Жалпылама түсiнiктеме

Кiрiспе

Автокөлiктiң негiзгi мiндетi көлiк жүйесiнiң жұмыс сапасы мен мекендерге тасымалдау кезiнде тиiмдiлiктi жоғарылату,халық шаруашылығына тұтынатын заттарды өз уақытында жєне толық қанағаттандыру. Автокөлiкпен жүктiң барлық түрiнiң 70%жєне транспортпен тасымалданатын жолаушылардың 85% тасымалда-нады.

Автокөлiк алдындағы негiзгi мєселелердiң бiрi ретiнде автокөлiктердiң пайдалану сенiмдiлiгiн жоғарылату жєне оларды ұстауға шығымдардың аз мөлшерде кетуi болып табылады. Бұл мєселелердi шешу бiр жағынан автокөлiк өндiрiсiндегi автокөлiк-тердi үлкен сенiмдiлiгi мен жөндеуге жарамды түрде шығару бол-са, ал келесi жағынан автобустармен автокөлiктердi техникалық пайдаланудағы қазiргi уақыттағы єдiстерiн жєне оларды техника-лық баптау кезiнде, жөндеу кезiнде жұмыс сиымдылығын төмен-дету жұмысшылардың еңбек жағдайын жоғарылату, ал сонымен бiрге жөндеуге дейiнгi жүрiсiн жоғарылату болып табылады.

Осы айтылған мєселелердiң бєрi қажеттi өндiрiстiк базаны керек етедi. Ол базалар өндiрiстiк процестердi автоматтандыру үшiн жєне механикалау құралдарын кең пайдалануды жылжыма-лы тiзбек сақтау мақсатында қажет етiледi сонымен бiрге жол са-пасын жақсарту мен құрылыстар қарастырылады.

Көлiк құралдарының сенiмдiлiгi жєне талаптары қозғалыс қарқындылығы мен жылдамдығын өсiру, қуаттылығы мен авто-бустардың сиымдылығын, ал сонымен бiрге мекемелердегi авто-көлiктердi баптаудағы ұйымдастырушылық дєйектiлiгiне єсер етедi.

Берiлген дипломдық жоба ағынды жөндеу аймағындағы БелАЗ автокөлiктерiнiң артқы көпiр редукторларын шешу жєне орнатудағы жұмыс сиымдылығын азайтып олардағы пайдалы ти-iмдiлiктi қарастырады. Ал сонымен бiрге ағынды жөндеу айма-ғындағы ұйымдастыру жұмыстарының формасы жєне қазiргi уа-қыттағы єдiстерi ұсынылған.

1.ЖобаныҢ техникалыҚ-экономикалыҚ тҮсiнiктемесi

1.1. Жаңатас “Казфосфат” АКМ-нiң пайда болуы мен

даму тарихы
Азиядағы бiрден-бiр фосфор тыңайытқышын өндiретiн үл-кен өндiрiс бiрi Қазақстандық пластикалы фосфор көмiр бас-сейiнiн айтуға болады. Кеннiң елеулi қоры, оның iшiндегi фос-фор құрамының жоғары болуы жєне қордың едєуiр бөлiгiн өңдеу мүмкiншiлiгi, шындығында АҚ “Қаратау” деп Республи-кадағы бiрi шикiзат база ретiнде фосфор өндiру көзделген АҚ

"Қаратау" – дағы фосфор кенi Жаңатас кен басқармасында жүргiзiлдi.(яғни,кендер: Орталық, Көк-Су, Солтүстiк-Батыс, Қаратау кен басқармалары : “Ақсай” кен басқармалары жєне тағы басқалары.

1963 жылдан бастап "Жаңатас" кен орындары игерiле бастайды.Кендi пайдалана бастау "Орталық"-тың I,II,III блокта-ры мен "Көк тас" карьерiнде жүргiзiлдi.

"Жаңатас" кен орындары Жаңатас қаласында орналасқан. Тараз жєне Қаратау қалалары мен кен орындары темiр жєне автокөлiк жолдары мен байланыстырылған. Кен орындары жiңiшке жолақпен Оңтүстiк-Шығыс арқылы Бүлтiк тау қыратымен, яғни "Киелi Қаратау" қыратымен жалғасады."Жаңа-тас" кен орнының жалпы орналасуы 19.8 км.

Ауданының климаты ыстық, құрғақ. Кендер мен қаланың iшетiн сумен қамтамасыздандырылуы 350-250 л/сек айдайтын “Бүркiтi” су айдағышы мен “Көк бұлақ” су айдағышы мен қам-тамасыздандырылады.

“Орталық” кен орнының өндiрiсi техникалық жобамен 1975 жылдан бастап жүргiзiле бастады, ал 1985 жылдан бастап күнтiзбек кестесi бойынша 1964 жылғы жоспары бойынша жүр-гiзiлiп отырды.

ңОрталықң кенi базасында автокөлiк цехы пайда болды. АКЦ функциясы кен орындарынан тау массаларын алуға арналған автоаударғыштардың жұмыс қабiлеттiлiгi қамтамасыздандыру үшiн, ал сонымен бiрге автоаударғыштарды жөндеу мен техника-лық баптауды өз уақытысында жүргiзу үшiн қажет.

Алғашқы кезде АЦ паркi 1965 ж. Уақытысында МАЗ-205 жєне ЛАЗ-210 50 автокөлiгiнен тұрған. Тау массаларын шығару ұлғайған сайын, АКЦ-де үлкейе бастады.

Соңғы жылдары АКЦ БелАЗ-жєне КамАЗ жүк көтергiштiгi автокөлiктерiмен ауыстырылған.

Бiрiгуге байланысты “Жаңатас” пен ‘’Көк Су’’ –дың қосылуы бiрiгей автокөлiк цехы болуына єкелдiрдi.

Қазiргi уақытта 25 БелАЗ жєне 10 КамАЗ автокөлiктерi жєне экскваторлары бар.
1.2. АКЦ “Казфосфат” құрылымы мен өндiрiстiк-техни- калық базасының жағдаиы

АКЦ “Казфосфат” -тың өндiрiстiк-техникалық базасындағы автокөлiк цехына “Көк-су”, “Қыш-тас” жєне Жаңатас кен ор-ындары қараиды. 1997 жылдың 1 қазаннан бастап АҚ “Қаратау” деп аталынды. Бұрынғы кездегi “Жаңатас” кен орны, яғни өндiрiс-тiк ғимараттан басқа АКЦ-ның техникалық жєне жөндеу базасы болып табылады.

Жөндеу механикалық бкста сипаттамасы мен қолдануына қараи єр түрлi цехтар бар:

Аккумуляторлы цех

Ұсталы цехы

ЖҚЖА жөндну жєне мөлшеруге арналған цех

Мысты цех

Құралдар мен жөндеу цехы.

Сонымен бiрге өндiрiстiк ғимаратта автоаударғыштардың ағын-ды жөндеу жєне механикалық баптау аймақтары бар.

Өндiрiстiк-техникалық базаның даму деңгейi мекеменiң өндiрiс-тiк қуатын анықтайды жєне мекеменiң жұмыс көрсеткiштерiне маңызды жерiн тигiзедi. АКЦ-нiң өндiрiстiк-техникалық базасы-на қойылатын негiзгi талап таукеңдерiн тасымалдауда автокөлiктердiң техникалық дайындық деңгейiн максималды қамтамасыздандырып жєне материалды мен еңбек шығындарын минималды түрде орындау болып табылады.

Өндiрiстiк ғимараттан бөле шеңдеуiш монтаждау учаскесi мен автокөлiк шеңдеуiшiн ауыстыратын алаңша, жанар май мен майлау материалдарының қоймасы жєне сменаны (кезектi) ауыс-тыру кезiнде жүргiзушiлер автокөлiктердi тапсырып-қабылдауға арналған алаң бар.

АКЦ "Казфосфат" келесi қызметкерлер мен жұмысшылардан тұратын коллектив болып табылады.

1. 
   Бүкiл жылжымалы тiзбектi басқаратын көлiктiк жағынан АКЦ-нiң директор орынбасары.
   
2. 
   АКЦ-нiң тiкелей бастығы АКЦ бастығы болып табылады.
   
3. 
   Өндiрiстiк техникалық бөлiм.
   
4. 
   Цех пен колонналар бастығы.
   
5. 
   Смен-механик бастығы.
   
6. 
   Бақылаушы механиктер.
   
7. 
   Жүргiзушiлер.
   
8. 
   Жөндейтiн жұмысшылар.
   

Автокөлiктердiң маркасiне қараи жалпы берiлгендерi 1.1 кесте-ден көре аламыз:

Кесте 1.1

N	Автокөлiктердiң	саны, дана
р/с	нормасы
1	БелАЗ-7509	11
2	БелАЗ-7523	14
3	КамАЗ-5511	15
	Барлығы	40

Мына жоғарыда келтiрiлген көрсеткiштерден басқа талдаулар кезiнде көптеген автокөлiктер iстен шығып тұрғаны анықталды, сондықтан бұл автокөлiктер тасымалдау жұмыстарын дєл қазiргi уақытта орындаи алмауына баиланысты есепке алынбаи отыр. Көптеген автокөлiктер кен баиыту орындарында тар жолмен жұмыс iстеп жөндеудi талап етедi жєне механикасымен тараптары, агрегаттары техникалық баптауды қажет етедi. АКЦ-ның басқар-масы қазiргi уақыттың қаржы мєселесiне қараи қажеттi керек бөл-шектер мен материалдарда ауқымды мөлшерде ала алмаи отыр. Сондықтан жоғрыда аитылған автокөлiктердiң бiраз бөлiгi норма-дан жоғары тұрулар мен жөндеулерге єкелдiредi.

1.4 АКЦ "Казфосфат" жұмыс iстеуiндегi техникалық-эконо-микалық жолдамасы.
Талдау кезiнде жұмыс iстеу қорытындылары паидалану, техникалық жєне ұиымдастыру жєиттерiне тєуелдi болатындығы белгiлi. АКЦ-ның жұмыс iстеуiндегi техникалы-экономикалық жа-ғынан талдаи отырып, оның жоспарының орындалуы, өндiрiс артық, бос заттарының аиқындалуына, жұмыстағы кемшiлiктердi ашу жєиттерiнiң дєрежесiн аиқындаиды.

Талдаудың негiзiнде қажеттi материалдар АКЦ-нiң жылдық

есеп беруi , яғни оның жұмыс iстеу төңiректерiн жақсы ашады. Ал одан басқа да қажеттi материалдар ретiнде оперативтi берiлгендер , бухгалтерлiк пен статистикалық есептерiнiң нақты паидалану жағ-даиында қарастырған, механикалық қамтамасыздандыру деңгеиi мен АКЦ-нiң ұиымдастыру құрылымы келтiрiлген .

АКЦ боиынша автокөлiктердiң жұмыс iстеуiндегi негiзгi тех-никалы-экономикалық көрсеткiштер 1.2

Кесте 1.2

негiзгi техникалы-экономикалық көрсеткiштер

1.4.1. Жүктердi тасымалдау көлемiнiң талдамасы

Жүкайналым бұл өздiгiмен АКЦ-ге орындауға жүктелген немесе көлiк жұмыстардың орындалуын көрсетедi. Мєндiк жағынан жүк айналым тасмалдаудың көлемi мен тасмалдауының орташа арақашықтығына тєуелдi болады Төмендегi 1.4 кестеде үш жылғы жүк айналымның берiлгендерi келтiрiлген.