Ауылшаруашылық өндірісіне пайдаланылатын жерді басқару

Ауыл шаруашылық өндірісі – белгілі өндіріс жағдайында табиғат байлықтарын пайдаланып ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру. КСРО халық шаруашылығының ең ірі қажетті саласының бірі – бұл ауыл шаруашылығы болған. Қазақстан жалпы өнімінінің 30%-ынан астам ауыл шаруашылықтың үлесіне тиеді. 

Жергілікті мемлекеттік басқару — Қазақстан Республикасының “Жергілікті мемлекеттік басқару туралы” Заңында (23.1.2001) және басқа да заң актілерінде белгіленген құзірет шегінде жергілікті өкілді және атқарушы органдардың тиісті аумақта мемлекеттік саясатты жүргізу, оны дамыту мақсатын жүзеге асыратын және сол аймақтағы істің жай-күйіне жауапты болып табылатын қызметі.

Ауыл шаруашылығы алқаптары және ең алдымен егістік жерлер адамдардың тіршілік ету кеңістігі мен мекендеу ортасы ғана емес, өсіп келе жатқан халық үшін азық – түліктің, мал шаруашылығы үшін азық – түліктің, қайта өңдеу өнеркәсібі үшін шикізаттың негізгі көзі болып табылады, ал оларды ұтымды және тиімді пайдалану азық-түлік қауіпсіздігін және мемлекеттердің тәуелсіздігін, ауыл халқының жұмыспен қамтылуын және дәстүрлі өмір салтын ұстануын қамтамасыз етеді, экономиканың тұрақты дамуы мен тұрақтылығын;

Ауылшаруашылық өнімдерінің кейбір түрлерін балама отын көзі ретінде пайдалануға болады (биоотын), бұл энергия ресурстарының жетіспеушілігі жағдайында өте маңызды және ауылшаруашылық жерлерінің құнын арттырады;- бүкіл әлемде болып жатқан топырақтың тозу, жердің шөлейттенуі, өсіп келе жатқан дүлей зілзалалар (су тасқыны, орман өрттері, тайфундар және т.б.) аясында ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес мақсаттар үшін алқаптарды алып қою процестерін ескере отырып, ауыл шаруашылығы алқаптарын қорғау және топырақ құнарлылығын молайту экология және қоршаған табиғи ортаны қорғау саласындағы аса маңызды міндеттер болып табылады.

Әлемнің барлық өркениетті және экономикалық дамыған елдері жер ресурстарын басқаруда, оларды пайдалану мен қорғауда ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге басымдық береді, олардың арасында өнімді ауыл шаруашылығы алқаптары басты орын алады.

Бүкіл әлемде ауыл шаруашылығы алқаптарын бақылаусыз алып қоюға және елді мекендерді, өнеркәсіптік, көліктік, энергетикалық және басқа да ауыл шаруашылығы емес мақсаттарды дамыту үшін пайдалануға болмайды деген түсінік пайда болды, ал оларды нысаналы мақсатын, құқықтық режимін және рұқсат етілген пайдаланылуын өзгерте отырып беру аумақтың ауыл шаруашылығы әлеуетін қалпына келтіруді, ауыл шаруашылығы жер иеленушілері мен жер пайдаланушыларға залалдарды, шығындарды және жіберіп алған пайданы өтеуді қамтамасыз ететін елеулі шығындармен ұштасады.