Доганы ничек башларга кирәк?
Дога кыла башлаганчы элек рухны һәм тәнне догага хәзерләргә кирәклеген алда әйтеп үткән идек инде. Әдәп һәм таләпләребезгә туры китереп, ике рәкәгать яки аннан да күбрәк намаз кылганнан соң гына дога кылу яхшырак булыр.
Доганы Аллаһыга хәмед әйтеп (Аны мактап), биргән нигъмәтләренә шөкрана кылып һәм Пәйгамбәребезгә (с.г.в.) салават һәм сәлам китереп башлау кирәк. Ул, дога кыла башланганчы, күп мәртәбә: "Сүбхәәнә раббийәл-галиййил-әгъләл-вәһһәәб", — дип әйтә торган булган.
" Исра" сүрәсенең 110 нчы аятендә Аллаһы Тәгалә шулай дигән: "Раббыгызга "Аллаһ" дип тә, "Рахмән" дип тә дога кыла аласыз. Чыннан да иң гүзәл исемнәр — Аныкыдыр. Дога кылганда тавышыңны күтәрмә, артык кысма да, урта бер тавыш белән кыл." Бу аять безгә доганы башлаганда һәм дога эчендә "Әсмә-үл-Хүснә" исеме бирелгән Аллаһының иң гүзәл исемнәрен зикер итүебезнең кирәклеге турында белгертә.
Догада Аллаһы Тәгаләдән бер теләк теләгәндә элек үзең өчен, аннан соң якыннарың һәм башка мөэминнәр өчен дога кылырга кирәк.
Доганы башлаганда ниләр укырга кирәклеген әйтеп тормыйбыз. Ләкин, һичшиксез, Аллаһы Тәгаләгә бик күп тапкыр мактау (хәмед әйтү), Пәйгамбәребезгә (с.г.в.) сәлам вә салават китерү кирәклеген кабатлап әйтәбез. Моннан соң кеше күңеленә нәрсә килсә, шуны ихлас күңелдән Аллаһыга белдерер.
Дога кылына торган урынның әһәмияте
Дога кылыначак җирнең артык бер әһәмияте булмау белән бергә, кайбер изге җирләрдә кылынган догаларның кыйммәте турында да әйтеп китү урынлы булыр.
Кәгъбәдә кылынган догаларның кабул булуын әйтергә кирәк. Мәсҗид Нәбәви һәм Мәсҗид Акса кебек мөкатдәс урыннарда кылыначак догалар кабул була дип өмет ителә. Шуның белән бергә Коръәни Кәримдә һәм хәдисләрдә дога кылыначак җир хакында ачык бер хөкем бирелмәгән. Тирмизи риваять иткән хәдистә: "Минем шул мәчетемдә кылынган намаз, Мәсҗид Хәрамнан тыш башка мәчетләрдә кылынган мең намаздан хәерлерәк" диелгән. Бу хәдис шул җирләрдә кылынган догаларның әһәмияте турында сөйли. Шуны да истә тотарга кирәк, бөтен мөселманнар да намазларын һәрвакыт бу җирләрдә кыла алмыйлар. Шуңа күрә бу турыда сүз алып бару да файдасыз. Бу мәсьәләгә ачыклык кертүдә безгә Пәйгамбәребезнең (с.г.в.) хәдисләре ярдәмгә килә.
"Каберләр һәм мунчалардан башка бөтен җир шары — мәчеттер." Бу хәдис әйтеп үтелгән урыннарда намаз кылуны дөрес күрми. Каберләрдә дога кылу бик табигый булган кебек, мунчаларда да кеше дога кыла ала. Доганы кеше һәр җирдә кыла ала. Кыскача әйткәндә, дога кылу өчен урын мәсьәләсе мөһим түгел.
Достарыңызбен бөлісу: |