Жазушы Дүкенбай Досжаның «Алаң» шығармасының тілі
жүктеу/скачать 0.68 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- К.Аханов «Тіл білімінің негіздері»
- Ғалым Анар Салқынбай «Қазіргі қазақ тілі»
Зерттеуші ғалым К.Қ.Есіркепова өзінің “1960 – 1980 жылдардағы әйел – ақындар поэзиясының тілі (Ф.Оңғарсынова, М.Айтқожина, А.Бақтыгереева, К.Ахметова шығармалары негізінде)” атты монографиясында антонимдерге тоқталып өтеді. “Антонимдердің көркем әдебиеттегі қызметі де айрықша. Өйткені тіліміздегі осы сияқты мәндегі сөздерді ақын – жазушылар өзара қарама – қарсы қойып, шығарма тілінің көркемдігін шыңдай түседі” деп айтылған. Дүниедегі заттар мен құбылыстардың сапасын, қасиетін, мөлшерін салыстырып және қарама – қарсы қою, өмір мен өлім, жақсылық пен жамандық, білім мен білімсіздік сияқты кереғар ұғымдарды көрсету арқылы философиялық ой түйінін, өмірге көзқарасын ақындар өз өлеңдерінде антонимдерді қолдану арқылы, яғни контраст суреттер беруде жиі пайдаланады.
Антонимдердің стильдік қызметі туралы ғалым К.Аханов «Тіл білімінің негіздері» оқулығында «Антонимдердің стилистикалық қызметі өте күшті. Қарама-қарсы құбылыстарды салыстыруда, оларды бір-бірімен қатар қойып шендестіруде және осы тәсіл арқылы айтылатын ойды тайға таңба басқандай етіп түсіндіруде шебер қолданудың нәтижесінде айтылатын ой мейлінше ашық-айқын, мейлінше мәнерлі болып келеді» деген.
Ғалым Анар Салқынбай «Қазіргі қазақ тілі» оқулығында антонимдік парадигма жайында сөз қозғайды. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы айтылатын сөздердің жүйелі тобы- антонимдік парадинманы құрайды. Болмыстағы заттар мен құбылыстардың қасиеттері мен қатынастары арасында қарама –қайшылықтың болуы диалектиканың даму заңдылығы. «Қарама-қайшылық –әлемді қозғаушы, кез келген қозғалыстың, өмірдің түп тамыры; қандай да бір нәрседе қарама-қайшылық болғанда ғана ол қозғалады импульсқа,іс-әрекетке ие болады,әр нәрсе өзінде қарама-қайшылық болғандықтан ғана өмір сүреді». жүктеу/скачать 0.68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|