. Қ ы л м ы с т ы с а р а л а у

қ ы л м ы с т ы қ
з а ң д а
қ а р а с т ы р ы л ғ а н
қ ы л м ы с
қ ұ р а м ы н ы ң
б е л г i л е р i н е
н а қ т ы
с ə й к е с т е н д i р у д i б е к i т у ң - д е л i н г е н .
« К в а л и ф и к а ц и я ң с ө з i ( g u a l i s ) л а т ы н т i л i н е н а у д а р ғ а н д а – с а п а , я ғ н и б i р н ə р с е н i ң
қ а с и е т i н а н ы қ т а у , о н ы ң қ ұ н ы н , д ə р е ж е с i н а н ы қ т а у д е г е н м а ғ ы н а н ы б i л д i р е д i .
Қ ы л м ы с т ы с а р а л а у қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ ғ ы л ы м ы н ы ң и н с т и т у т ы р е т i н д е е ң а л ғ а ш р е т
п р о ф е с с о р В . Н . К у д р я в ц е в т i ң д о к т о р л ы қ д и с с е р т а ц и я с ы н д а ұ с ы н ы л д ы . О н ы ң
п i к i р i н ш е , қ ы л м ы с т ы с а р а л а у д е г е н қ ы л м ы с қ а з а ң д ы қ б а ғ а б е р у , а т а л ғ а н
қ ы л м ы с т ы қ ə р е к е т т i ң б е л г i л е р i н қ а м т и т ы н Қ К - т i ң Е р е к ш е б ө л i м i н i ң б а б ы н
к ө р с е т у .
Ж а л п ы к е з к е л г е н қ ы л м ы с т ы с а р а л а у п р о ц е с i ө з i н i ң м а з м ұ н ы б о й ы н ш а м ы н а д а й 3
с а т ы д а н т ұ р а д ы :
1 .
ж а с а л ғ а н ə р е к е т т i ң ж ə н е о н ы ң б е л г i л е р i н i ң ж а ғ д а й л а р ы н а н ы қ т а у ж ə н е
т а б у ;
2 .
Қ ы л м ы с т ы қ к о д е к с т i ң Е р е к ш е б ө л i м i н i ң т и i с т i қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ т ы қ
н о р м а с ы н , я ғ н и б а б ы н т а ң д а у ;
3 .
ж а с а л ғ а н ə р е к е т т i ң н е м е с е б о л ғ а н о қ и ғ а н ы ң қ ұ р а м ы н з а ң н о р м а с ы н д а
б а я н д а л ғ а н қ ы л м ы с қ ұ р а м ы м е н с а л ы с т ы р у .
Ж о ғ а р ы д а а т а л ғ а н с а т ы л а р д а н к ө р i п о т ы р ғ а н ы м ы з д а й , қ ы л м ы с т ы с а р а л а у
п р а к т и к а ж ү з i н д е қ ы л м ы с т ы қ i с т i қ о з ғ а у с ə т i н е н б а с т а л ы п с о т т ы ң ү к i м д i
ш ы ғ а р у ы м е н а я қ т а л а д ы . Б ұ л п р о ц е с с қ ы л м ы с т ы қ i с т i а л д ы н а л а т е р г е у ж ə н е с о т
т а л қ ы л а у ы к е з i н д е д е ү з д i к с i з ж ү р i п ж а т а д ы д е г е н с ө з . Қ ы л м ы с т ы с а р а л а у к е з i н д е
қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ т ы ң а р н а й ы п р и н ц и п т е р i н i ң б i р i – ж е к е ж а у а п т ы л ы қ п р и н ц и п i
к ө р i н i с т а б а д ы . С е б е б i , Қ Р Қ К 3 - б а б ы н а с ə й к е с қ ы л м ы с т ы қ ж а у а п т ы л ы қ т ы ң н е г i з i
р е т i н д е ж а с а л ғ а н ə р е к е т т е қ ы л м ы с қ ұ р а м ы н ы ң б а р л ы қ б е л г i л е р i н i ң б о л у ы
т а б ы л а д ы . А д а м д ы қ ы л м ы с т ы қ ж а у а п т ы л ы қ қ а т а р т у ү ш i н ж ə н е о ғ а н ж а з а ш а р а с ы н
қ о л д а н у ү ш i н қ а н д а й з а ң н ы ң б ұ з ы л ғ а н ы н ж ə н е қ а н д а й қ ы л м ы с ж а с а л ғ а н ы н н а қ т ы
к ө р с е т у қ а ж е т . Б ұ л м i н д е т т е қ ы л м ы с т ы с а р а л а у а р қ ы л ы о р ы н д а л а д ы . Қ ы л м ы с т ы
с а р а л а у о н ы ң н ə т и ж е с i н е б а й л а н ы с т ы :
1 ) . Қ ы л м ы с ж а с а ғ а н а д а м д ы а й ы п к е р р е т i н д е ж а у а п қ а т а р т у т у р а л ы қ а у л ы д а ;
2 ) . А қ т а у н е м е с е а й ы п т а у ү к i м i н д е ;
3 ) . қ ы л м ы с т ы қ i с т i т о қ т а т у т у р а л ы қ а у л ы д а б е к i т i л у i м ү м к i н .
Қ ы л м ы с т ы қ ə р е к е т т i д ұ р ы с с а р а л а у қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ т ы ң п р и н ц и п т е р i н ж ə н е
з а ң д ы л ы қ т ы ж ү з е г е а с ы р у д ы қ а м т а м а с ы з е т е д i . Қ а н д а й д а б i р ə р е к е т т i д ұ р ы с
с а р а л а у ү ш i н , е ң а л д ы м е н , к i н ə л i н i ң ə р е к е т i м е н т о л ы қ ж ə н е ж а н - ж а қ т ы т а н ы с у ғ а
м ү м к i н д i к б е р е т i н i с т i ң б а р л ы қ ж а ғ д а й л а р ы н , к i н ə л i н i ң ж е к е т ұ л ғ а с ы н , қ ы л м ы с
ж а с а л ғ а н у а қ ы т т а ғ ы н а қ т ы м ə н - ж а й л а р м е н т о л ы қ т а й т а н ы с у қ а ж е т , ө й т к е н i
қ ы л м ы с т ы с а р а л а у д ы ң ө з i к i н ə л i н i ң ж а с а ғ а н қ о ғ а м ғ а қ а у i п т i ə р е к е т i н i ң с и п а т ы н а
т i к е л е й б а й л а н ы с т ы . А л қ ы л м ы с т ы д ұ р ы с с а р а л а м а у с о ң ы н д а з а ң ғ а н е г i з д е л м е г е н
ж а з а т а ғ а й ы н д а у ғ а н е м е с е ж а у а п т ы л ы қ п е н ж а з а д а н б о с а т у ғ а н е г i з ж о қ
ж а ғ д а й л а р д а ж а з а д а н н е м е с е ж а у а п т ы л ы қ т а н б о с а т у с и я қ т ы қ о ғ а м н ы ң , м е м л е к е т т i ң
ж ə н е ж е к е а з а м а т т а р д ы ң з а ң д ы м ү д д е л е р i н б ұ з у ғ а ə к е п с о ғ а д ы .
Қ ы л м ы с т ы с а р а л а у к е з i н д е п р а к т и к а д а б i р н е ш е қ и ы н д ы қ т а р к е з д е с е д i . Б ұ л
қ и ы н д ы қ т а р ə с i р е с е , а д а м н ы ң ж а с а ғ а н ə р е к е т i Қ ы л м ы с т ы қ к о д е к с т i ң б i р н е ш е
б а п т а р ы н а с ə й к е с к е л i п ж а т с а н е м е с е а д а м н ы ң ə р е к е т i н д е б i р н е ш е қ ы л м ы с т а р д ы ң
қ ұ р а м ы к е з д е с i п ж а т с а т у ы н д а у ы м ү м к i н . Т ə ж i р и б е к ө р с е т i п о т ы р ғ а н д а й , к ө б i н е с е
б л а н к е т т i д и з п о з и ц и я л ы н о р м а л а р д ы с а р а л а у к е з i н д е д е к ө п т е г е н қ а т е л i к т е р
ж i б е р i л е д i . Қ ы л м ы с т а р д ы с а р а л а у ж ө н i н д е г i а р н а й ы м ə с е л е л е р қ ы л м ы с т ы қ
қ ұ қ ы қ т ы ң Е р е к ш е б ө л i м i н д е т е р е ң i р е к қ а р а с т ы р ы л а д ы .
С о н ы м е н , қ ы л м ы с қ ұ р а м ы н ы ң қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ т ы қ м а ң ы з ы н б ы л а й к ө р с е т у г е
б о л а д ы :
1 ) . қ ы л м ы с қ ұ р а м ы қ ы л м ы с т ы қ ж а у а п т ы л ы қ т ы ң б i р д е н б i р н е г i з i б о л ы п
т а б ы л а д ы ,
2 ) . қ ы л м ы с т ы с а р а л а у д а б а с т ы қ ы з м е т а т қ а р а д ы ;
3 ) . қ ы л м ы с т ы қ қ ұ қ ы қ т ы қ н о р м а л а р д ы ң с а н к ц и я л а р ы н қ ұ р у ғ а ы қ п а л е т е д i ;
4 ) . қ ы л м ы с т ы қ ə р е к е т т i қ ы л м ы с е м е с ə р е к е т т е р д е н б ө л i п а л у ү ш i н д е қ а ж е т б о л ы п
т а б ы л а д ы .

жүктеу/скачать 1.57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: