Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі пәні бойынша

Тәжірибелік (семинар) сабақтарының жоспары

Павлодар
Тәжірибелік сабақтарының тізімі мен мазмұны

1.тақырып: Тәрбие технологиясы

Жоспар

Талқылауға қойылған сұрақтар

1.тәрбие технологиясының ұғымы, құрылымы;

2. қазіргі мектепте пайдаланатын тәрбие технологиялар түрлері;

3.бір тәрбие технологияға сипаттама.

2. 
   тақырып: Ұжымдық тәрбиелік жұмыстарды ұймдастыру әдістемесі.
   

Талқылауға қойылған сұрақтар

1.ұжымдық тәрбиелік жұмысына жалпы сипаттама;

2.ұжымдық тәрбиелік жұмыста пайдаланатын жалпы әдістер;

3.ұжымдық іс жүргізу ерекшеліктері.

3. 
   тақырып: Тәрбиелеуші ұжымды ұйымдастыру әдістемесі.
   

1. Оқушылардың өзіне-өзі ұжымдық қызмет етуі.

2. Оқушылар ұжымындағы жарыс.

3.Педагогтың ұйымдастырушылық шеберлігі.

4. 
   тақырып: Сендіру әдістемесі
   

1. Сендіру әдісінің мәні;

2. Сендіру әдістемесі;

3. Нақты тәрбиелік ситуациядағы сендіру әдістемесін көрсетіңіз.

1. Мадақтау педагогикалық түзетудің әдісі ретінде.

2.Жазалау педагогикалық түзетудің әдісі ретінде

3.Педагогикалық ынталандыру шеберлігін дамыту жолдары

6. тақырып: Оқушыларға жеке-дара қатынас жасау әдістемесі.

Жоспар

1. Оқушылардың жас ерекшеліктері;

2. Оқушыларға жеке (индивидуал) қатынас жасау ерекшеліктері;

3.Мұғалім жұмысының стилі.

7. тақырып: Мектептегі күні ұзартылған топтарда тәрбиелік жұмыстарды жүргізу әдістемесі.

Жоспар

1 Күні ұзартылған топтарда жұмыс режимі;

2 күні ұзартылған топтағы тәрбие жұмыс жүйесі;

8. тақырып: Оқушылар ата-аналарының сыныптың тәрбиелік жұмыстарына ену әдістемесі.

1. Сыныптың ата-аналар комитеті іс-әрекетін ұйымдастыру және оған педагогикалық басшылық жасау әдістемесі.

2. Отбасыларына жеке баруға дайындау әдістеме

2012-2013 оқу жылына арналған

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі пәні бойынша

Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; ПҮТ 1 – №1 практикалық сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; 1 зертхҮТ – №1 зертханалық сабаққа дайындалу үшін үй тапсырмасы; Д – рұқсат қағазы; Е – есеп; 1ЗҚ – №1 зертханалық жұмысты қорғау; КЖБ 1– курстық жұмыстың №1 бөлімі; Т – тексеру; ӨОҮТ1 – материалды өздігінен оқуға №1 үй тапсырмасы; К – коллоквиум; 1Т –№1 тест.

Кафедра отырысында ұсынылған 20__ж. «___»________№_____ хаттама.

Кафедра меңгерушісі __________ М.Ш.Алинова 20__ж.«___» ____________
СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі пәні бойынша

мамандықтарының студенттеріне арналған

Бақлау шараларының күнтізбелік кестесі

СӨЖ түрі	Максималды балл		Тапсырманы тапсыру мерзімі	Тапсыру мерзімі	Форма контроля
	1сабақта	барлығы
Дәріске қатысу және дайындалу	2	12	1сабақ	кесте бойынша	қатысу
Практикалық сабақтарға қатысу және дайындалу	4	12	1сабақ	кесте бойынша	қатысу
Зертханалық жұмыстарға қатысу және дайындалу	4	12	1сабақ	кесте бойынша	қатысу
Зертханалық жұмысты ресімдеу және қөрғау		20		кесте бойынша	қатысу
Бақылау жұмысын орындау		7	келесі сессияда оқылады	1 қарашаға дейын	қатысу
Курстық жұмысты орындау		30	келесі сессияда оқылады	СӨЖ кесте бойынша
1 бөлім				1 қазан	қатысу
2 бөлім				15 қазан	қатысу
3 бөлім				1желтоқсан	қатысу
4 бөлім					қатысу
		100

20__ ж. . «___»________№_____ хаттама.
Кафедра меңгерушісі __________ М.Ш.Алинова 20__ж. «___» ____________

Пәннің оқу-әдістемелік жағынан қамсыздандыру картасы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/39

2012 - 2013 оқу жылына арналған

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі пәні бойынша

пәнін оқу-әдістемелік жағынан қамсыздандыру

Оқу тілі қазақ тілі

Факультеттің ФЖжӨ ОӘК төрағасы _________________ А.К.Алдунгарова

КБ кафедра меңгерушісі_______________ М.Ш.Алинова

КЕЛІСІЛДІ

С.Бейсембаев атындағы ғылыми кітапхана директоры ______________С.А.Исамадиева

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі


С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Кәсіптік оқыту кафедрасы

ДӘРІС КЕШЕНІ

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі пәні бойынша

Құрастырушы: аға оқытушы ШаймерденоваА.К.

Кафедра мәжілісінде бекітілді

______________Хаттама №___

КБ кафедрасының меңгерушісі

М.Ш.Алинова_________________

Павлодар
Педагогика ғылымының адам туралы ғылымдар жүйесіндегі алатын орны, өзіндік ерекшеліктері: пәндік, ғылыми-терминологиялық аппараты, ғылыми әдістері. Педагогика - тәрбие туралы гылым.

Педагогика пәні және оның категориялары: тәрбие, оқыту, білім беру және олардың өзара байланысы. Педагогика ғылымының пәнаралақ ұғымдарды пайдалану ерекшеліктері: түлға, іс-әрекет, қарым-қатынас, даму, қалыптасу.

Педагогика гылымының пайда болуы және дамуы. Педагогика ғылымының жүйесі және оның басқа ғылымдармен байланысы. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негізі: жеке тұлға, іс-әрекет, таным, басқару, қүндылық теориясы. Педагогикалық ғылыми зерттеу әдістері. Еліміздің әлеуметтік-экономикалық өмірін қайта қүру кезеңіндегі педагогиканың міңдеттері.

Негізгі үгымдар: педагогика, педагогика пәні, педагогиканың категориялары: тәрбие, оқыту, білім беру, педагогика ғылымд,арының жүйесі, педагогикадагы пәнаралык байланыс, педагогианың тәжірибелерді жинақтау, курстық, диплом жұмыстарына қатыстыру арқылы кәсіби біліктіліктерін арттыруды көздейді. Әдіснамасы, педагогикалық зерттеу әдістері

2-тақырып. Жеке түлганың дамуы, қалыптасуы және оны тәрбиелеу, олардың өзара байланысы,

Жеке түлга туралы үғым. "Адам", "индивид", "даралық", "жеке түлға" үғымдары туралы түсінік. Жеке түлғаның қүрылымы: биологиялық, психологиялық және элеуметтік, олардың өзара байланысы.

Жеке түлғаның "дамуы", "тәрбиесі", "қалыптасуы" немесе "әлеуметтенуі" үғымдарына сипаттама.

Жеке түлғаның биологиялық және әлеуметтік дамуы, олардың өзара бірлігі. Жеке түлғаның дамуы және қалыптасуының заңдылықтары және қозғаушы күштері. Оның дамуына ықпал ететін негізгі факторлар: түқым қуалаушылық, орта және тәрбие. Жеке түлғаньң дамуында іс-әрекеттің, қарым-қатынастың, белсенділіктің рөлі. Жеке түлғаның дамуындағы педагогикалык басшылықтың маңызы. Жеке түлғаның дамуы мен қалыптасуы жайындағы әр түрлі теориялық көзқарастар. Қазіргі педагогика ғылымында түлғаны дамыту және қалыптастырудың негізгі заңдылықтары және қозғаушы күші жөніндегі көзқарас. Түлга – тәрбиенің объектісі және субъектісі ретінде. Жеке түлғаның дамуында өзін-өзі тәрбиелеудің маңызы Негізгі үгымдар: жеке адам, индивид, жеке түлға, даралық, даму, қалыптастыру, жеке түлғаның дамуы және қалыптасуының факторлары, қозғаушы күштері, заңдылықтары, түқым қуалаушылық, орта, тәрбие, іс-әрекет, қарым-қатынас, белсенділік, өзін-өзі тәрбиелеу.

Оқушы түлғасы дамуының жастық кезендері, оларға сипаттама. Аристотель, Я.А.Коменский және т.б. балаларды жас кезендерге бөлу туралы көзқарастары. Түлганың табиғы күш-жігері. Түлға дамуының әлеуметтік жағдайы.

Баланы оқыту және тәрбиелеуде жас мөлшері мен дербес ерекшеліктерін ескерудің маңыздылығы. Оқушының қабілеті мен дара ерекшеліктеріне сипаттама. Қазіргі мектепте оқытуды саралау (дифференциация).

Акселерация және жеке түлғанын әлеуметтік есею мәселелері.

Оқушыларды тәрбиелеу, оқыту және білім берудегі мақсат пен міндеттер. Олардың әлеуметтік, педагогикалық негіздері. Қоғам дамуындағы тәрбиенің ролі. Тәрбиенін тарихи және таптық сипаты. Қазіргі қоғам дамуында оның ерекшелігі.

Жеке түлғаның жан-жақты дамуы туралы үғым, олардың қүралдары мен қүрамды бөліктері. Педагогикалық ой-пікірлердің даму тарихында тәрбие мақсаты туралы әртүрлі көзқарастар, олардың қоғамдық-тарихи сипаты. Жеке түлганың үйлесімді дамуы - әлеуметтік-педагогикалық мәселе. Жеке тұлғаны жан-жақты үйлесімді дамытудың мақсат, міндеттері мен мазмүнының диалектикалық өзара байланыста болуы.

Акыл-ой, адамгершілік, эстетикалық, дене және еңбек тәрбиесінің бірлігі.

Біртүтас педагогикалық процесс, оның мәні мен өзіндік ерекшеліктері. Біртұгас педагогикалық процестің мәні туралы әртүрлі көзқарастар.

Педагогикалық процесс - педагогикалық теорияның объектісі. Педагогикалық процестің құрылымы: мақсаты, мазмұны, формалары мен әдістері, нәтижесі. Педагогикалық процестің зандылықтары және үстанымдары. Педагогикалық процестің белгілері, сапалары және өзіндік

сипаттары. Қарама - қайшылық - педагогикалық процестің қозғаушы күші. Педагогикалык процесті ғылыми түрғыда үйымдастыру.

Педагогикалық процесс басқарылатын "Ұстаздар-Оқушылар" жүйесі ретінде. Педагогикалык процестегі мұғалім мен оқушы карым-катынасының мазмұны. Педагогикалык процестегі мұғалімнің кәсіби-педагогикалык қарым-катынас мәдениеті.

Негізгі үгымдар: объект, пән, ғылым, жуйе, әлеуметтік жүйелер, мұғалім іс-әрекетінің объектісі, педагогикалык процесс, заңдылықтары, "үстаздар-оқушылар" жүйесі, педагогикалық жағдаят, қозғаушы күштер, қарама-қайшылық, тәрбиелеуші тетіктер, диагностика, болжамдау.

2-бөлім. Біртұтас педагогикалық процестін теориясы мен практикасы. Тәрбие теориясы.

5-тақырып. Тәрбие процесінің мәні мен адам өміріндегі қызметі. Тәрбиенің заңдылықтары мен принциптері.

Тәрбие процесі, онын мәні мен өзіндік ерекшеліктері. Көрнекті ағартушылар мен педагогтардың адам өміріндегі тәрбиенің қызметі жайында пікірлері. Тәрбиенің өзіндік ерекшеліктері.

Жеке түлғаны қалыптастырып дамытуда өзін-өзі тәрбиелеу мен қайта тәрбиелеудің маңызы. Өзін-езі тәрбиелеудің жолдары. Қазіргі кезде білім беретін оқу орындарындағы тәрбиенің ерекшеліктері. Бүгінгі таңда тәрбие жұмысын үйымдастыруда жана көзқарастар жүйесін басшылыққа алу маңыздылығы.

Тәрбие заңдылықтары мен принциптері, олардың өзара байланысы.

Ақыл-ой тәрбиесі. Оқушылардың ақыл-ой тәрбиесі мен дамуы. Көрнекті ағартушьшар мен педагогтардың еңбектерінде ақыл-ой тәрбиесі туралы көзқарастар. Ақыл-ой тәрбиесі және білім беру. Жеке тұлғаның парасат (интеллект) мәдениетін қалыптастыру.

Ақыл-ой тәрбиесінің міндеттері мен мазмұны. Балалардың ақыл-ой күші мен қабілеттерінің дамуы. Зейін, түйсік, ойлау, сөйлеуді қалыптастыру және дамыту. Ақыл-ой әрекетінің амалдары мен біліктерін қолдануды үйрету. Ақыл-ой еңбегінің гигиенасы. Балалардың ақыл-ой тәрбиесінде халық дәстүрлері мен күралдарын қолдану. Ақыл-ой тәрбиесінің міндеттерін жүзеге асыруда жаңашыл педагогтардың тәжірибесі.

Негізгі үгьшдар: акыл-ой, ақыл-ой күші мен қабілет, зейін, түйсік, ойлау, сөйлеуді қалыптастыру, ақыл-ой әрекеті, ақыл-ой еңбегінің гигиенасы, ақьш-ой мәдениеті, рухани даму.

Оқушылардың гылыми дүниетанымын қалыптастыру.

Дүниетаным жеке тұлғаны қалыптастырудың өзегі. Дүниетанымның философиялық негіздері. Дүниетаным және діни тәрбие мәселесі. Діннің имандылық-тәрбиелік кызметі.

Ғьшыми дүниетаным туралы ұғым. Ғьшыми дүниетанымның мәні мен негізгі құрамды бөліктері. Азаматтардың діни сенім бостаңдығы. Жеке түлғаның құндылық бағыттары. Оқушылардын дүниетанымын оку және сыныптан тыс жүмыстар жүйесінде калыптастыру. Оқушыларда ғылыми дүниетанымды калыптастырудың педагогикалық шарттары.

Азаматтык тәрбие.

Азаматтық тәрбие туралы ұғым. Қоғамдық өмірде жастардың азаматтық тәрбиесінің мәні. Азаматтық тәрбиеде оқушылардың қоғамдық-саяси сенімдерін қалыптастырудың маңыздылығы. Саяси тәрбие жеке тұлғаның жалпы мәдениетінің идеялық негізі. Егемен Қазакстанда жас өспірімдерді елжандьлыққа. бейбітшілікті сүюге, үлтаралық келісімге, барлық үлттар мен үлыстардың мәдениетін танып білу және оны силауға тәрбиелеуде азаматтық

тәрбиенің атқаратын қызметі. Жалпы адамзаттық қүндылықтарын қалыптастыру.

Азаматтық тәрбиенің міндеттері, мазмұны, формалары мен құралдары. Оқушы жастардың азаматтық тәрбиесінде олардың саяси тәрбиесін жетілдірудің маңыздылығы. Мектепте окушылардың саяси сенімдерін қалыптастыру жолдары.

Оқушылардың қоғамдық-саяси және азаматтық сенімдері мен мұраттарын калыптастыруда адамгершілік және құқықтық тәрбиенің ерекшеліктері. Мемлекеттік рәміздердің азаматтық тәрбиедегі рөлі.

Адамгершілік тәрбиесі.

Адамгершілік тәрбиесі туралы ұғым. Жеке тұлғаны жан-жақты дамытуда адамгершілік тәрбиесінің жетекші рөлі. Адамгершілікке тәрбиелеу - адамгершілік сана, сезім және мінез-кұлықты қалыптастыру процесі. Тұлғаның адамгершілік ұстанымы-азаматтык борышы мен жауапкершілігінің және қогамдық белсенділігінің көрінісі. Адамгершілік және коғамдық мораль мәселесі. М.Жұмабаев адамның кұлық сезімдерін тәрбиелеу жайында пікірі.

Қазіргі кезде жас өспірімдердің адамгершілік касиеттерін тәрбиелеуде адамгершілік мұратгар мен кұндылыктарын сақтауды қалыптастырудың маңыздылығы (ізгілік, елжандылық, достық, ұлтаралық қарым-қатынас). Жастардың рухани-адамгершілік тәрбиесінің ерекшеліктері.

Мектепте адамгершілік тәрбиесін ұйымдастыру. Этикалык әңгімелер. Адамгершілік тәрбиесі және халықтык тәлім-тәрбие. Адамгершілік тәрбиесі мен өзін-өзі тәрбиелеудің бірлігі.

Жыныстық тәрбие. Оқушылардың қаталдыкқа, озбырлыққа, жыныстық және басқада адамгершілік қасиеттерге кайшы келетін әрекеттерге және түрлі насихат жұмыстарына (кино, баспасөз құралдары, кегілдір экран т.б.) қарсы сезімдерін тәрбиелеу.

Эстетикалық тәрбие.

Эстетикалық тәрбие туралы үғым. Түлғаны жан-жақты дамытуда эстетикалық тәрбиенің мәні мен міндеттері. Н.К.Крупская, А.В.Луначарский, А.С.Макаренко жэне әль-Фараби, Сайф Сараи, А.Қүнанбаев, Ы.Алтынсарин, М.Жұмабаевтың эстетикалық тәрбие жайында айтқан пікірлері

Оқушылардың көркем өнер-эстетикалық мәдениетін қалыптастыру. Өскелең жас үрпақка эстетикалық тәрбие беру жүйесі. Эстетикалық тәрбиенің мазмүны мен қүралдары. Оқушылардың эстетикалык санасы мен сезімін, мүраты мен талғамын, көркемөнер шығармашьшык қабілеттерін тэрбиелеу және дамытудың маңыздылығы. Оқу және оқудан тыс жүмыстардағы эстетикалық тәрбиенің қүралдары. Сабақта оқушылардың эстетикалық мәдениетін калыптастыру мүмкіншіліктері.

Қазіргі кезде адамдарда ізгілік пен адамгершілік қасиеттерінін тапшьшык жағдайында эстетикалық тәрбиені жетілдірудің маңыздылығы. Жастардың эстетикааық тәрбиесінде Қазақстан Республикасындағы кепүлтты мәдени ортаның жетістігін пайдалану. Түлғаның ақиқат өмірді эстетикалық түрғыдан қабылдауында табиғат пен заттық кұндылықтарды пайдалану.

Эстетикалық тәрбие және халықтық тәрбиенің өзара бірлікте болуы. Отбасында балаға эстетикалық тәрбие беру кажеттілігі. Өнерде және өмірде сүлулықты жасай білу, оған қажетсіну сезімін қалыптастыру. Оқушылардың эстетикалык жағынан өзін-өзі тәрбиелеуі, оларды ынталандыру жолдары.

Дене тәрбиесі

Түлғаны қалыптастыруда дене тәрбиесінің маңызы. Өскелең жас үрпақтың денсаулыгын жаксарту - педагогикалык-әлеуметтік маңызды мәселе. М.И.Калинин, Н.К.Крупская, А.В.Луначарский, А.С.Макаренко, П.Ф.Лесгафт балалардын дене тәрбиесі жайында. Жеке түлғаны дамытуда дене тәрбиесінің жүйесі.

Орта мектепте оқушыларға дене тәрбиесін берудегі мақсат пен міндеттер. Оку және окудан тыс дене тәрбиесі. Дене шынықтыру сабағы. Спорттык үйірмелердің жүмыстары. Жарыс. Туризм. Шынығу. Дене тәрбиесінің ақыл-ой тәрбиесімен тығыз байланысы.

Қазіргі кездегі дене тәрбиесінің міндеттері. Валеологиялық тәрбиенің адам ағзасын шынықтырудагы рөлі. Ұлттық ойындар – тәрбие қүралы. Мектептен тыс мекемелерде дене тәрбиесіне сай атқарылатын жұмыстардың мазмүны. Спорт мектептері жүмыстарының ерекшеліктері.

Баланың отбасындагы дене тәрбиесі. Окушылардың өздігінен дене тәрбиесімен өздігінен шүғылдануын ынталандыру. Салауатты өмір сүру салтына тәрбиелеу.

Еңбек тәрбиесі.

Еңбек тәрбиесі туралы үғым. Еңбек - жеке түлғаны дамытудың негізгі

қүралы. М.И.Калинин, Н.К.Крупская еңбек тәрбиесі туралы. А.С.Макаренко мен В.А.Сухомлинскийдің балалар үжымын қалыптастыруда еңбек тәрбиесінің маңызы туралы пікірлері. Кеңес педагогтары мен психологтарыП.Р.Атутов, И.Ф.Свадковский,М.Н.Скаткин,С.М.Шабалов,С.Г.Шаповаленко, А.И.Шибановтардың еңбек тәрбиесіне қатысты зерттеулері.

Баланы отбасы мен мектепте еңбеке етуге тәрбиелеудің педагогикалық негіздері. Оқушылардың еңбек әрекетінің түрлері: түрмыстық, коғамдық пайдалы, оку-танымдық. Енбек әрекетінде білім, біліктілік пен дағдыларды меңгеру. Ақыл-ой мен дене еңбегінің мәдениетіне баулу маңыздылығы. Оқушылардың өндірістік еңбегі. Еңбекті сүюге және оған жауапкершілікпен карым-қатынас жасауға тәрбиелеу.

Оқушылардың кәсіптік бағдар беру жүмысының жүйесі. Қазіргі кездегі еңбек тәрбиесі мен кәсіптік багдар беру мәселесі. Еңбек тәрбиесінде жастарды кәсіпкерлік әрекетке баулу. Еңбек тәрбиесінде үлттык дәстүрлерді қолдану.

Қуқықтық тәрбие. Құқықтық тәрбие туралы ұғым.

Жастарға құқықтық тәрбие беру максат-міндеттері. Жалпы білім беретін мектепте оқушыларға замана талабына сай кұкықтык тәрбие беру жүйесі.
Құкыктық білім беруде кұқыктық сана-сезімді қалыптастырудын- маңызы.
Мектеп жасындағы оқушы жастарда кұкык нормаларын бұзу факторлары.
Құқықтық тәрбие беруде саналы тәртіп пен мінез-кұлық нормаларын қалыптастыру кажеттілігі.

Демократиялык қоғамда тұлғаны жан-жақты дамыту мақсатында қоғамдық құбылыстарды танып білу және оған сын көзбен қарауда

Экологиялық тәрбие Экологиялық тәрбие туралы ұғым. Экологиялық тәрбие жалпы білім берудің негізгі бір саласы. Табиғат, адам, қоғамның өзара қарым- қатынасының маңыздылығы. Экологиялык тәрбиенің әлеуметтік педагогикалық мәні. Экологиялық сана мен мінез-құлықты қалыптастыру.

Оқушылардың экологиялық тәрбиесінің мақсат, міндеттері. Мектепте экологиялық тәрбие беру жүйесі. Экологиялык тәрбиеде жеке пәндердің
және сыныптан тыс жұмыстардын алатын орны. Қазіргі кезде оқушы жастарга экологиялық тәрбие беру жағдайы.
Табигатты қорғау мәселесі.

Негізгі ұгымдар: экология, экологиялық тәрбие, экология, экологиялык мінез-құлық.

7-тақырып. Тәрбиенің формалары мен әдістері.

Тәрбиенің формалары мен әдістері туралы ұғым. Тәрбие процесінде оның формалары мен әдістерінің мәні және қызметі. Тәрбие формаларынның түрлері және оларды сыныптан тыс тәрбие жұмыстарыңа қолдану маңыздылығы.

А.С.Макаренко тәрбие әдістері туралы. Тәрбие әдістерінің түрлері. Тәрбие әдістерін топтастыру, ол туралы педагогикалық еңбектерде әртүрлі
көзқарастар.

Тәрбиенің мақсаты және мазмүнына сай әдістерді негізінен 3 топқа бөліп қарастыру. Жеке тұлғаның қоғамдық санасын қалытастыру немесе сендіру әдісі. Оқыту процесінде және сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстарда жеке тұлғаның өмірлік позициясын, көзқарасын, сенімін тәрбиелсуде әңгіме, әңгімелесу, пікірталас, лекция әдістері мен үлгі-өнегенің маңызы. Этикалық әңгімелер.

Іс-әрекетті ұйымдастыру, коғамдық мінез-құлык тәжірибесін калыптастыру немесе жаттыгу әдісі. Окушылардың өмірін және қызметін коғамның талабына сай дүрыс ұйымдастыру тәсілдері: талап қою, қоғамдық пікір, үйрету, жаттықтыру, тапсырмалар беру т.б.

Тәлімгерлердін санасына жоғары адамгершілік қасиеттерді тәрбиелеп, жағымды мінез-құлық нормаларын қалыптастыру. Әдеттер мен дағдыларды үйрету ерекшелігі.

Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру және жағымды мінез-құлықты калыптастырудың белсенділігін арттыруда мадактау және жазалау әдістерінің маңызы. Мадақтау мен жазалаудың психологиялық негіздері. Мадақтау мен жазалаудың тәсілдері.

Жарыс - окушылар ұжымының жауапкершілігін, белсенділігін арттыруда ынталандыру әдісі. Тәрбиеде жарыстың ұжымдық және дара түрінің маңызы.

Бакылау, өзін-өзі бақылау және өзіне-өзі баға беру әдістері. Тәрбие әдістерін тандап алу шарттары және олардың өз-ара байланысы, оларға қойылатын педагогикалык талаптар.

Негізгі үгымдар: әдіс, тәрбие әдістері, амал-тәсілдері, құрал-жабдықтары, әдістерді жіктеу, қоғамдық сана, сендіру, өмірлік позиция, этика, қогамдык мінез-құлық, жатгығу, қоғамдык пікір, мінез-кұлық нормалары.

8-такырып. Оқушылар ұжымын қалыптастыру.

Ұжым туралы ұғым. Жеке тұлғаны тәрбиелеу, қалыптастыру және оны

дамытуда ұжымның маңызы. Н.К.Крупская, А.С.Макаренко,

В.А.Сухомлинский балалар ұжымы және оның тәрбиелік қызметі туралы пікірлері. Ұжымның педагогикалық теориясын дамытуға П.П.Блонский, Л.С.Выготский, П.Н.Лепешинский, В.И.Сорока-Росинский, С.Т.Шацкий және т.б. қосқан үлестерінің маңызы.

Әлеуметтік ұжымдардың түрлері, оларың белгілері мен кұрылымы.

Мектептегі ұжымның түрлері. Ресми және бейресми топтар. Оқушылар ұжымы, олардың қалыптасу және даму кезендері. Окушылардың өзін-өзі басқару мәселелері. Оқушылар комитеті. Оқушылар ұжымын ұйымдастыру және тәрбиелеудің негізгі жолдары. Ұжыма қоғамдық пікірдің калыптастырудың маңызы. Оқушылар ұжымына педагогикалық басшылық. Тұтас педагогикалық процестегі мұғалім мен балалар ұжымының өзара қарым-қатынасы жэне байланысы (оқушылар ұжымы "педагогтар-оқушылар" жүйесінде). Балалар ұжымын ұйымдастыруда мұғалімнің кәсіби маңызды сапалары.

Қазіргі мектептердегі балалардың ұйымдарының түрлері, міндеттері мен жұмыстарының мазмұны.

Негізгі ұгымдар: ұжым, балалар ұжымы, даму кезеңдері, тәрбиелік қызметі, элеуметтік ұжымдар, олардың белгілері мен құрылымы, мектеп

ұжымы, ресми және бейресми топтар, оқушылардын өзін-өзі баскаруы, педагогикалык басшылық, мұғалімнің кәсіби сапасы.

Отбасындагы тәрбие, оның ерекшеліктері. Отбасындағы тәрбие мен қогамдық тәрбие. Отбасы тәрбиесінің құқықтык негізі. Бас ассамблеясы кабылдаган "Бала кұқыгы туралы конвенцияның" отбасында бала тэрбесіндегі маңызы.

Отбасындагы тэрбиенің міндеттері мен мазмұны. Отбасында балалардың тіршілік эрекетін ұйымдастыру, тэсілдері мен кұралдары. К.Д.Ушинский, Л.Н.Толстой, П.Ф.Лесгафт, Н.К.Крупская, А.С.Макаренко, В.А.Сухомлинский, М.Ғабдуллин еңбектерінде отбасында балаларды тэрбиелеуге қатысты құнды ой-пікірлері. Ата-аналар беделі. Отбасында бала тәрбиесіне ыкпал ететін келеңсіз факторларды болдырмау жағдайы.

Балаларды тәрбиелеуде отбасы, мектеп және жұртшылыктың өзара байланыстары. Мектеп пен отбасының қарым-катынасы. Мектеп пен отбасының бала тәрбиесіндегі ынтымақтастык әрекетінің негізгі формалары.

Қазіргі қоғамдық даму кезеңіндегі отбасы тәрбиесінің ерекшелікгері. Отбасы тэрбиесінде ұлттық идея, тарихи-мәдени және халықтық дәстүрлерді қолдану.

Негізгі үгьшдар: отбасы тәрбиесі, ата-аналар беделі, ынтымақтастық педагогика, ұлттық идея, ұлттық мұрат, тарихи-мэдени дәстүрлер.

Ш-бөлім. Біртұтас педагогикалық процестің теориясы мен практикасы. Оқыту теориясы.

10-тақырып. Дидактика: оқыту және білім беру теориясы. Оқыту процесінің мәні мен қызметі.

Дидактика пәні, оның негізгі категориялары. Оқытудың педагогикалык,

Қазақстан дидактикасынын дамуында А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев,

кезқарастары.

Оқыту процесі, оның мәні, мақсаты мен міндеттері. Оқытудың ерекшеліктері, қызметі мен құрылымы. Оқытудағы таным әрекетінің кезеңдері. Білім, білік, дағдыларды үйрету. Окытудың қозғаушы күштері. Оқытудың психологиялық теориялары: ассоциативті - рефлекторлык, ақьш-ой әрекетінің қалыптасу сатылары теориясы т.б. Оқыту барысында жеке тұлганың дамуы. Л.В.Занков, В.В.Давыдов, Д.В.Элькониннің еңбектеріндегі дамыта оқыту идеясы. Оқытуды ізгілендіру.

Оқьггудың түрлері. Окушьшардың өздігінен білім алу жұмыстарын қалыптастыру маңыздылығы мен оның жолдары. Окыту зандылыктары мен

ұстанымдары, олардың өзара бірлігі.

Негізгі үгымдар: дидактика, дидактиканың негізгі категориялары, педагогикалык технологиялар, оқыту процесі, кұрьшымы, таным эрекетінің кезендері, ассоциативті-рефлекторлық теория, дамыта оқыту идеясы, оқытуды ізгілендіру идеясы, оқытудың заңдьшықтары мен принциптері.

11-тақырып. Оқытуда білім беру мазмүны.

Білім беру - дидактикалық категория, оның мэні мен атқаратын қызметі. Білім мазмұнын анықтаудың ғылыми-педагогикалық негіздері. Білім мазмұнының негізгі

компоненттері: табиғат, қоғам, техника, мәдениет, адам, іс-эрекет жайындағы білімдер негіздері. Педагогика тарихында білім мазмұнындағы негізгі мәселелер және педагогикалық көзқарастар. Букіл адамзаттык мэдениет, элеуметтік тәжірибе білім мазмұнын анықтаудың негізі. Қазақстан Республикасындағы "Білім туралы" заңы.

Білім беру мазмұнының құрылымына сипаттама, оның мазмұнын жаңарту, оған әсер ететін факторлар. Жалпы, политехникалық жэне кәсіптік білім беру, олардың өзара байланысы. Ғьшыми техникалык революция және білім берудің даму мәселелері. Білім беруде шығармашьшық әрекет тұрлерін

меңгеру, игерілген білімдерге құндылық-сезімдік катынастарын тәрбиелеу. Білім берудің түлғалык-бағдарлық тұжырымдамасы.

Білім берудегі жеке пәндердің мазмұнын анықтау ұстанымдары. "Жана буын" оқулыктарға сипаттама. Оқытудағы пәнаралық байланыс мәселесі.

Білім беру мазмұнын анықтайтын негізгі кұжаттар. Білім беру және оқыту процесінде оқу жоспары, бағдарламалар және окулықтардың маңызы, оларга сипаттама. Оларды үнемі жетілдіріп отыру - қоғам талабы.

Қазақстан Республикасында білім берудің мемлекеттік стандарты, оның мәні. Вариативтік білім берудің даму стратегиясы.

Оқыту әдістері туралы ұғым. Оқыту әдістері, амал-тәсілдері және құралдары. Оқыту процесінде әдістердің манызы мен қызметі. Р.Г.Лемберг оқыту әдістері туралы.

Оқыту әдістерінің көп түрлігі, оларды топтастыру мәселесінің маңыздылығы. Әдістерді "білім алу көзіне" сай топтастырудың маңыздылығы. Сөзге негізделген немесе мүғалімнің ауызша баяндау әдістері. Көрнекілікке негізделген оқыту әдістері. Практикалық әдістер. Оларға сипаттама.

Мұғалімнің оқыту әдістерін сабатар жүйесінде колдану ерекшелікгері жэне оларды тандай білу мен

пайдаланудың тиімділігін арттыру мәселесі. Шетел мектептеріндегі оқыту әдістерін қолдану мәселесі. Қазіргі жағдайда оқушылардың танымдык іс-әрекетін белсендірудің әдіс-тәсілдері. Жаңашыл педагогтар тәжірибесі.

Оқытуда негізгі оқу құрал-жабдықтарын: көрнекі және техникалық қүралдарын, дидактикалық оқу материалдарын пайдалану маңыздылыгы.

Оқу жұмысын ұйымдастыру формалары туралы ұғым. Оку жұмысын ұйымдастыру формасының тарихи даму кезеңдері. К.Д.Ушинскийдің сыньттык-сабақ жайлы, Р.Г.Лембергтің дидактикалық мұраларындағы сабак мазмұны мен құрылымы, психологиясы жөніндегі мэселелер, М.И.Махмтов қазіргі сабақ туралы көзқарасы.

Оқьггу жұмысын ұйымдастырудың казіргі формалары, оларға сипаттама: сыныптык-сабақ, косымша сабақ, үй жүмысы, саяхат, практикум, семинарлар мен сынақ жұмыстары және факультативтер.

Сыныптық-сабак жүйесі - казіргі оку жұмысын ұйымдастырудын негізгі формасы. Сабактың түрлері. Сабақтың дидактикалык міндеттері, құрылымы. Сабақта оқушылардын танымдык эрекетінің психологиялық негіздері. Окытудың максаты мен мазмүнына сабақтың типі мен кұрылымының тәуелділігі. Сабакта окушылардың оқу әрекетін ұйымдастырудағы дербес, топтық, фронтальды (ұжымдык) формалары. Үжымдық танымдық іс-әрекет теориясы. Сабакқа койылатын дидактикалык талаптар. Сабақта оқушылардың белсенділігі мен өз бетінше жұмыс істеуін жетілдіру. Ынтымақтастық қарым-қатынас күйін тудыру.

Мұғалімнің сабакка әзірленуі. Тақырыптық және жеке сабақ бойынша жоспар жасау, сабакты талдау. Оқытуда сабақ жүйелерін жетілдірудің жаңашылдары. Сабаққа қойылатын қазіргі заман талаптары. Сабақтың бейдәстүр түрлері, олардың ерекшелігі мен сабак нәтижесін арттыруда маңыздылығы.

Негізгі үгьшдар: оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы, сыныптық-сабақ жүйесі, сабақтың типтері, кұрылымы, технологиясы, сабак жоспары, сабаққа койьшатын дидактикалык талап, қазіргі сабак, бейдэстүр сабақ, танымдық эрекет, оқу әрекетін ұйымдастыру формасы, өз бетінше жұмыс істеу, ынтымақтастық қарым-қатынас, сабақтың

жаңашылдары.

Мектептегі оқу-тәрбие процесін жетілдірудгі казіргі дидактиканың жетістіктері және оларды сабақтар жүйесінде қолдану.

Оқыту процесін жетілдірудегі әртүрлі көзқарастар және оларға сипаттама: проблемалық оқу; оқушьлардың таным әрекетін ұйымдастырудағы ізденушілік көзқарас; дамыта оқыту; алгоритимдік және бағдарламалы оқыту; дифференциралдық оқыту; модульдік оқыту; деңгейлеп окыту; пәнаралық байланыста оқыту; компьютерлік оқыту; оқушылардың танымдық қызығушылығын калыптастыру; іскер ойындар, т.с.с.

Дидактиканың жеке әдістемелермен байланысы. Жаңашыл педагогтардың идеялары мен оқыту технологиялары. В.Ф.Шаталовтың ; педагогикалықжүйесі. Информативтік технология. Вальдорфтік педагогика.

Оқыту процесін жетілдіруде дәстүрлі және бейдәстүр сабактардың үйлесімділігі. Оқушьшардьщ таным әрекетінде олардың шығармашьшық әрекеттерін ұйымдастьфу. Қазіргі кедегі оқытудың жаңа педагогикалық технологиялардың негізгі принциптері. Иновациялық деңгейде білім беру.

15-такырып. Оқушылардың білім, білік, дагдыларын есепке алу және бағалау.

Оқушылардың білім, білік, дағдыларын есепке алу және бағалау жөнінде ұғым, олардың маңызы, онын педагогикалык-психологиялық негіздері. Білімді есепке алу және бағалау түрлері. Бағалаудың елшемі. Бағалау үрдісінде мұғалім мен оқушылардың өзара әрекеті.

Оқушылардың білім, білік, дагдыларын есепке алу және багалаудың білімдік және тэрбиелік қызметі. Ш.А.Амонашивилидің оқушылардың білімдерін багалау туралы кезқарасы. Білімді тексеруге қойылатын психологиялық-педагогикалық талаптар. Қазіргі мектепте оқушылардың білім, білік, дагдыларын есепке алу жэне бағалаудағы озық тәжірибелер.

Негізгі үгымдар: білім, білік, дағдыларды есепке алу және бағалау, педагогикалық-психологиялық негіздері, есепке алу, бағалау түрлері, өзін-өзі багалау, озара бағалау, бағалау өлшемі, білімдік жэне тәрбиелік кызметі.

Әдістемелік ұсыныстардың титул парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/40