List of references
1. Bynom, A. 2001. Testing terms . English Teaching professional. Forum. July. Issue Twenty
2. Gear, 1996. CambridgePreparation for the TOEFL Test. Cambridge University Press.
3. Grellet. 1981. Developing Reading skills . Cambridge University Press
4. Heaton, J. 1990. Classroom Testing. Longman
ӘОЖ 808.5
МӘНШҮКТІҢ ӨЛІМІ БІЗ ҮШІН МАЙДАНДАС-ҚАРУЛАС,ЖОЛДАСТАРЫ ҮШІН ЗОР- ҚАЙҒЫ
Жақсылық Н. - ЮМ 21-1р2 тобы
Арынбаева Р.Н - Журналистика және Қазақ тілі кафедрасының аға оқутышысы
Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова 1922 жылы Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданында дүниеге келген.
Азан шақырып қойған есімі – Мәнсия. Екі ұлдан кейін дүниеге келген қызының қарақаттай көздеріне қарап анасы
«Моншағым» деп еркелетеді. Атын айтуға тілі келмеген кішкентай Мәнсия өзін «Мәншүк» деп атап кетеді.Мәншүктің
өз әкесі - Жиенғали Мәметов. Бірақ Жиенғалидің інісі Ахмет Мәметовте бала болмаған соң, 1925 жылы Мәншүкті сол
кісінің қолына берген.
Ахмет Саратов қаласында оқып жүргендіктен, Мәншүкті өзімен бірге сол жаққа алып кетеді. Көп ұзамай
аласапыран заман басталады да, Ахмет бірнеше жыл ағасымен хабар алыса алмай қалады. Кейін 1931 жылы Алматыға
келгеннен соң, жылдың соңында бір-ақ естиді: ағасы Жиенғалиаштықтан көз жұмған екен. Ахмет Мәметов - қазақтан
шыққан алғашқы дәрігерлердің бірі, өзі Алашордашы, Бейімбет Майлин, Құдайберген Жұбановтармен жақын
араласқан. Сондықтан да 1938 жылдың қаңтар айында ұсталып кетеді.Ахметтің әйелі Әмина Мәметова - Әбілқайыр
ханның тұқымы. Атасы молда, әкесі елге сыйлы адам болған, өзі патша заманында әйелдер гимназиясында оқыған.
Саратовта аспирантура бітірген, елге келген соң әдебиет пәнінің мұғалімі болып, сол кездегі газеттерге сыни мақала
жазып тұрған.
Ұлы Отан соғысы басталған кезде Мәншүк Алматы медициналық институтында оқып жүрді.1942 жылы тамызда
ол өз еркімен Қызыл Армия қатарына алынып, 21- атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысты.
Бірінші болып батыр қыз Мәншүк әскерлерді қарсы шабуылға бастап шықты, гитлершілер минометтерінен
алапат атысты жіберді, жарылу толқынымен пулемет аударылып кетті… қазақтың ержүрек қызы өлімші болып
жарақаттанды. Мәншүк Мәметова біраз көтерілгісі келді, бірақ қатты ауру басынан тиді. Көзінің көру қабілеті қайта
оралды, Мәншүк оған өрмелеп баратын, айқайлап және оқ атуын тоқтапаған немістерді көріп қалды. Ол бар соңғы
күшін жинады. Фашистерге қарсы өшпенділіктен оның жарақытының ауырғаны басылды. Гитлершілердің оған жақын
келгенін күтіп жатқан, сосын ол пулеметті қолайлы позицияға суырып алып, отты жіберді. Жаулар кейін ығысты, ал
Мәншүк оқ атуын тоқтатпай берді. Жауларға қарай атып, әскерлерімізге жолды тазартқан еді. Соңғы демі таусылғанша
фашисттерді қиратып жатты. Жалғыз ғана қалып, 70-ке жуық қарсыласты жойып жіберіп, қаһарман ретінде қаза болды.
Бастапқыда ол қайтыс болғаннан кейін 2 дәрежелі Отан соғысы орденімен тағайындалды. Оның тарихы газетінде
жарияланды. 6 ай, ол Кеңес Одағының Батыры лайықты атағын алды Мәншүк қайтыс болғаннан кейін Мәлік
Ғабдуллиннің (Кеңес Одағының Батыры) қолдану бойынша.
Павлодар облысының колхозшылары Батыр қыздың құрметіне Мәншүк атындағы танк колоннасын құруға
қаражат жинады. Туған жерінде оған ескерткіш орнатылған, Невель, Алматы, Орал, т.б. қалаларда Мәншүк атында
көшелер бар. Республиканың ондаған мектептері, Қызылорда қыздар педагогикалық училищесі Мәншүк есімімен
аталады. Қаһарман қыздың өмірі мен өшпес ерлігі жайлы «Мәншүк туралы жыр» (авторы - А. Михалков-Кончаловский,
режиссері М.Бегалин) көркем фильм түсірілді.
Ұлы Отан соғысы басталғаннан бері елу жылдан астам уақыт өтті,бірақ фашистік ордамен шайқасқан
жауынгерлер ештеңені ұмытқан жоқ. Олардың Отан үшін өмірлерін қиған жауынгер жолдастарын жерлеуге тура
келді.Олар әрбір ретте бейіттің басында фашистерден кек алуға және олардың жарқын бейнелерін өз жүректерінде
сақтауға ант береді. Майдандас жолдастары: «Мәншүк біздің есімізде өмір жолын бастаған мүлдем жас күйінде
қалды.Ал біз әлі жол жүріп келеміз.Қазірдің өзінде одан үш есе ересек тарттық,бірақ істің жайы мынада.Неғұрлым
алыстаған сайын,соғұрлым артымызға көбірек қарайтын болдық.Ал есімізде сақталып қалғандарының бәрі кей-кейде ар
үні секілді естіледі.Бейбіт күндері Мәншүк кім болса да,ол әрдайым ұлы совет патриоты,таңғажайып ерік-
жігерлі,мақсаткер және өте өжет адам болып қалар еді.Ол біздің адамдарымыз үшін үлгі-өнеге болған болар еді.» ,-деп
еске алады.
Қорыта келе,Мәншүк небәрі жиырма жыл өмір сүріп, ерлігімен халқына танылды.Ол өмірді,қазақ даласын сүйе
біліп, Алматы қаласының тұрғыны болды. Фашистермен ұрыстарда Отанымызды қорғап,ерлікпен қаза тапты.
Шығыс халықтарының тарихында әйелдер арасында тұңғыш рет теңдесі жоқ ерлік көрсетіп,туған Отанын,
халқымыздың ар-намысын қорғаған Мәншүк есімі барлық уақытта да жастарға өшпес өнеге болмақ.Ал оның жаздай
жарқын бейнесі қазақ халқының жүрегінде батырлығымен мәңгі сақаталады.
Достарыңызбен бөлісу: |