тұр. Бұл сурет аңызға негіздел-
ген: Құсты ұстап ап, торға қамап қойыпты. Торға түскен құс күні-түні бірдей:
«Елім, елім, елім, елім, елім», – деп қақсай беріпті... Соңғы жылдар бойы тап
осылай қақсап жүрген мен сияқты... Құс иесі ойлапты: «Мұның елі қандай екен,
ол қайда болды екен? Мүмкін, мұның елі жұмақтағы ағаш өсіп, жұмақтағы құс
мекендейтін гүл жайнаған тамаша бақ секілді шығар? Мен осы құсты далаға
қоя берейін де, оның қай жаққа ұшып кеткенін көрейінші. Сонау алыстағы ға-
жап елдің жолын көрсетсін маған» деп ойлап, тордың қақпағын ашып, құсты бо-
сатып жіберіпті. Құс он қадам ұшып барыпты да, жалаңаш тасты қақ жарып,
өсіп тұрған тікенек бұтаға қоныпты. Осы бұтаның жапырағының арасында
оның ұясы бар екен.
Елге қайтпауының себебі: кеш деп санайды. Кезінде туған жерімнен жа-
нып тұрған жас жүрегімді алып кетіп едім. Енді еліме қаудыраған қу сүй-
егімді қайтаруға хақым бар ма менің?
Парижден оралысымен, суретшінің туған-туыстарын тауып алады, шешесі әлі
тірі екен. Автор - орысша, баласы - французша тілмаш арқылы сөйлескенін
естігенде, шешесі «Менің ұлым баяғыда өлген, сенің көргенің менің ұлым
емес. Менің ұлым өзім үйреткен, авар анасы үйреткен тілді ұмытуға тиіс
емес», - депті.
Салттар мен мейрамдар туралы
Индияда от мейрамына қатысады. Онда жанып тұрған шырағдан сый-
лайды. «Жалынды сәлем!» ретінде Дағыстанға алып келеді.


Адамдар сөз сәлемінің орнына от, жалын жолдаған кездері де болған шығар.
Бейбіт жалын. Өрт пен соғыстың жалыны емес, ошақтың жалыны, жылылық
пен жарықтың жалыны.
Дағыстандағы тағы бір салт: қыстың (кейде көктемнің) алғашқы күнінің кешін-
де тау ауылдары шыңдардың басына «амандық», «сәлем» алауларын жағады.
Ауыл басына - бір алау. Олар алыстан көрінеді. Ауылдар аңғар, шатқалдардан
асыра бір-бірін қыстың не көктемнің басталуымен құттықтасады. Отты сәлем,
отты тілек!


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет