-берене. Шайлоо участкаларын түзүү

1. Добуш берүүнү өткөрүү жана шайлоочулардын добуштарын эсептөө үчүн шайлоо участкалары шайлоочулар үчүн эң жогорку ыңгайлуулуктарды түзүү максатында жергиликтүү жана башка шарттарды эске алуу менен шайлоо участкалары түзүлөт.

2. Шайлоо участкалары тиешелүү аймактык шайлоо комиссиялары тарабынан добуш берүүгө чейин 45 календардык күндөн кечиктирбестен ар бир участкада 2500 шайлоочудан ашпаган эсебинде түзүлөт. Участкалардын чек араларына шайлоо округдарынын чек араларынын кесип өтүшүнө жол берилбейт.

3. Борбордук шайлоо комиссиясы аймактык шайлоо комиссияларынын сунушу боюнча шайлоо участкаларынын схемасын жана чек араларын карайт жана бекитет жана алар бекитилген күндөн тартып 5 календардык күндөн кечиктирбестен чек араларын жана даректерин көрсөтүү менен аларды жалпы маалымдоо каражаттарында жарыялайт.

1. Шайлоочулардын негизги тизмесин түзүү "Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө" Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамына ылайык жүзөгө ашырылат. Шайлоочулардын тизмелерине, шайлоо күнүнө карата активдүү шайлоо укугуна ээ болгон Кыргыз Республикасынын бардык жарандары киргизилет.

2. Шайлоочулардын тизмесин түзүү, шайлоолордун ортосундагы мезгилде катталган шайлоочулар жөнүндө маалыматтарды топтоо жана тактоо Борбордук шайлоо комиссиясынын милдети болуп саналат. Бардык мамлекеттик органдар жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары көмөк көрсөтүүгө жана шайлоо комиссияларынын жазуу жүзүндөгү суроо-талабы боюнча катталган жарандарга тиешелүү болгон ар кандай маалыматты берүүгө милдеттүү.

3. Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоого шайлоочулардын тизмесин топтоодо тиешелүү аймактык шайлоо комиссиялары "Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө" Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамына ылайык топтолгон шайлоочулардын негизги тизмесинен ушул Мыйзамдын 3-беренесинин 8-бөлүгүндө көрсөтүлгөн адамдарды алып салат.

4. Шайлоочулардын тизмеси эки нускада түзүлүп, аларда шайлоочулар жөнүндө маалыматтар алфавиттик тартипте (калктуу пункттар, көчөлөр, үйлөр, квартиралар боюнча) жайгаштырылат. Ар бир шайлоо участкасы боюнча шайлоочулардын тизмелерине кол коюлат жана аймактык шайлоо комиссияларынын мөөрлөрү басылуу менен добуш берүү күнүнө чейин 40 календардык күндөн кечиктирилбестен бирден нускасы тиешелүү участкалык шайлоо комиссиясына берилет.

5. Участкалык шайлоо комиссияларына берилген шайлоочулардын тизмелерине номер коюлууга, көктөлүүгө жана аймактык шайлоо комиссиясынын төрагасынын колу жана мөөрү менен күбөлөндүрүлүүгө тийиш.

6. Шайлоочулардын тизмелеринин аныктыгы, толуктугу жана тиешелүү участкалык шайлоо комиссиясына өз убагында берилиши үчүн жоопкерчиликти аймактык шайлоо комиссиялары тартат.

7. Жаранды шайлоочулардын тизмесинен чыгаруу жарандарды мамлекеттик каттоону (эсепке алууну) жүзөгө ашыруучу тиешелүү органдардан алынган маалыматтардын же ошол шайлоо участкасында добуш берүүгө укуксуз экендиги жөнүндө паспортто чагылдырылган маалыматтар ырастаган шайлоочунун өзүнүн жазуу жүзүндөгү арызынын негизинде гана тиешелүү аймактык шайлоо комиссиясы тарабынан жүргүзүлөт. Мында шайлоочулардын тизмесинде жаранды тизмеден чыгаруунун датасы жана мындай чыгаруунун себеби көрсөтүлөт. Бул жазуу аймактык шайлоо комиссиясынын төрагасынын колу менен күбөлөндүрүлөт жана Борбордук шайлоо комиссиясына же сотко даттанылышы мүмкүн, алар даттанууну ушул Мыйзам менен бекитилген тартипте кароого милдеттүү.

8. Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдары жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары Кыргыз Республикасынын жарандарын шайлоочулардын тизмелерине киргизүү же киргизбөө жөнүндө, шайлоочулардын тизмелериндеги каталар же так эместиктер жөнүндө маселени чечүүдө шайлоо комиссияларына зарыл көмөк көрсөтүүгө милдеттүү.

9. Аймактык шайлоо комиссиясы тарабынан тиешелүү участкалык шайлоо комиссиясына берилген шайлоочулардын тизмелери бир эле убакта Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан областтар боюнча жалпыланат жана добуш берүү күнүнө чейин 40 календардык күндөн кечиктирилбестен жалпы таанышуу, каталардын, так эместиктердин жоктугун шайлоочулардын тактоосу үчүн шайлоочунун туруктуу же болбосо иш жүзүндө жашаган жери жана туулган жылы жөнүндө маалыматтарсыз Борбордук шайлоо комиссиясынын расмий сайтына жайгаштырылат.

Расмий сайтка жайгаштырылган шайлоочулардын тизмеси аймактык шайлоо комиссиясынан маалыматтардын келип түшүшүнө жараша туруктуу жаңылоого жатат.

13-берене. Шайлоочулардын тизмелери менен таанышуу

1. Участкалык шайлоо комиссиясы тиешелүү шайлоо участкасынын аймагында жашаган шайлоочулардын таанышуусу үчүн шайлоочулардын тизмесин добуш берүү күнүнө чейин 40 календардык күн калганда илип коюуга милдеттүү.

2. Участкалык шайлоо комиссиясы добуш берүү күнүнө чейин 30 календардык күн калгандан кечиктирбестен шайлоочулардын тизмесине киргизилгендиги жөнүндө шайлоочуга кабар жиберүүгө милдеттүү.

3. Ар бир шайлоочу 30 календардык күндүн ичинде, бирок добуш берүү күнүнө чейин 10 календардык күндөн кечиктирбестен өзү шайлоочулардын тизмесинде болбогондугу жөнүндө, кандай гана болбосун андагы ката же так эместик жөнүндө тиешелүү участкалык шайлоо комиссиясына жазуу жүзүндө билдирүүгө укуктуу. Шайлоочунун бул арызына жооп шайлоочу шайлоочулардын тизмесине киргизилген же болбосо так эместиктер оңдолгон күндөн тартып 2 календардык күндөн кечиктирбестен жөнөтүлүүгө тийиш.

4. Добуш берүү күнүнө чейин 10 календардык күн калганда участкалык шайлоо комиссиясы шайлоочулардын арыздарын кабыл алууну токтотот жана алынган маалыматтарды арыздарга тиркеп, шайлоочулардын тизмеси менен бирге аймактык шайлоо комиссиясына өткөрүп берет.

5. Аймактык шайлоо комиссиясы 7 календардык күндүн ичинде арыздарда көрсөтүлгөн маалыматтарды текшерүүнү жүзөгө ашырат, шайлоочулардын биротоло тизмесин түзөт жана добуш берүү күнүнө чейин 3 күндөн кечиктирбестен номери коюлган, көктөлгөн жана аймактык шайлоо комиссиясынын төрагасынын колу жана мөөрү менен ырасталган шайлоочулардын тизмесин тиешелүү участкалык шайлоо комиссиясына берет.

6. Добуш берүү күнүндө шайлоочулардын тизмесине киргизилген шайлоочулар гана добуш берүүгө укуктуу.

14-берене. Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоону даярдоону жана өткөрүүнү финансылык жактан камсыз кылуу

1. Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоону даярдоо жана өткөрүү боюнча шайлоо комиссияларынын чыгымдары республикалык бюджеттин жана шайлоо комиссияларынын атайын фонддорунун каражаттарынын эсебинен жүргүзүлөт. Финансылоо тартиби Кыргыз Республикасынын бюджеттик мыйзамдары жана шайлоо комиссияларынын ишинин тартибин жөнгө салуучу мыйзам менен белгиленет.

2. Чет өлкөлүк мамлекеттер чет өлкөлүк мамлекеттик органдар, мекемелер жана ишканалар, башка чет өлкөлүк юридикалык жактар, алардын филиалдары жана өкүлчүлүктөрү, чет өлкөлүк жарандар, эл аралык уюмдар, шайлоо мыйзамдарын өркүндөтүү программаларын, маалыматтык, билим берүүчүлүк, илимий-изилдөөчүлүк программаларды, шайлоону техникалык даярдоону, шайлоочулардын укуктук маданиятын жана шайлоо комиссияларынын мүчөлөрүнүн квалификациясын жогорулатууну кошпогондо, чет өлкөлүк жарандар жана юридикалык жактар катышуучу болуп саналган, Кыргыз Республикасында катталган юридикалык жактар тарабынан шайлоону финансылоого тыюу салынат.

15-берене. Шайлоо фонддору

1. Жарандар айылдык кеңештерге өзүн өзү көрсөткөн учурдан тартып, шайлоочулардын топтору ыйгарым укуктуу өкүл аркылуу, саясий партиялар айылдык кеңештерге талапкерлерди көрсөткөн учурдан тартып каттоого документтерди бергенге чейин шайлоо кампаниясын каржылоо үчүн шайлоо фонддорун түзүүгө укуктуу.

Өзүн өзү көрсөткөн талапкерлерге, ошондой эле айылдык кеңештерге талапкерлерди көрсөткөн шайлоочулардын топторуна, саясий партияларга шайлоо фонду түзүлбөгөн учурда, жумуштарга жана кызмат көрсөтүүлөргө акы төлөө, шайлоо алдында үгүт жүргүзүү, башка шайлоо алдындагы иш-чараларды жүзөгө ашыруу үчүн акча каражаттарын пайдаланууга тыюу салынат.

Шаардык кеңешке талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партия өзүнүн шайлоо өнөктүгүн каржылоо үчүн саясий партиянын каржы маселелери боюнча ыйгарым укуктуу өкүлү шайлоо комиссиясы тарабынан катталгандан кийин 5 календардык күндүн ичинде шайлоо фондун түзөт.

Талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоодон расмий баш тартылган учурда шайлоо фондуна келип түшкөн каражаттар кайрымдуулукту жана которууну жүзөгө ашырган уюмдарга жана адамдарга кайтарылып берилет.

Шайлоочулардын тобу, саясий партиялар тарабынан айылдык кеңештерге көрсөтүлгөн талапкерлер, саясий партия тарабынан шаардык кеңештерге көрсөтүлгөн талапкерлер өздөрүнүн шайлоо фонддорун түзүүгө укуксуз.

2. Талапкер же талапкерлердин тизмеси катталган учурда талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиялар, шайлоочулардын топтору шайлоо алдындагы үгүт иштерин каржылоо үчүн өздөрүнүн шайлоо фонддорунун ачылган эсебин жүргүзүүнү уланта берет.

(Экинчи абзац КР 2014-жылдын 21-ноябрындагы N 158 Мыйзамына ылайык күчүн жоготту)

3. Талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун шайлоо фонду төмөнкүдөй каражаттардын эсебинен түзүлүшү мүмкүн:

1) талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун өз каражаттарынан;

2) ушул берененин 4-бөлүгүндө саналып өткөн жактарды кошпогондо, жарандардын жана юридикалык жактардын ыктыярдуу кайрымдуулук каражаттарынан.

Шайлоо фондунун чек өлчөмү ушул Мыйзам менен аныкталат.

4. Шайлоо фонддоруна төмөнкүлөрдүн ыктыярдуу кайрымдуулук кылышына тыюу салынат:

1) чет өлкөлүк мамлекеттердин, чет өлкөлүк мамлекеттик органдардын, мекемелердин жана ишканалардын, башка чет өлкөлүк юридикалык жактардын, алардын филиалдарынын жана өкүлчүлүктөрүнүн, чет өлкөлүк жарандардын, эл аралык уюмдардын, чет өлкөлүк жарандар жана юридикалык жактар катышуучу болуп саналган, Кыргыз Республикасында катталган юридикалык жактардын;

2) жарандыгы жок адамдардын;

3) мамлекеттик бийлик органдарынын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын;

4) мамлекеттик жана муниципалдык мекемелер менен ишканалардын;

5) уставдык капиталында мамлекеттик же муниципалдык үлүшү болгон, ошондой эле салыктарды, жыйымдарды жана башка милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча жеңилдиктерден пайдаланган юридикалык жактардын;

6) аскер бөлүктөрүнүн, аскердик мекемелердин жана уюмдардын;

7) укук коргоо органдарынын, соттордун;

8) кайрымдуулук иши менен алектенген уюмдардын;

9) диний уюмдардын;

10) жашыруун кайрымдуулук кылгандардын.

5. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун шайлоо фондуна мамлекеттик бюджетке же Кыргыз Республикасынын Социалдык фондуна карызы бар, юридикалык жакты түзбөгөн ишкердикти жүзөгө ашырган юридикалык, жеке жактардын акча каражаттарын кошушуна тыюу салынат. Талапкер, саясий партия, шайлоочулар тобу көрсөтүлгөн юридикалык жана жеке жактар тарабынан шайлоо фондуна акча каражаттары которулган учурда жоопкерчилик тартпайт. Эгерде талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун шайлоо фондуна жогоруда көрсөтүлгөн жеке жана юридикалык жактардан акча каражаттары келип түшкөн учурда соттун чечими боюнча банк же башка мекемелер ал каражаттарды Борбордук шайлоо комиссиясынын атайын фондуна которууга милдеттүү, ал өз кезегинде бул каражаттарды мамлекеттик бюджетке же Кыргыз Республикасынын Социалдык фондуна которот.

6. Талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун шайлоо фонддоруна келип түшүп жаткан акчалай каражаттар шайлоо дайындалган күнгө карата Кыргыз Республикасынын мыйзамы менен белгиленген эсептешүү көрсөткүчүнөн эсептелет. Белгиленген өлчөмдөн ашык келип түшкөн акча каражаттары шайлоо фондуна чегерилүүгө жатпайт жана жарандар менен уюмдарга кайтарып берилет. Мында көрсөтүлгөн каражаттарды кайтарып берүүгө байланышкан чыгымдар аларды чегерген жарандар менен уюмдардын эсебинен жабылат.

7. Кайра добуш берүү жүргүзүлгөн учурда шайлоо фондунун каражаттарынын эсебинен талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун бардык чыгымдарынын жалпы чектелген суммасы бир жарым эсе көбөйтүлүшү мүмкүн.

8. Шайлоо фондун түзгөн бардык акча каражаттары банктагы же башка мекемедеги атайын эсепке которулат. Бул эсеп тиешелүү аймактык шайлоо комиссиясынын уруксаты менен талапкер, саясий партия, шайлоочулар тобу тарабынан ачылат. Шайлоо фонддоруна келип түшүүчү акча каражаттары улуттук валютада гана кабыл алынууга тийиш. Көрсөтүлгөн эсептер боюнча кирешелер кошуп эсептелбейт жана төлөнбөйт.

9. Банк же башка мекемелердин тизмеси, көрсөтүлгөн эсептерди ачуунун, жүргүзүүнүн, шайлоо фонддорунун каражаттары боюнча эсепке алуунун жана отчеттуулуктун тартиби банк же башка мекемелер менен макулдашуу боюнча Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан белгиленет.

10. Шайлоо фонддорунун каражаттарын тескөө укугу аларды түзгөн талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулардын топторуна, алардын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнө таандык.

11. Шайлоо фонддорунун каражаттары максаттуу багытка ээ. Алар шайлоо өнөктүгүн өткөрүүгө байланышкан чыгымдарды жабууга гана пайдаланылышы мүмкүн.

12. Шайлоо фонддорунун каражаттары төмөнкүлөргө пайдаланылышы мүмкүн:

1) талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоо боюнча чараларды уюштуруу-техникалык камсыз кылууну каржылоого;

2) шайлоо алдындагы үгүткө;

3) шайлоо өнөктүгүн өткөрүүгө түздөн-түз байланышкан иштерди (кызматтарды) аткаргандыгы (көрсөткөндүгү) үчүн жарандарга эмгек акы төлөөгө;

4) шайлоо алдындагы өнөктүктү өткөрүү менен түздөн-түз байланышкан жайларды, жабдууларды ижаралоого төлөөгө, транспорттук жана иш сапар чыгымдарына, байланыш кызматына, кеңсе товарларын сатып алууга жана башка чыгымдарга.

13. Жарандар жана юридикалык жактар талапкерди, талапкерлердин тизмесин шайлоого көмөктөшүүчү ишке шайлоо фонддору аркылуу гана каржылык (материалдык) жактан колдоо көрсөтүүгө укуктуу. Юридикалык жактарга, алардын филиалдарына, өкүлчүлүктөрүнө, ошондой эле жеке жактарга шайлоого тикелей же кыйыр түрдө байланышкан жумуштарды, кызматтарды, товарларды сатууну акысыз аткарууга же негизсиз төмөндөтүлгөн баалар боюнча аткарууга тыюу салынат.

14. Талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулардын топторуна жумуштарга жана тейлөө кызматтарына акы төлөөгө, шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүгө, шайлоо алдындагы башка иш-чараларды жүзөгө ашырууга өздөрүнүн шайлоо фонддоруна келип түшкөн каражаттардан тышкары каражаттарды пайдаланууга тыюу салынат.

15. Банк же башка мекемелер жума сайын, ал эми Борбордук шайлоо комиссиясынын талабы боюнча талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун атайын эсебинде турган каражаттардын түшүшү жана чыгымдалышы жөнүндө маалыматты талапкерди каттаган аймактык шайлоо комиссиясына 24 сааттын ичинде билдирип турууга милдеттүү. Бул маалыматтар түшүшүнө жараша милдеттүү түрдө Борбордук шайлоо комиссиясынын расмий сайтына жайгаштырылат.

16. Талапкер өз талапкерлигин алып салган, шайлоочулардын топтору, саясий партия тарабынан өздөрүнүн талапкерлерин чакыртып алган, саясий партия тарабынан талапкерлердин тизмесин чакыртып алган же талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоо алынып салынган (жокко чыгарылган) учурда шайлоо фондуна келип түшкөн акча каражаттары аларды киргизген жарандар менен уюмдарга токтоосуз кайтарылып берилүүгө тийиш. Мында көрсөтүлгөн каражаттарды кайтарып берүү менен байланышкан чыгымдар аларды киргизген жарандар менен уюмдардын эсебинен жабылат.

17. Талапкердин шайлоо өнөктүгү менен байланышкан белгилүү иш аткаруу жөнүндө (кызмат көрсөтүү жөнүндө) жарандар жана юридикалык жактар менен келишимдери (макулдашуулары) талапкердин жеке өзү же болбосо анын ыйгарым укуктуу өкүлү, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун ыйгарым укуктуу өкүлү тарабынан түзүлөт. Талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун атайын эсептеринен акы төлөө боюнча келишимдер жана макулдашуулар добуш берилүүчү күндүн алдындагы күндөн кечиктирилип түзүлүшү мүмкүн эмес.

Бардык каржылык операциялар, анын ичинде жеке жана юридикалык жактар менен атайын эсептер боюнча эсептешүү добуш берүү күнүнөн мурунку күнү саат 18де токтотулат. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун жана юридикалык жактардын ортосунда белгилүү иш аткаргандыгы (кызмат көрсөткөндүгү) үчүн эсептешүүлөр накталай акча түрүндө эмес тартипте гана жүзөгө ашырылат.

18. Кайра добуш берүү өткөрүүдө ага карата кайра добуш берүү өткөрүлүп жаткан талапкердин атайын эсеби боюнча финансылык операциялар кайра добуш берүү күнү дайындалган күнү кайра ачылат жана кайра добуш берүү күнүнөн мурунку күнү саат 18де токтотулат.

19. Талапкерлер, саясий партиялар, шайлоочулардын топтору шайлоодон кийин 10 календардык күндөн кечиктирбестен тиешелүү аймактык шайлоо комиссиясына өз фондунун өлчөмдөрү жана аны түзгөн бардык булактар жөнүндө, ошондой эле бардык сарпталган чыгымдар жөнүндө отчет берет. Ушул Мыйзам менен белгиленген шайлоо күрөөсү зарыл сандагы добуштарды алган талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулардын топторуна алар өз фондунун өлчөмдөрү жана аны түзгөн бардык булактар жөнүндө, ошондой эле бардык сарпталган чыгымдар жөнүндө отчетту Борбордук шайлоо комиссиясына бергенден кийин кайра кайтарылат.

20. Атайын эсептеги чыгымдалбаган акча каражаттарынын калдыгы талапкерге, саясий партияга, шайлоочулардын тобуна кайтарып берилет.

21. Шайлоо фонддорунун каражаттарына, көрсөтүлгөн фонддорго ыктыярдуу кайрымдуулукка жана чегерилген каражаттарга, ошондой эле көрсөтүлгөн фонддордон чыгымдарына салык салуунун тартиби Кыргыз Республикасынын мыйзамдары менен белгиленет.

1. Талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун шайлоо фонддорунун каражаттарын түзүүнүн жана чыгымдоонун тартибин контролдоо тиешелүү шайлоо комиссиялары тарабынан жүзөгө ашырылат.

2. Шайлоону даярдоого жана өткөрүүгө шайлоо комиссияларына республикалык бюджеттен бөлүнгөн акча каражаттарынын максаттуу чыгымдалышына контролдук кылуу, ошондой эле талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун шайлоо фонддорунун акча каражаттарынын келип түшүшүнүн булактарына, туура эсептелишине жана пайдаланылышына контролдук кылуу үчүн, талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун финансылык отчетторун текшерүү үчүн Борбордук шайлоо комиссиясынын алдында саны 7 адамдан кем болбогон контролдук-текшерүү тобу түзүлөт. Контролдук-текшерүү тобун уюштуруунун жана анын ишинин тартиби Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан аныкталат.

3. Контролдук-текшерүү тобуна контролдук-текшерүү тобунун жетекчиси, анын орун басары, контролдук-текшерүү тобуна дайындалган шайлоо комиссиясынын мүчөлөрү, укук коргоо, финансылык жана башка мамлекеттик органдардын, уюмдардын жана мекемелердин тартылган адистери кирет. Көрсөтүлгөн органдар, уюмдар жана мекемелер, шайлоону дайындоо жөнүндө чечим расмий жарыяланган күндөн тартып суроо-талап боюнча 15 календардык күндөн кечиктирбестен адистерди Борбордук шайлоо комиссиясынын карамагына жиберүүгө милдеттүү.

4. Тартылган адистер контролдук-текшерүү тобунда иштеп жаткан убакытка негизги ишинен бошотулат, аларга иши (кызматы), белгиленген кызматтык маянасы жана негизги иштеген жери боюнча башка төлөмдөрү сакталат. Көрсөтүлгөн ишке тартылган адистерге ошондой эле шайлоону даярдоого жана өткөрүүгө бөлүнгөн каражаттардын эсебинен сыйакы төлөнүшү мүмкүн.

5. Контролдук-текшерүү тобунун ишин уюштуруучулук, укуктук жана материалдык-техникалык жактан камсыз кылуу Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан жүзөгө ашырылат.

6. Контролдук-текшерүү тобу Борбордук шайлоо комиссиясынын жазуу жүзүндөгү тапшырмасы боюнча:

1) талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун, төмөн турган шайлоо комиссияларынын финансылык отчетторун текшерет;

2) өзүнүн компетенциясына кирген бардык маселелер боюнча маалыматтарды талапкерлерден, саясий партиялардан, шайлоочулардын топторунан, шайлоо комиссияларынан суратат жана алат;

3) шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүүнү финансылоонун, талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторун шайлоо өнөктүгүн өткөрүүгө тике байланышкан дагы башка иш-чараларын жүзөгө ашыруунун белгиленген тартиби сакталышын контролдойт;

4) мамлекеттик органдарга, менчигинин түрүнө карабастан уюмдарга, ошондой эле контролдук-текшерүү тобунун карамагына таандык маселелер боюнча жарандарга кайрылат, шайлоону финансы жактан камсыз кылууга байланышкан зарыл маалыматтарды жана материалдарды сурап алат. Контролдук-текшерүү топтун кайрылуусуна жооптор жана ал тарабынан суралган материалдар 3 күндүк мөөнөттө, ал эми добуш берүүчү күнгө чейин 5 жана ага жетпеген календардык күндөрдүн ичинде жана добуш берилүүчү күнү - дароо берилет;

5) шайлоону финансылоодо финансылык бузуулар жөнүндө документтерди түзөт;

6) талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулардын тобуна, ошондой эле талапкерлердин, саясий партиялардын шайлоо кампаниясын финансылоо учурунда жол берилген бузуулар үчүн жарандарга жана юридикалык жактарга жоопкерчилик чараларын колдонуу жөнүндө тиешелүү шайлоо комиссиясынын алдына маселелерди коет;

7) эксперттерди текшерүү жүргүзүүгө, корутундуларды жана эксперттик бааны даярдоого тартат.

1. Бардык талапкерлер бирдей укуктарга ээ жана ушул Мыйзамда белгиленген учурларды кошпогондо, бирдей милдеттерди тартат.

2. Саясий, жогорку администрациялык жана атайын мамлекеттик кызмат орундарын, саясий муниципалдык кызмат орундарын, ошондой эле мамлекеттик, муниципалдык ишканалардын, мекемелердин жетекчилеринин кызмат орундарын, мамлекеттин (муниципалдык) катышуусу 30 пайыздан ашуун болгон үлүшү бар юридикалык жактардын, алардын бөлүмдөрүнүн кызмат орундарын издеген талапкерлер өзүнүн кызматтык ордунун жана кызматтык абалынын артыкчылыгын пайдаланууга укугу жок.

Өзүнүн кызматтык милдеттеринин же кызматтык абалынын артыкчылыктарын пайдалануу деп, бул Мыйзамда төмөндөгүлөр түшүнүлүшү керек:

1) көрсөтүүгө жана (же) шайланууга көмөк көрсөтүүчү ишти жүзөгө ашыруу үчүн баш ийген же кызмат жагынан башка көз карандылыкта турган адамдарды, мамлекеттик же муниципалдык кызматчыларды тартуу:

2) көрсөтүүгө (сунуштоого) жана (же) шайланууга көмөк көрсөтүүчү ишти жүзөгө ашыруу үчүн мамлекеттик органдар же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары ээлеген жайларды, эгерде ушул эле жайларды ушундай эле шарттарда башка талапкерлер пайдалана албаса, пайдалануу;

3) шайлоого жана (же) шайланууга көмөк көрсөтүүчү ишти жүзөгө ашыруу үчүн мамлекеттик мекемелердин жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын иштешин камсыз кылуучу телефондук, факсимильдик, дагы башка байланыш каражаттарын, маалыматтык кызматтарды, оргтехниканы пайдалануу;

4) шайлоого жана (же) шайланууга көмөк көрсөтүүнү жүзөгө ашыруу үчүн муниципалдык жана мамлекеттик менчикте турган транспорт каражаттарын акысыз же жеңилдик шарттарында пайдалануу;

5) кызматтык иш сапарлардын жүрүшүндө мамлекеттик кызматчылар же муниципалдык кызматчылар тарабынан шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүлүшү;

6) шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү максатында жалпыга маалымдоо каражаттарынан артыкчылыктуу (башка талапкерлерге салыштырмалуу) пайдалануу.

Саналып өткөн чектөөлөрдү сактоо шайлануучу кызмат адамдары шайлоочулар алдында өздөрүнүн милдеттерин аткарышына жолтоо болбошу керек.

3. Саясий, жогорку администрациялык жана атайын мамлекеттик кызматтарды ээлеген адамдар жана алардын орун басарлары, саясий муниципалдык кызматтарды ээлеген адамдар, алардын орун басарлары, укук коргоо жана фискалдык органдардын, алардын аймактык түзүмдүк бөлүкчөлөрүнүн жетекчилери жана алардын орун басарлары, уставдык капиталында мамлекеттик жана муниципалдык 30 пайыздан ашык үлүшү бар мамлекеттик мекемелердин, ишканалардын жетекчилери, эгерде ал көрсөтүлгөн жергиликтүү кеңешке депутаттарды шайлоо боюнча шайлоо округу жогоруда көрсөтүлгөн органдар менен мекемелердин таасири астында турса, катталган учурдан тартып жана шайлоонун натыйжалары аныкталганга чейин кызматтык милдеттерин же кызматтык ыйгарым укуктарын токтото турат. Бул эреже жергиликтүү кеңештердин депутаттарына жайылтылбайт.

Бул учурда жогоруда көрсөтүлгөн органдардын иши жана кызматтары жайылтылган администрациялык-аймактык бирдик же анын аймагынын бир бөлүгү таасир кылуу зонасы болуп саналат.

4. Ушул берененин 3-бөлүгүндө көрсөтүлбөгөн мамлекеттик же муниципалдык кызмат орундарын ээлеген катталган талапкерлер же болбосо жалпыга маалымдоо каражаттарында иштеген талапкерлер катталган учурлардан тартып жана шайлоонун натыйжалары аныкталганга чейин кызматтык милдеттерин же кызматтык ыйгарым укуктарын аткарууну токтото турат.

Мамлекеттик бийлик органдарынын, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын, ишканалардын, мекемелердин, уюмдардын жетекчилери, аскер бөлүктөрүнүн командирлери жана катталган талапкер иштеген, кызмат өтөгөн органдардын башка тиешелүү кызмат адамдары талапкер кайрылган учурдан тартып 3 календардык күндүн ичинде талапкердин арызы, рапорту боюнча менчигинин түрүнө карабастан тиешелүү органдын, мекеменин, ишкананын, уюмдун эсебинен эмгек акысынын орточо өлчөмүн сактап калуу менен аны кызмат ордуна тиешелүү (кызматтык) милдеттерин аткаруудан бошотулууга же болбосо кызматтык ыйгарым укуктарын аткарышын токтотууга милдеттүү.

Талапкерлер же болбосо алардын ыйгарым укуктуу өкүлдөрү, саясий партиялардын, шайлоочулар тобунун ыйгарым укуктуу өкүлдөрү тиешелүү буйруктардын (тескемелердин) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн шайлоо комиссиясына катталган күндөн тартып 5 календардык күндөн кечиктирилбестен берет.

Талапкерлерди, талапкерлердин тизмесин каттоону жүзөгө ашыруучу шайлоо комиссиясы каттоодо талапкерде жогоруда көрсөтүлгөн жагдайлардын бар экендиги жөнүндө талапкерге, саясий партиянын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнө эскертүүгө милдеттүү.

5. Шайлоо өткөрүү убагында катталган талапкер администрациянын (иш берүүчүнүн) демилгеси боюнча иштен (кызматтан) бошотулушу же анын макулдугу болмоюнча башка ишке (кызматка), уюмду (юридикалык жакты) жойгон же болбосо иш берүүчүнүн (жеке жак) иши токтогон учурларды кошпогондо, которулушу мүмкүн эмес.

Каттоодон өткөн талапкердин шайлоого катышкан убактысы ал талапкер болуп катталганга чейин иштеген адистиги боюнча жалпы эмгек стажына кошулат.

6. Кылмыш жасаган жеринде кармалган учурларды албаганда, катталган талапкер шайлоонун жыйынтыктары шайлоо комиссиясы тарабынан жалпыга маалымдоо каражаттарында расмий жарыялаган күнгө чейин Борбордук шайлоо комиссиясынын макулдугусуз жазык жоопкерчилигине тартылышы, кармалышы, камакка алынышы же сот тартибинде салынуучу администрациялык жаза чараларына дуушар болушу мүмкүн эмес. Жазык ишин козгоо талапкердин өзүнүн шайлануу укугун ишке ашыруусуна тыюу салуу үчүн негиз болуп саналбайт.

7. Шайлоо комиссиясы тарабынан шайлоонун натыйжалары жалпыга маалымдоо каражаттарында расмий жарыяланган учурдан тартып, ал эми мөөнөтүнөн мурда чыгып калганда - чыгып калган учурдан тартып катталган талапкер талапкердин статусуна байланышкан укуктарын жоготот жана милдеттеринен бошотулат.

(КР 2014-жылдын 21-ноябрындагы N 158 Мыйзамынын редакциясына ылайык)