Химиялық және биологиялық қауіпсіздіктердің негіздері


Химиялық улардың адам ағзасына әсерін залалсыздандыру



бет10/27
Дата07.11.2023
өлшемі312 Kb.
#482578
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   27
Лекция ОХББ1

Химиялық улардың адам ағзасына әсерін залалсыздандыру
Уларды залалсыздандыру жолдары әртүрлі. Ең бастысы улардың химиялық құрылысын өзгерту.Органикалық қосылыстар ағзада әртүрлі өзгерістерге ұшырайды: тотығады, тотықсызданады,гидроксилденеді және т.б. соның нәтижесінде түзілген заттардың улылығы және активтігі азаяды.
Тағы бір жолы – уларды тыныс-алу органдары , ас қорыту жолдары , бүйрек, тері арқылы шығару. Ауыр металдар асқазан-ішек жолдары арқылы бөлінеді. Салыстырмалы түрде уларды залалзыздандыруда олардың белгілі бір органдарда (депонирование, задержка в тех или иных органах) тұрып қалуының маңызы бар. Бұл уақытша улардың мөшерін азайту болып саналады. Мысалы, ауыр металдар (қорғасын, кадмий) жиі депода қалып қалады : сүйекте, бауырда, бүйректе. Дегенмен, улар деподан қанға қайтадан өтіп, созылмалы улануды ушықтыруы мүмкін.
Зиянды заттардың жағымсыз әсерлерін шектеу үшін олардың мөлшерлерін гигиеналық тұрғыдан нормалайды.


Кәсіби аурулар
Еңбек әрекетінің нәтижесінде өндірістік ортада ауаға әр түрлі зиянды заттар булар, газдар , шаңдар түрінде түсуі мүмкін.
Булар мен газдар ауада қоспалар , ал заттардың қатты және сұйық бөлшектері – дисперсті жүйелер – аэрозодльдар түзғді. Аэрозолдар үшке бөлінеді: шаң – қатты бөлшектердің мөлшері 1мкм үлкен; түтін – 1мкм кіші; тұман – сұйық бөлшектердің мөлшері 10мкм кіші.
Зиянды заттар – еңбек ету барысында адам ағзасымен жанасқанда өндірістік жарақаттар, кәсіби аурулар, сонымен қатар қазіргі және болшақ ұрпақтарының бұдан былайғы өмірлерінде денсаулақтарында ақаулықтар тудыратын қазіргі заманғы әдістермен анықталған заттар
Зиянды заттардың әсерінен пайда болатын кәсіби ауруларға жеке немесе органдар жүйесін зақымдайтын өткір және созылмалы интоксикациялар жатады: тыныс алу органдарының зақымдануы (ринофаринголарингит, эрозия, перфорация носовой перегородки, трахеит, бронхит, пневмосклероз және т.б.) ,токсичечкая анемия, токсически гепатит, токсическая нефропатия, токсичечкое нерв жүйесінің зақымдануы (полиневропатия, неврозоподобные состяния, энцефалопатия) , токсичечкий көздің зақымдануы (катаракта) , коньюнктивит , кератоконьюнктивит, токсичечки сүйектің зақымдануы: остеопороз, остеосклероз. Осы топқа тері аурулары да кіреді, металдық, фторопластық лихорадка, аллергиялық аурулар.
Кәсіби ісік аурулары әсіресе тыныс алу оргндары, бауыр, асқазан, несеп жүру жолдары, лейкоз тас көмірдің айдалған өнімдерімен, мұнай өнімдерімен, сланц, никель хром, мышьяк қосылыстарымен, винилхлоридпен, родиоактивті заттармен ұзақ уақыт контакдыда болғанда дамиды.
Өндірістік аэрозольдарының әсерінен пайда болатын кәсіби ауралар: пневмокониоздар (силикоз, силикатоздар, металокониоз, карбокониоз, пневмокониоз аралас шаңдардан, пневмокониоз пластмасса шаңдарынан), биссиноз, созылмалы бронхит.
Ең жиі кездесетін кәсіби ауру-силикоз кремнидің қос тотығының әсерінен, силикатоз- кремний қышқылдарының тұздарының аэрозольдары өкпеге түсуінен туындайды
Аллегиялық кәсіби аурулар артуда: коньюнктивит, ринит, бронхиальды астма және асматикалық бронхит, токсикодермия, және экзема, токсикоаллергиялық гепатит. Бұл аурулар химиялық заттар – аллергондар әсерінен пайда болады.Олардың ішінде маңызды орынды дәрілік препараттар, витаминдер, және сульфаниламидтер, табиғаты биологиялық заттар (гормонды, ферментті препараттар) алады. Адамдар тұратын мекендерде қоршаған ортаның жағымсыз әсерлерінен жалпы аурулар артуда. Оларға жататындар: респираторлық-аллергиялық тыныс алу органдарының аурулары, жүрек-қан тамыр аурулары, бауыр, бүйрек,селезенка аурулары, әйелдерде бала туу функциясының бұзылуы, онкологиялық аурулар.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   27




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет