for, be suitable for, be sure of, be surprised (astonished) at, be tired of, be used to» етістіктерінен кейін келеді:
She is engaged in delivering of goods (Ол тауарды жеткізумен айналысады).
My little brother is interested in collecting stamps (Менің кішкентай інім марка жинауға қызығушылық танытады). His mother is tired of the boy’s teasing his sister (Шешесі ұлының өзінің әпкесін мазақтағанынан шаршады).
Marat is good at doing sums in his class (Марат өзінің сыныбында есеп шығарудан жақсы).
Who is responsible for booking of tickets? (Билет алуға кім жауапты?)
They are all sure of his coming to the party (Олардың бәрі оның кешке келетініне сенімді).
This shoes are suitable for walking (Бұл аяқ киім жаяу жүруге ыңғайлы).
He is not accustomed to getting up so early (Ол ерте тұруға үйренбеген).
Герундий анықтауыш қызметін атқарады. Герундий анық тауыштың қызметін атқарғанда (оның инфинитивтен айырма шылығы) шылаудан кейін келеді. Әдетте герундий абстрактілі зат есімдерге анықтауыш болады.
We find some difficulties in discussing ecological problems with plant engineers (Зауыт инженерлерімен экологиялық мәселелерді талқылағанда, біз кейбір қиындықтарға тап болдық).
Many of these players possess the art of playing football (Мына ойыншылардың көбісі футбол ойнау шеберлігін меңгерді).
He couldn’t escape the feeling of being violated his right (Өзінің құқы тапталды деген сезім оның ойынан кетпей қойды).
Герундий пысықтауыш қызметін атқарады.
Сөйлемде пысықтауыштың қызметін атқарғанда герундий шылаудан кейін келеді. Оның пысықтауыш қызметін атқару функ циясы инфинитивтен басқаша. Герундий пысықтауышы мынадай түрлерінің мағынасын білдіреді.
а) Мезгіл пысықтауыш қызметін атқарғанда «after, before, on, іn, at» шылауларынан (предлогтарынан) кейін келеді.
Before entering the Medical college she worked at the hos pital as a nurse (Медициналық институтқа түспес бұрын ол ауруханада күтуші болып жұмыс істеді).
After realizing that he was in a trouble she went out and directed to the airport. (Оның қиындыққа тап болғанын түсінгеннен кейін, ол далаға шықты да, әуежайға бет алды).
In understanding the situation she tried to take immedi ate measures (Жағдайды түсінгенде барып, ол тез арада шара қолдануға тырысты).
ә) Қимылсын пысықтауыш қызметін атқарғанда «after by, in, without» шылауларынан (предлогтарынан) кейін келеді.
He gained great experience by working with wellknown sci entists (Белгілі ғалымдармен бірге жұмыс істеу арқылы ол үлкен тәжірибе алды).
We couldn’t come to any conclusions without taking into consideration their suggestion (Олардың ұсынысын есепке алмай біз ешқандай шешім қабылдай алмадық).
б) Себепсалдар пысықтауыш қызметін атқарғанда герундий
«for, owіng, through» шылауларынан (предлогтарынан) кейін келеді.
For missing many classes he couldn’t make his English perfect (Көп сабақтан қалғандықтан, ол ағылшын тілін жетік меңгере алмады).
Owing to the policeman’s controlling the traffic the acci dent was prevented (Полицияның жолды бақылауының арқасында жол оқиғасының орын алуын болдырмады).
в) Мақсат пысықтауыш қызметін атқарғанда герундий «for»
шылауынан кейін келеді.
As far as there was not any other large room in the flat they used their sitting room for receiving guests (Пәтерде басқа үлкен бөлме болмағандықтан, олар өздерінің ортақ бөлмесін қонақ қабылдау үшін пайдаланды).
г) Қарсылықты пысықтауыш қызметін атқарғанда герундий
«іn spіte of» шылауынан кейін келеді.
In spite of being ill seriously he continued his research
in investigating new species (Қатты науқас болғанына қарамастан, ол өзінің жаңа түрлерді зерттейтін ғылыми зерттеуін жалғастырды).
Достарыңызбен бөлісу: |