Ислам тарИхИндәкИ ролу Мө`минләр анасы Ајишәнин
Һәсән ибни Әли ™-ын ҹавабы
жүктеу/скачать 0.65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әли ™-ын ахрынҹыы хүтбәси
- Әли ™ дөјүш програмыны е`лан едир.
- Әли ™ Гур`анла һөҹҹәти тамамлајыр.
Һәсән ибни Әли ™-ын ҹавабыАбдуллаһ ибни Зүбејр сөзләри имама јетишәндә һәзрәт оғлу Һәсән ™-а бујурду: Оғлум сән дә галх вә онун сөзләринә ҹаваб вер: Һәзрәт Һәсән ™ һәмд вә сәнадан сонра белә бир хүтбә охуду: Ҹамаат! Ибни Зүбејр атам Әли ја Османын гатили олма һагда ифтира атды вә јерсиз төһмәтләр верду. Сиз јахшы билирсиниз ки, Тәлһә Османын хилафәти дөврүндә она ҹәсарәт едиб, бејтулмалы гәсб етди. Онунла өз мүхалифәтин елан етди. Бүтүн бунлара јанашы неҹә атам Әли онун гәтлиндә ҝүнаһкар ола биләр? Әҝәр о ики нәфәр (Тәлһә вә Зүбејр) һагда данышсам, чохлу һәгигәтләри ашкар едәрәм. Амма о дејир: Әли тәҹавүзкарҹасына вә ҹамаатын разылығы олмадан һакимијјәт едирш Онун бу јалан е`тиразынын мүгабилиндә мәним дә онун атасына е`тиразым вар. Зүбејр јерсиз атамынбејтин сындырды. О, бу әмәлин изаһ етмәк үчүн дејир: Онун беј`әти разылыг үзүндән олмајыб. Зүбејрин бу сөзү онунн әмәлинин сәһв олдуғу исбат етмәкдән әлавә, Зүбејрин ҝүнаһкар олдуғуна да сабит едир. О, бу сөзү илә беј`әтинә етираф едир вә өзүнүн беј`әт сындыран олдуғуну билдирир. Амма Абдуллаһын Куфә ордусунун Бәсрә ордусуна һаким олмасы сөзү чох тәҹҹүблү вә ҝүлмәлидир. Чүнки һәмишә һагг батилә галиб ҝәлиб. Амма онун Осман вә дослары һагда дедикләри сөзләр мүғалитәдир. Чүнки бизим Осман вә дослары илә ихтилафымыз јохдур. Бизим һәдәфимиз фәгәт дәвә минмиш гадын (Ајишә) вә дослары илә дөјүшмәкди. Онларын да Османла һеч бир гоһумлуглары јохдур1. Әли ™-ын ахрынҹыы хүтбәсиМин дәфә дөүш мејданында өлдүрүлмәк мәним үчүн бир дәфә јатагда өлмәкдән шириндир.Имам Әли ™Әли ™ үч ҝүн әрзиндә чох чалышды ки, сүлһ јаратсын. Амма тәәссүфләр олсун ки, һеч бир фајдасы олмады. Һәмин вахт Әли ™ ахрынҹы дәфә өз ордусу үчүн белә бир хүтбә отурду: Һәзрәт һәмд, сәна вә Пејғәмбәр¡-а салам ҝөндәрәндән сонра бујурду: Еј мәним досларым! Мән үч ҝүн бу ҹамаата мөһләт вердим. Онлар онлары беј`әти сындырмагдан чәкиндирдим. Мән чох чалышдым, онлары фикирләриндән дөндәрим. Амма хејри олмады. Инди мәнә хәбәр ҝөндәрибләр ки, дөјүшә һазыр олам. Онлар дејирләр: Әлини батил арзулары мәғрур едиб вә нәфси алдадыб. Вај олсун онлара, аналары матәмләриндә отурсун. Мәним дөјүшдән горхум јохдур ки, мәни мүһарибы вә гыланҹла горхудурлар. Онлар мәним мүһарибәләрими вә һәмләләрими ҝөрүбләр. Онлар ҝәрәк мәнимлә мүһарибәјә һазырлашсынлар мән јох. Чүнки мән һәмин Әлијәм ки, мүшрикләрин мөһкәм ҹәрҝәләрини бир-биринә вурур вә онлары пәракәндә едирдим. Бу ҝүднә һәмин ҝүҹ-гүввәтлә онларла дөјүшәҹәјәм. Ҹамаат! Билирсиниз ки, инсанын ахырынҹы гисмәти өлүмдүр. Һеч ким онун ҹајнағындан гуртара билмәз. Әҝәр инсан дөјүшә өлмәсә дә, тәбии өлүмлә өләҹәк. Бәс даһа јахшы олар ки, инсан Аллаһ јолунда өлә. Әлинин Аллаһына анд олсун. Мин дәфә дөјүш мејданында өлдүрүлмәк мәним үчүн бир дәфә јатагда өлмәкдән јахшыдыр. Сонра Әли ™ сәмаја үз тутуб, бујурду: Илаһи! Тәлһә мәним беј`әтими сындырды. Ҹамааты Османын әлејһинә галдырыб, ону өлдүрдү. Сонра мәни мүттәһим етди. Илаһи! Она мөһләт вермә? Еј меһрибан Аллаһ! Зүбејр мәним беј`әтими сындырды. Мәним дүшмәнләими дәстәкләди. Илаһи мәни шәрләриндән гору! Сонра Әли ™ хитабә күрсүсүндән дүшдү. Бундан сонра Ибни Әсәмин јаздығлна әсасән һәр ики орду бир-биринә тәрәф һәрәкәт етдиләр. Һәзрәт Әли ™-ын ордусу ијирми мин Тәлһә вә Зүбејин ордусу исә отуз мин нәфәр иди.1 Әли ™ дөјүш програмыны е`лан едир.Еј мәним достларым! Сиз ҝәрәк дөјүшә башлајасыныз.Имам Әли ™Тәбәри јазыр: Әли вә Ајишәнин ордусу ҹүмә ахшамы һиҹрәтин 36-ҹи или ҹамадуллахир ајынын он бешиндә бир-бири илә үз-үзә ҝәлдилләр.1 Һаким мүстәдрәк китабында вә Мүттәги Кәнзүл-үммалда Јәһјәбни Сәидин әмисиндән нәгл едир. Әли ™ Ҹәмәл мүһарибәси ҝүнү ордунун арасында уҹа сәслә елан етди: Дүшмәнә ох атмајын. Гылынҹла һеч кимә һәмлә етмәјин. Онларла јумшаг данышын. Ҹамаат! Бу пис вахтда јахшы инсанларын јолу илә ҝетсәниз, Гијамәтдә дә хошбәхт вә ниҹат тапанлардан оларсыныз. Бу пырограмы нәгл едәнләрдән бири дејир: Биз ҝүнортаја гәдәр ҝөзләдик. Әли ™-ын әмринә ҝөрә дөјүшмәдик. Анҹаг бизим әксимизә олараг Ајишәнин ордусу белә фәрјад едирди: «يا لثارت عثمان » Еј Османын интигамыны аланлар ајаға галхын! Мәһәммәд ибни Һәнәфијјә атасынын ордусунун бајрагдары иди. О, уҹа бир јердә дуруб, дүшмән ордусуна нәзарәт едирди. Имам ™ ону өз јанына чағырыб, ондан сорушду: – Мәһәммәд деди: – Атаҹан! Онлар Ја ләсарати Осман шүарын верирләр вә ҹамааты Османын интигамын алмаг үчүн мүһарибәјә тәһрик едирләр. Һәмин вахт Әли ™ дуа едәрәк, бујурду: Илаһи: Сән өзүн Османын гатилләрин зәлил вә кар ет!2 бә`зи тарихчиләр јазыр: Ики орду бир-бири иләр үзләшән ҝүн Әли ™ өз достларына бујурду: Дүшмән дөјүшү башламајынҹа, дөјүшү башламајын! Һәзрәт сонра әлавә етди: Аллаһа шүкр олсун ки, һагг бизимләдир. Дөјүшмәкдә онлардан габаға кешмәјимиз дә бизим һәгганијјәтимизә дәлилдир. Сонра һәзрәт бујурду! Дөјүш башлајандан сонра јараллылары өлдүрмәјин. Гәләбәдән сонра дөјүшдән гачанлары тәгиб етмәјин. Өлүләрин палтарларыны сојундурмајын. Бәдән үзвләринә зәрәр јетирмәјин. Намусларына тәҹавүз евләринә дахил олмајын. Мал-дөвләтләри гарәт етмәјин!3 Мәс`уди бу јердә әлавә едир: Әли ™ достларына бујурду: Дүшмәнин мал-дөвләтини дөјүш мејданындан башга гәнимәт апармајын. Гадынлары инҹитмәјин. Чүнки Пејғәмбәр ¡ бизә гадынлары инҹитмәји гадаған едиб. Һәтта онлар мүшрик олсаларда. Нәһајәт кичик дә олса гадынлара тәҹавүз һәтта онлары мәзәммәт етмәкдә гадағандыр.
Оғлум онлардан горхмады. Онлары Гур`анла дәвәт етди.“Оғлуну итирмиш ана”Әли ™ сүлһ јаратмаг үчүн етдији сәјләрин нәтиҹә вермәдијини ҝөрүб, Гур`анла дүшмәнә һөҹҹәти тамамлајыр. Һәзрәт Әлинә Гур`ан ҝөтүрүб, уҹа сәслә бујурду: Ким Гур`аны әлинә ҝөтүрүб, дүшмәни она дәвәт едәр вә бу јолда шәһид олар? Бу вахт ағ палтарлы бир ҹаван оғлан галхыб, деди: – Мән һазырам бу јолда шәһид олам. Әли ™ бир даһа ҹамаата үз тутуб деди: – Ким бу ордунун гаршысында дуруб, онлары Гур`ана дәвәт едәр вә бу јолда шәһид олар? Ҹаван оғлан бир даһа деди: – Еј Әмирәл-Мө`минин ҹаным сәнә фәда олсун. Мән бу иши јеринә вјетирмәјә һазырам. Әмирәл-Мө`минин Гур`аны она верди: О, да дүшмән тәрәфә јолланды. Ајишәнин ордусуну Гур`ана дәвәт етди. Бу вахт Ајишәнин әсҝәрләри онун үстүнә һүҹум етдиләр вә сағ әлини кәсиб, јерә атдылар. Ҹаван оғлан шүҹаәтлә Гур`аны сол әлиндә тутуб, тәблиғинә давам етди. Онлар онун сол әлинидә кәсдиләр. Ҹаван оғлан Гур`ан синәси үстә вә әлләриндән ган ахан һалда өлүм шәрбәтини ичди.1 Бу һадисәдән сонра Әли ™ бујурду: Инди һәр ҹәһәт дән онлара тамамларды вә онларла дөјүшмәк бизә ваҹиб олду.2
жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|