«Экологиялық мәдениет пен сананы қалыптастыру»



Pdf көрінісі
бет73/181
Дата30.05.2023
өлшемі5.99 Mb.
#474519
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   181
24.05-sbornik-respublikanskoy-konferentsii-ekologiya (3)

ЛИТЕРАТУРА 
 
1. Томас, К. И., Ильященко Д.М. Технология сварочного производства: Учебное 
пособие. – Томск: ТПУ, 2011. – 247 с. 
2. Ансеров, Ю.М., Дурнев, В.Д. Машиностроение и охрана окружающей среды. – 
Л.: Машиностроение, 1979. – 512 с. 
3. Системы управления окружающей средой. Требования и руководство к 
применению: СТБ ИСО 14001. – 2005. – Минск: Госстандарт, 2005. 
4. Белмане, И. Системы экологического менеджмента: от теории к практике: 
руководство по внедрению СЭМ в соответствии с требованиями Международного 
стандарта ИСО 14001 / И. Белмане, К. Далхаммар. – Лунд: МИИЭЭ, 2002. – 196 с. 


142 
5. Дорожко, С.В., Благовещенская, Т.С., Скуратович, И.В. Экологический 
менеджмент. Учебное издание. Методические указания по выполнению курсовой работы 
для студентов четвертого курса специальности 1-57 01 02 «Экологический менеджмент и 
аудит в промышленности». – М.: БНТУ, 2009. – 30с. 
ӘОЖ УДК 504.3.054 
 
ТРАНСПОРТ ОБЬЕКТІЛЕРІНІҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРІН ТӨМЕНДЕТУ 
ШАРАЛАРЫ 
 
Қылышбаев С., магистрант, Ш. Есенов атындағы КМТИУ., Ақтау қаласы 
Ғылыми жетекшісі: Сырлыбекқызы С. 
Ш. Есенов атындағы КМТИУ., Ақтау қаласы 
 
Аннотация. Соңғы жылдары автомобиль транспортының тез дамуымен 
байланысты оның қоршаған ортаға әсері айтарлықтай күшейді. Автокөліктер мұнай 
өнімдерінің көп мөлшерін жаға отырып, қоршаған ортаға, ең бастысы атмосфераға зиян 
келтіреді. Бұл мақалада транспорт обьектілерінің қоршаған ортаға әсерін төмендету 
шаралары келтірілген. 
Кілт сөздер: автокөлік, ластану, атмосфера, улы заттар, шу. 
 
Ауаның ластануының негізгі себебі отынның толық емес және біртексіз жануы. 
Оның 15%-і автомобиль қозғалысына шығындалады, ал 85% «желмен ұшып кетеді». 
Сонымен бірге автомобиль двигателінің жану камерасы – бұл улы заттарды синтездейтін 
және оларды атмосфераға тастайтын өзінше химиялық реактор. Тіпті атмосферадағы 
азоттың өзі жану камерасына түскеннен кейін улы азот оксидтеріне айналады. 
Ақтау қаласында өнеркәсіптік, автокөлік кәсіпорындары кешендердің обьектілері 
орналасқан. Осы обьектілердің салдарынан қаланың өте жоғары деңгейде шаңдануы және 
газдануы байқалуда. 
Жолда жүрген бір автомобиль экожүйелер мен қоршаған ортаға айтарлықтай әсерін 
көрсетпейді. Автомобиль жолдары бойынша және жүк пен жолаушылар тасымалдайтын 
транспорт ағындары құрамындағы машиналар жиынтығы басқаша әсерін көрсетеді. Бұнда 
қоршаған ортаға әсері тек автомобиль немесе жолдың техникалық сипаттамасымен емес, 
сонымен қатар қозғалыс жылдамдығымен, қарқындылығымен, транспорт ағынының 
құрамымен, жол торабының тығыздығымен анықталады. 
Жалпы қолданыстағы жолдан атмосфераға тасталатын зиянды заттардың 
транспорттық тастандыларының көлемі технологиялық тастанды көлемінен екі есе үлкен. 
Минералды шаң, күкірт оксиді, қатты бөлшектердің технологиялық тастандылары 
транспорт ағынындағы осы заттардың тастандысымен сәйкес. СО, С
x
Н
y
NO
x
технологиялық тастандыларының жыл сайынғы көлемі транспорт ағынындағы осы 
заттардың тастандыларының көлемінен 5-10 есе аз. 
Транспорт ағындары қоршаған табиғи ортаның ластану деңгейіне көп әсерін 
көрсетеді. Негізгі әсер ететін факторлар: транспорт ағындары қозғалысының құрамы, 
қарқындылығы, жылдамдығы мен үдеуі, автомобильдің пайдалану жәй-күйі және 
техникалық деңгейі; тасымалданатын жүктердің номенклатурасы мен көлемі, зиянды 
заттар тастандысы, отын шығыны, транспорт ағынының шуы. 
Екі аралықтағы транспорт ағынының зиянды заттар тастандысы (кг/сағ*км) келесі 
формула бойынша анықталады: 
Y = 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   181




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет