Жабындау жұмбақтары Жаңа қысқартуларға дайынсыз ба? Кесетін құрал өндірушілер TiC (титан карбиді), TiN
(титан нитриті), TiCN (титан карбонитриті), TiAlN (титан-алюминий нитриті) және CrN (мырыш
нитриті) секілді жабындарды цементтелген карбид жасау, ТКБ және кейбір керамикадан
жасалған кесетін құралдарды мәңгілік әрі жоғарылау айналымдарда жұмыс істеуге
жарамдығы үшін пайдаланады.
Қорытпалардың одан да көп түрлері бар және күн сайын әйтеуір бір ғалым ірі
өндірушілердің (аса ірі емес өндірушілердің де) біріне құпия жұмыс істей отырып, қорытпаның
кезекті тәсілін ойлап тауып отырған секілді болып көрінеді. Өндірушісіне қарамастан барлық
жабындар аса жұқа, көбіне қалыңдығы бір микроннан артық болмайды (шамамен адам
шашының 1/100) және ажарлаудың соңғы үдерісінен кейін жағылады.
Адамды алмастыратын бірқатар атауларды қалдырып кетсек, жабынды жағудың басты
екі түрі ғана бар: химиялық қосфазалы тұндыру (ХҚФТ) және физикалық қос фазалы тұндыру
(ФҚФТ). ХҚФТ көнелеу тәсіл болып табылады және екінші түрге қарағанда қалыңырақ, бірақ
аса қалың емес. ФҚФТ анағұрлым үшкірленген ұштарымен ерекшеленеді, бірақ ол да тым
үшкір емес. Одан сайын шатастыра түсу үшін кесетін құралдарды өндірушілер бірнеше жабын
артықшылықтарын пайдалану үшін «мультифазалық» жабындарды қолданады.
.
ИНЖЕНЕР-БІЛДЕКШІНІҢ ЖАН ДОСЫ Кесетін құрал үшін қандай материал қаттырақ: керамика ма әлде карбид пе? Шын мәнінде,
олар екеу:
Поликристалды материал (ПКА (поликристалды алмас)): табиғи алмас ‒ неке
сақинасын көріктендіріп тұрған тас, алюминийді, мысты және композитті кесудің үздік
құралы болып табылады. Дегенмен өндірістік алмастардың көбі, шын мәнінде, жасанды
және өзінің жылтырақ ағайынына қарағанда анағұрлым арзан поликристалды
85
материалдан немесе ПКА-дан жасалған. Егер сізге құрамында кремний бар құйылған
алюминийден мыңдаған бөлшектер жасау қажет болса, үнемдеу қажет емес: ПКА-сымен
кескіштерді алыңыз.